DUCH

ŚWIĘTEGO FRANCISZKA SALEZEGO

 

CZYLI

 

WIERNY OBRAZ MYŚLI I UCZUĆ TEGO ŚWIĘTEGO

 

–––––––

 

SPIS RZECZY

 

Przedmowa Tłumacza

 

CZĘŚĆ I

 

O CNOCIE I O DOSKONAŁOŚCI W OGÓLE

 

I. Na czym zależy cnota

 

II. Jakie cnoty nad inne przekładać należy

 

III. O małych cnotach

 

IV. Magdalena u stóp krzyża

 

V. Często pożytecznym jest ukrywać swe cnoty

 

VI. Cnota nie przeszkadza sprawiedliwemu upadać siedemkroć dziennie; wyjaśnienie tych słów

 

VII. Po czym możemy poznawać postęp nasz w cnocie

 

VIII. O różnych rodzajach uczynków

 

IX. Ślub podnosi zasługę czynów cnotliwych

 

X. Należy pragnąć doskonałości

 

XI. Dalszy ciąg tego samego przedmiotu

 

XII. Niemożliwą jest doskonałość bez wewnętrznego odrodzenia

 

XIII. Piękne zdanie Taulera o doskonałości

 

XIV. O różnicy pomiędzy grzechem powszednim a niedoskonałością

 

XV. Doskonałość nie sprzeciwia się żadnemu powołaniu

 

XVI. Należy dążyć do doskonałości za pośrednictwem swego stanu

 

XVII. Niesłuszność sądów ludzkich w sprawie zbawienia i doskonałości

 

XVIII. Należy korzystać ze swych niedoskonałości

 

XIX. Wierność w małych rzeczach, jest podstawą doskonałości

 

XX. O wierności w małych rzeczach

 

XXI. Jak należy podnosić się z upadków

 

XXII. O sprostowaniu intencji

 

XXIII. O wymówkach

 

XXIV. O duszach nazbyt czułych dla siebie samych

 

XXV. O życiu zamarłym i o śmierci ożywiającej

 

XXVI. Chwała Boska jest celem zbawienia naszego

 

XXVII. Niezadowolenie ze swego stanu jest niebezpiecznym dla zbawienia

 

XXVIII. Zamiłowanie w słowie Bożym jest znakiem doskonałości

 

XXIX. Święci nie pragną długiego życia

 

XXX. Pragnienie śmierci

 

CZĘŚĆ II

 

O MIŁOŚCI BOŻEJ

 

I. Konieczność miłości Bożej

 

II. Męka Chrystusa Pana jako silna pobudka do miłości Boga

 

III. Pragnąć być znienawidzonym dla Boga i nienawidzić wszelką miłość bez Boga

 

IV. Prawdziwa miłość jest podstawą i miarą wartości naszych cnót

 

V. Miłość Boża nadaje wartość wszelkim sprawom naszym

 

VI. Na czym polega istota miłości Bożej

 

VII. Przykład

 

VIII. Jaka jest miara miłości Boskiej

 

IX. O miłości upodobania

 

X. O miłości sprzyjania

 

XI. O jednostajnej zawsze miłości

 

XII. Pragnienie miłości Boga jest wielkim krokiem ku tejże miłości

 

XIII. Pragnienie miłości Boga jest znamieniem łaski poświęcającej w duszy

 

XIV. Inne znamię miłości Boga: chętnie cierpieć dla Niego

 

XV. Kochać Boga z całego serca, a bliźniego dla Boga jest zupełną doskonałością chrześcijańską c. d.

 

XVI. Miłość jest doskonałością i zarazem najpewniejszym środkiem do jej osiągnięcia c. d.

 

XVII. Miłość Boga darzy duszę wielkimi pociechami. – Przykład

 

CZĘŚĆ III

 

O MIŁOŚCI BLIŹNIEGO

 

I. Rozmaite sposoby kochania bliźniego

 

II. Ciąg dalszy poprzedzającego rozdziału. – Co znaczy kochać bliźniego w Bogu

 

III. O znaczeniu błędów i niedoskonałości bliźniego

 

IV. O miłości nieprzyjaciół

 

V. Zdarzenie opowiedziane przez św. Franciszka Salezego w przedmiocie przebaczenia nieprzyjaciołom

 

VI. Prawdziwa miłość usuwa z serca wszelką niechęć ku bliźniemu

 

VII. O wrogach przejednanych

 

VIII. Miłość zabrania obmowy

 

IX. Miłość zabrania sądzić bliźniego lekkomyślnie

 

X. O sądach niebacznych c. d.

 

XI. Miłość zabrania sprzeczać się z bliźnim bez przyczyny

 

XII. Miłość powinna być pełną współczucia

 

XIII. Miłość bliźniego ma swoje smutki. – Przykład

 

XIV. Czy to nie będzie obłudą przeciwną prawdziwej miłości, okazywać przychylność tym, do których czujemy niechęć

 

XV. Napomnienia braterskie są wynikiem prawdziwej miłości bliźniego

 

XVI. Czy miłość nakazuje upominać

 

XVII. Ciąg dalszy rozdziału poprzedzającego. Sposób upominania braterskiego

 

XVIII. Jak poznać, czy upomnienie wypływa z miłości

 

XIX. Inny sposób rozpoznania, czy upomnienie pochodzi z miłości

 

XX. Miłość obudza gorliwość o dobro bliźniego, ale gorliwość mądrą i umiarkowaną

 

XXI. Miłość chętnie wymawia błędy bliźnich. Przykład

 

XXII. Miłość dzieli się z bliźnim, tym wszystkim, co może mu być pożyteczne do zbawienia

 

XXIII. Miłość nie zapomina o umarłych

 

CZĘŚĆ IV

 

O PODDANIU SIĘ WOLI BOŻEJ I O UFNOŚCI W BOGU

 

I. Należy poddać się woli Bożej we wszystkich zdarzeniach tego życia

 

II. Kto poddaje się woli Boga, ten oddaje się w Jego ręce

 

III. Powinniśmy poddawać się woli Bożej we wszystkich okolicznościach życia

 

IV. Poddanie się woli Bożej, daje nam jednostajność ducha

 

V. Prawdziwa ufność w Bogu połączona jest zawsze z nieufnością ku samemu sobie

 

VI. Ufność w Bogu daje bezpieczeństwo w niebezpieczeństwach. – Przykład

 

VII. Ufność w Bogu daje nam rezygnację, świętą obojętność i spokojne oczekiwanie

 

VIII. Ufność w Bogu jest najlepszym środkiem przeciwko bojaźni

 

IX. Ufność w Bogu utrzymuje pokój serca wśród kłopotów tego życia

 

X. Ufność w Bogu połączona jest zawsze z bojaźnią i nadzieją

 

XI. Ufność w Bogu oddala małoduszność

 

XII. Ufność w Bogu jest najlepszym przygotowaniem do dobrej śmierci

 

CZĘŚĆ V

 

O CIERPLIWOŚCI

 

I. Cierpliwość w dotkliwych cierpieniach

 

II. Cierpliwość w długich chorobach

 

III. Dalszy ciąg poprzedzającego rozdziału. Przykład

 

IV. Ciąg dalszy. – Inny przykład

 

V. Cierpliwość i inne cnoty, które trzeba wykonywać, gdy nas potwarzają

 

VI. Dalszy ciąg poprzedzającego rozdziału

 

VII. Cierpliwość składa własne uniewinnienie w ręce Boże

 

VIII. Jak należy wykonywać cierpliwość wśród doznanych uraz

 

IX. Znalezienie się Świętego wtedy, kiedy się dowiedział, że źle o nim mówią

 

X. Inny przykład cierpliwości w potwarzach

 

XI. Przykład cierpliwości w niesprawiedliwym ucisku

 

XII. Cierpliwość znosi natręctwo

 

XIII. Cierpliwość się nie żali

 

XIV. Dalszy ciąg – tegoż samego przedmiotu

 

XV. Należy dobrze czynić i nie zważać na sądy ludzkie

 

XVI. O cierpliwości względem nas samych

 

CZĘŚĆ VI

 

O POKORZE

 

I. Cechy prawdziwej pokory

 

II. Różne rodzaje pokory

 

III. Ulubione błogosławieństwo św. Biskupa

 

IV. Należy rzadko mówić o pokorze

 

V. Pokora obawia się wysokich stanowisk

 

VI. Pokora gardzi czcią ludzką, ma jednak rozsądne staranie o dobrej sławie

 

VII. Przykład pokory

 

VIII. Drugi przykład pokory

 

IX. Trzeci przykład pokory c. d.

 

X. Inny przykład pokory

 

XI. Prawdziwa pokora wystrzega się mówienia źle o sobie

 

XII. Człowiek prawdziwie pokorny nie ufa swej cnocie

 

XIII. Prawdziwa pokora uczy uległości nawet względem niższych

 

CZĘŚĆ VII

 

O UBÓSTWIE

 

I. Różne rodzaje ubóstwa

 

II. Ubóstwo jest wielkim dobrem

 

III. Ubóstwo chrześcijańskie nie pragnie rzeczy ziemskich

 

IV. Duch ubóstwa nie pragnie pomyślności

 

V. Miłość naszego Świętego względem ubóstwa. Przykład

 

VI. Duch ubóstwa zadawala się samym Bogiem

 

VII. Duch ubóstwa rodzi miłość dla biednych

 

VIII. Duch ubóstwa umie, przy obfitości, obchodzić się bez wielu rzeczy i cierpieć niedostatek

 

IX. Przez duch ubóstwa, święty Biskup o nic nie prosił i niczego nie odmawiał

 

X. Duch ubóstwa w dostatkach i o duchu wspaniałości w ubóstwie. – Przykład

 

XI. Duch ubóstwa poprzestaje na rzeczach niezbędnych tj. na dostatecznych

 

XII. Duch ubóstwa nie martwi się utratą dóbr doczesnych. – Przykład

 

XIII. Duch ubóstwa da się pogodzić z bogactwem. Przykład

 

XIV. Inny przykład bezinteresowności

 

XV. Duch ubóstwa ulega zwyczajom towarzyskim nie poddając się jednak żadnej próżności

 

CZĘŚĆ VIII

 

O UMARTWIENIU

 

I. O umartwieniu

 

II. Umartwienie powinno być połączone z modlitwą

 

III. Korzyści z umartwienia skłonności przyrodzonych

 

IV. Duch umartwienia zgadza się z życiem zwyczajnym

 

V. Umartwienie w jedzeniu

 

VI. Duch umartwienia powinien unikać nieroztropnych umartwień ciała

 

VII. O poście

 

VIII. Duch umartwienia ukrywa surowości, zamiast popisywać się nimi. Przykład

 

IX. Ciąg dalszy rozdziału poprzedzającego. – Przykład

 

X. Kto chce się prawdziwie umartwiać, powinien znosić niesprawiedliwość w milczeniu

 

XI. Prawdziwe umartwienie strzeże się użaleń

 

XII. Ten sam przedmiot

 

CZĘŚĆ IX

 

O CZYSTOŚCI

 

I. O skromności

 

II. Jak należy łączyć czystość z uczynkami miłości

 

III. O skromności oczu. Przykład

 

IV. O skromności przy kładzeniu się do snu

 

V. O czystości serca

 

CZĘŚĆ X

 

O ŁAGODNOŚCI

 

I. Moc łagodności

 

II. Ten sam przedmiot

 

III. Łagodność połączona z powagą

 

IV. Łagodność jest umiarkowaną w grzecznościach

 

V. Łagodność umie cudownie dodawać serca

 

VI. Należy pilnie czuwać nad sobą, aby nie utracić łagodności w upominaniu

 

CZĘŚĆ XI

 

O SAMOTNOŚCI I ZAPARCIU SIEBIE SAMEGO

 

I. Prawdziwa samotność – to zjednoczenie z Bogiem

 

II. Zaparcie się siebie jest wrogiem mądrości ciała

 

III. Samotność ma swoje niebezpieczeństwa i sprzeciwia się wykonywaniu wielu cnót

 

IV. Można się uświątobliwić i w dworskim życiu

 

V. Św. Biskup przywiązywał wielkie znaczenie do życia czynnego

 

VI. Przepędziwszy życie w pracy zewnętrznej, dobrze jest ostatnie dni jego przeżyć w samotności. – Przykład

 

VII. Jak potrzeba sposobić się do stanu zakonnego

 

VIII. Duch zaparcia się sprawia, że nawet w najlepszych przedsięwzięciach pragniemy powodzenia jedynie dla woli Bożej. Przykład

 

IX. Duch zaparcia się nie bada z niepokojem, godzien li jest miłości albo nienawiści

 

CZĘŚĆ XII

 

O POKUSACH, SKRUPUŁACH I INNYCH DOŚWIADCZENIACH WEWNĘTRZNYCH

 

I. O pokusach

 

II. Niektóre przestrogi względem pokus

 

III. O małych pokusach

 

IV. O wielkich pokusach. – Przykład

 

V. O skrupułach i o ich głównym źródle

 

VI. O oschłościach ducha

 

VII. O smutkach wewnętrznych c. d.

 

VIII. O utrapieniach wewnętrznych c. d.

 

IX. O smutku

 

X. O obawie śmierci

 

CZĘŚĆ XIII

 

O POBOŻNOŚCI I O MODLITWIE

 

I. Można być pobożnym a przy tym złym

 

II. Prawdziwa pobożność przystoi wszelkim stanom i zgadza się ze wszystkimi obowiązkami

 

III. Ten sam przedmiot

 

IV. Prawdziwa pobożność nie czyni człowieka odludkiem

 

V. O wdzięcznej woni, jaka płynie z przykładów prawdziwej pobożności

 

VI. O skupieniu ducha i o aktach strzelistych

 

VII. Jak należy mówić o Bogu

 

VIII. Myśl o obecności Bożej żywi pobożność

 

IX. Pobożność daje się pogodzić z roztargnieniami nieodłącznymi od zatrudnień

 

X. O pobożności czułej

 

XI. Prawdziwa pobożność wolna jest od wszelkiego pośpiechu

 

XII. Różnorodność ćwiczeń nie sprzyja gruntownej pobożności

 

XIII. Prawdziwa pobożność korzysta ze wszystkiego dla podniesienia się do Boga. Przykład

 

XIV. O życiu czynnym i o życiu bogomyślnym

 

XV. O skupieniu na modlitwie

 

XVI. O jedności przedmiotu w modlitwie myślnej

 

XVII. O oschłości w modlitwie

 

XVIII. O dobrych postanowieniach na modlitwie

 

XIX. O chorobach, które się modlić przeszkadzają

 

XX. O nabożeństwie ku Najświętszej Maryi Pannie

 

XXI. O różańcu

 

XXII. O bractwach

 

CZĘŚĆ XIV

 

ŚRODKI SZCZEGÓLNE UŚWIĘTOBLIWIENIA SIĘ

 

1-szy środek: Czytanie duchowne

 

I. O czytaniu duchownym

 

II. Jak należy czytać, aby czytać z pożytkiem

 

III. Najlepsze książki świeckie mało są odpowiednie do wzbudzenia ducha chrześcijańskiego

 

Drugi środek: Sakramenty

 

IV. O pokucie i Eucharystii

 

V. O świętej Komunii c. d.

 

VI. Słodycz spowiedzi

 

VII. O zmianie spowiednika

 

CZĘŚĆ XV

 

O PROSTOCIE CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

 

I. O prostocie

 

II. Jak bardzo święty Biskup cenił prostotę

 

III. Prostota nie znosi wszelkiego kłamstwa

 

IV. Prostota unika dwuznaczności

 

V. O dwoistości

 

VI. Prostota jest nieprzyjaciółką polityki

 

VII. Prostota unika wszelkiej wyłączności

 

VIII. Prostota jest szczerą

 

IX. Prostota unika milczenia

 

X. Zbyt długie namyślanie się przeciwnym jest duchowi prostoty

 

CZĘŚĆ XVI

 

O POSŁUSZEŃSTWIE

 

I. Na czym polega cnota posłuszeństwa

 

II. O posłuszeństwie przełożonych

 

III. Należy rozkazywać z posłuszeństwa, d. c. poprzedzającego przedmiotu

 

IV. Należy być posłusznym prawym władzom. Przykład

 

V. Co znaczy być dobrym przełożonym?

 

VI. Duch posłuszeństwa skłania do szanowania przełożonych bez względu na to, jakimi oni są

 

VII. Należy łagodnie uczyć innych posłuszeństwa, nie zmuszając do niego

 

VIII. Jak należy rozkazywać służącym

 

–––––––––––

 

 

Duch świętego Franciszka Salezego, czyli wierny obraz myśli i uczuć tego Świętego (a). Tłumaczył z francuskiego ks. Adolf Pleszczyński K. Ś. T., Warszawa 1882, str. VIII+400.

(Pisownię i słownictwo nieznacznie uwspółcześniono).

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Pozwolenie Władzy Duchownej:

 

Rękopism pod tytułem: "Duch Świętego Franciszka Salezego" przeczytałem i nie znalazłem w nim nic przeciwnego wierze Katolickiej i moralności.

 

Warszawa dnia 28 Listopada 1881 r.

Ks. A. Englisz.

 

N. 3705.

APPROBATUR.

Varsaviae die 17 (29) Novembris 1881 a.

Judex Surrogatus
Canonicus Metropolitanus

Justinus Borzewski.

 

Regens Cancellariae,

Leo Jungowski.

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Przypisy:

(a) "Św. Franciszek Salezy (Franciscus Salesius), Biskup, Wyznawca, Doktor Kościoła; – święto 29 stycznia.

Urodził się 21 sierpnia 1567 na zamku Sales pod Thorens (Sabaudia), jako najstarszy syn Franciszka de Sales pana na Nouvelles i Franciszki de Sionnas. Słuchał prawa w Paryżu i Padwie, postanowił jednak zostać kapłanem i przyjął święcenia w r. 1593. W ciągu 4 lat niezmordowaną pracą duszpasterską i bezgranicznym poświęceniem zdobywał z powrotem dla katolicyzmu całkiem już skalwinizowaną prowincję Chablais. W r. 1599 mianowany koadiutorem biskupa genewskiego, po jego śmierci w r. 1602 został biskupem Genewy (stolica w Annecy). Założył seminarium, organizował konferencje dla duchowieństwa i synody. Z św. Joanną Franciszką de Chantal założył zakon wizytek. Nadzwyczajną uprzejmością, dobrocią, łagodnością a zarazem mądrą stanowczością zdobywał tysiące dusz dla Chrystusa i Kościoła. Niezrównany spowiednik, kaznodzieja i pisarz duchowny. (Wstęp do życia pobożnego – Filotea, Traktat o miłości Bożej). Umarł 28 grudnia r. 1622 w Lugdunie; grób w Annecy. Kanonizowany w r. 1665, ogłoszony Doktorem Kościoła w r. 1877, patronem dziennikarzy i literatów w r. 1923". – Biskup Karol Radoński, Święci i Błogosławieni Kościoła Katolickiego. Encyklopedia Hagiograficzna. Warszawa – Poznań – Lublin [1947], s. 135. (b)

 

(b) Por. 1) a) Bp Jan Piotr Camus, Duch świętego Franciszka Salezego, czyli wierny obraz myśli i uczuć tego Świętego. b) Duch Świętego Franciszka Salezyusza Biskupa y Xiążęcia Geneweyskiego Fundatora Zakonu Nawiedzenia N. M. P. albo wnętrzna Duszy Jego układność i postać w częstych y poufałych z Janem Piotrem Kamus Biskupem Belleyskim rozmowach wyrażona; które rozmowy z pism tegoż Biskupa Belleyskiego, przez jednego Doktora Sorbońskiego zebrane y w francuskim języku na światło wydane a teraz dla zbawiennego pożytku ludzi każdego stanu na polski język przełożone przez Córki Tegoż Świętego Oyca Klasztoru Krakowskiego y do druku podane Roku Pańskiego 1770. W Krakowie, w Drukarni Kazimierza Jakowskiego, J. K. Mci Typografa.

 

2) Św. Franciszek Salezy, a) Kazanie o wieczności Kościoła świętego. b) O smutku. c) Przewodnik życia duchownego dla wszystkich. d) Traktat o miłości Bożej. Bóg odrzucił naród żydowski (Tractatus Amoris Divini. Deus reprobavit Judaicum populum).

 

3) Ks. M. Hamon, Św. Franciszek Salezy nawraca heretyków. (Misja w Chablais).

 

4) O. Fryderyk William Faber, Postęp duszy, czyli wzrost w świętości.

 

5) Św. Alfons Maria Liguori, a) O wielkim środku modlitwy do dostąpienia zbawienia i otrzymania od Boga wszystkich łask, jakich pragniemy. b) Myśli pobożne. c) Uwielbienia Maryi (De Mariae gloriis). d) Doskonałość chrześcijańska według nauk i pism św. Teresy. e) Opera dogmatica.

 

6) O. Tilmann Pesch SI, Chrześcijańska filozofia życia.

 

7) Ks. Alfons Rodriguez SI, O doskonałości chrześcijańskiej.

 

8) O. Maurycy Meschler SI, a) Trzy podstawy życia duchowego. b) Dar Zielonych Świąt. Rozmyślania o Duchu Świętym.

 

9) Jan kard. Bona OCist., a) O rozpoznawaniu duchów. b) Przewodnik do nieba. c) Droga do nieba. d) Manuductio ad coelum, medullam continens Sanctorum Patrum, et veterum philosophorum. e) Opuscula ascetica selecta. f) Strzeliste akty wiary. g) Feniks odrodzony czyli Ćwiczenia duchowne.

 

10) O. Jan Tauler OP, Ustawy duchowe. Dzieło z XIV wieku.

 

11) Ks. Wawrzyniec Scupoli, Utarczka duchowa czyli nauka poznania, pokonania samego siebie, i dojścia do prawdziwej doskonałości chrześcijańskiej.

 

12) O. Brunon Vercruysse SI, Przewodnik prawdziwej pobożności czyli nowe praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku o życiu Pana Naszego Jezusa Chrystusa.

 

13) OO. Redemptoryści, Książka Misyjna (modlitewnik).

 

14) Ks. Courbon, Życie w obecności Bożej.

 

15) Bp Karol Ludwik Gay, Sufragan Diecezji Poitiers, Wykład tajemnic Różańca świętego.

 

(Przypisy od red. Ultra montes).

 

 © Ultra montes (www.ultramontes.pl)

Kraków 2005-2014

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: