UTARCZKA DUCHOWA

 

CZYLI NAUKA POZNANIA, POKONANIA SAMEGO SIEBIE,

I DOJŚCIA DO PRAWDZIWEJ DOSKONAŁOŚCI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

 

KS. WAWRZYNIEC SCUPOLI

 

–––

 

"Utarczką wojenną jest życie człowieka na ziemi"

 

(Hiob. VII, 1)

 

––––––––

 

SPIS TREŚCI

 

–––––

 

PRZEDMOWA

 

Rozdział I. O doskonałości chrześcijańskiej, potrzebie duchowej utarczki i o sposobach wyjścia z niej zwycięsko

 

Rozdział II. Nieufność w nas samych

 

Rozdział III. Ufność w Bogu

 

Rozdział IV. Jak poznać czyśmy się wyzuli z ufności nas samych, czyśmy całą w Bogu złożyli nadzieję

 

Rozdział V. Trwożliwości nie mamy uważać za cnotę

 

Rozdział VI. Niektóre uwagi służące do pozbycia się ufności w sobie, i zaufania całkowitego Bogu

 

Rozdział VII. O dobrym użyciu władz duszy i ciała, a przede wszystkim władz rozumu i woli

 

Rozdział VIII. Co nam przeszkadza, a co pomaga do zdrowego sądu o rzeczach

 

Rozdział IX. Umysł nasz chronić się winien niepotrzebnej ciekawości

 

Rozdział X. O urządzeniu woli, o celu do jakiego wszystkie nasze wewnętrzne i zewnętrzne sprawy kierować mamy

 

Rozdział XI. Uwagi zachęcające nas do pełnienia woli Boga

 

Rozdział XII. Dwie są wole człowieka, co wzajem między sobą walczą

 

Rozdział XIII. Jak zwalczać mamy zmysłowość, co ma czynić wola, aby nabyła świętego cnoty nałogu

 

Rozdział XIV. Co czynić należy, gdy rozumna wola jest niby zwyciężona i nie może się oprzeć chuci zmysłowej

 

Rozdział XV. Niektóre uwagi wykazujące, jak występować mamy do walki, na jakich nacierać wrogów i jakich cnót bronią

 

Rozdział XVI. Rycerz Chrystusa od poranku już gotowym ma być do walki

 

Rozdział XVII. Jaki porządek zachować należy w utarczce przeciw namiętnościom i występkom

 

Rozdział XVIII. Jak poskramiać trzeba nagłe wzruszenia namiętności

 

Rozdział XIX. Jak należy zwalczać namiętności cielesne

 

Rozdział XX. O sposobie pokonania lenistwa

 

Rozdział XXI. Jak używać należy zmysłów zewnętrznych, jak je nakierować do rozważania rzeczy Boskich

 

Rozdział XXII. Jak rzeczy zmysłowe mogą nam posłużyć do rozważania tajemnic życia i męki Pana naszego Jezusa Chrystusa

 

Rozdział XXIII. O innych jeszcze sposobach dobrego użycia zmysłów

 

Rozdział XXIV. O poskromieniu języka

 

Rozdział XXV. Szermierz Jezusa winien być wolnym od wszelkiego w sercu niepokoju

 

Rozdział XXVI. Co czynić mamy, kiedyśmy w walce duchowej ranę odnieśli, to jest usterk jaki popełnili

 

Rozdział XXVII. Jak szatan zwykł kusić i mamić tych, co zamierzają być cnotliwymi, a którzy jeszcze są pogrążeni w występku

 

Rozdział XXVIII. Jak szatan pociągnąwszy w grzech kogo, pragnie w grzechu go utrzymać i dopełnić jego zguby

 

Rozdział XXIX. O ułudzie tych, co niby radzi, a przecież całkowicie nie poprawują się

 

Rozdział XXX. O ułudzie tych, którzy mniemają, że już wysoko postąpili w drodze doskonałości, chociaż od niej są dalekimi

 

Rozdział XXXI. O podstępach, jakie nieprzyjaciel duszy zwykł czynić dla sprowadzenia nas z drogi cnoty

 

Rozdział XXXII. Ostatnia ułuda wroga, który samych cnót używa za podnietę do grzechu

 

Rozdział XXXIII. Uwagi potrzebne dla tych co pragną poskromić swe złe skłonności i nabyć cnót im potrzebnych

 

Rozdział XXXIV. O stopniowym jednej po drugiej cnót nabywaniu

 

Rozdział XXXV. O środkach najskuteczniejszych nabycia cnoty i sposobie, jak przez pewien czas o jedną głównie mamy się starać cnotę

 

Rozdział XXXVI. Ćwiczenia cnoty wymagają bezustannej pilności

 

Rozdział XXXVII. W cnocie nieustannie się ćwiczyć i żadnej sposobności do jej wykonania opuszczać nie należy

 

Rozdział XXXVIII. Z przyjemnością winniśmy przyjmować wszelką sposobność, gdzie się nastręcza możność dokonania jakiej bądź cnoty, a zwłaszcza, gdzie to z większym przychodzi trudem

 

Rozdział XXXIX. Jak różnych okoliczności mamy używać do ćwiczenia się w jednejże cnocie

 

Rozdział XL. O czasie jakiego użyć należy na nabycie cnoty i znakach po jakich poznać można, żeśmy znacznie w niej postąpili

 

Rozdział XLI. Nie należy pragnąć wyzwolenia od utrapień, które możemy znieść cierpliwie i jak podobne pragnienia urządzać należy

 

Rozdział XLII. Jak się ochronić ułudy szatańskiej, gdy nam poddaje nieroztropne ćwiczenia

 

Rozdział XLIII. Jak zaradzać złej skłonności wiodącej do posądzeń bliźniego

 

Rozdział XLIV. O modlitwie

 

Rozdział XLV. O modlitwie myślnej

 

Rozdział XLVI. O rozmyślaniu

 

Rozdział XLVII. Inny sposób modlitwy za pomocą rozmyślania

 

Rozdział XLVIII. O modlitwie zanoszonej do Boga przez wstawiennictwo Najświętszej Dziewicy Maryi

 

Rozdział XLIX. Niektóre uwagi pobudzające grzeszników do uciekania się z ufnością do Najświętszej Maryi Dziewicy

 

Rozdział L. Sposób modlitwy ustnej i myślnej przez przyczynę świętych Aniołów i błogosławionych zanoszonej

 

Rozdział LI. O rozmyślaniu męki Pańskiej i różnych stąd uczuciach wewnętrznych

 

Rozdział LII. O owocach czyli korzyściach, jakie odnosi dusza w rozmyślaniu krzyża i naśladownictwa cnót bolejącego Jezusa

 

Rozdział LIII. O Najświętszym Sakramencie

 

Rozdział LIV. O sposobie i pobudkach przystępowania do Najświętszej Komunii

 

Rozdział LV. Jak się mamy gotować do Najświętszej Komunii, jak wzbudzać w sobie akt miłości Boskiej

 

Rozdział LVI. O Komunii duchowej

 

Rozdział LVII. O składaniu podzięk Bogu

 

Rozdział LVIII. O ofiarowaniu się Bogu

 

Rozdział LIX. O słodyczach i oschłościach w ćwiczeniach duchowych

 

Rozdział LX. O rachunku sumienia

 

Rozdział LXI. O przetrwaniu do śmierci w utarczce duchowej

 

Rozdział LXII. Jak się umocnić mamy przeciw wrogom, którzy w godzinę śmierci nacierać na nas będą

 

Rozdział LXIII. O czterech pociskach, jakimi wróg zbawienia uderza na duszę w godzinę śmierci, a naprzód o pokusie przeciw wierze i jak onej oprzeć się należy

 

Rozdział LXIV. O drugiej pokusie, rozpaczy i sposobie jej zwalczenia

 

Rozdział LXV. O trzeciej przy śmierci pokusie, próżnej chwale i środkach się jej pozbycia

 

Rozdział LXVI. O innych jeszcze ułudach szatana, jakimi na nas w godzinę śmierci uderza i sposobie ich usunienia

 

––––––––

 

 

DODATEK

 

O spokoju duszy i o szczęściu serca umierającego sobie samemu, aby żyło Bogu

 

Rozdział I. Jaka jest natura serca ludzkiego i o sposobie kierowania nim

 

Rozdział II. O staraniu jakie mieć powinna dusza o nabycie doskonałego uspokojenia

 

Rozdział III. Że spokojny ten budynek zwolna wznosić się powinien

 

Rozdział IV. Że dla dojścia do tego uspokojenia, dusza winna wszelkich ludzkich pociech zaniechać

 

Rozdział V. Że dusza powinna zostawać sama i oderwana od wszystkiego, aby Bóg działać mógł w niej to wszystko, co Mu się podoba

 

Rozdział VI. Że potrzeba być roztropnym w miłości bliźniego, by nie zamieszać spokoju własnej duszy

 

Rozdział VII. Że dusza powinna być wyzuta z własnej woli swojej, aby się mogła stawić przed Bogiem

 

Rozdział VIII. O wierze jaką mieć powinniśmy względem Najświętszego Sakramentu Ołtarza, i jak mamy ofiarować się Bogu

 

Rozdział IX. Że dusza w samym tylko Bogu odpoczynku i zadowolenia szukać powinna

 

Rozdział X. Że przeszkody i wstręty jakie napotykamy względem tego wnętrznego uspokojenia, zasmucać nas nie powinny

 

Rozdział XI. O sposobach jakich używa szatan dla zamieszania spokoju duszy naszej, i jako przeciw nim uzbroić się powinniśmy

 

Rozdział XII. Że dusza nie powinna się smucić wnętrznymi pokusami, których doświadcza

 

Rozdział XIII. Że Bóg zsyła na nas te pokusy dla naszego dobra

 

Rozdział XIV. Co czynić należy, aby nie tracić odwagi na widok swych błędów

 

Rozdział XV. Że dusza uspokoić się winna, nie tracąc czasu na zastanawianie się nad każdą doznawaną niespokojnością

 

Modlitwa do Jezusa Chrystusa dla uproszenia wnętrznego spokoju duszy

 

Ćwiczenie poddania się i uległości woli Bożej

 

Sposób odprawiania modlitwy wnętrznej

 

Krótki rys sposobu odprawiania modlitwy wnętrznej

 

Główne rady dla dobrego odprawiania modlitwy wnętrznej, i odnoszenia z niej pożytków, jakich Bóg wymaga

 

Odpusty nadane osobom, odprawującym modlitwę wnętrzną

 

–––––––––––

 

 

Utarczka duchowa czyli nauka poznania, pokonania samego siebie, i dojścia do prawdziwej doskonałości chrześcijańskiej (a). Przez Księdza Scupoli, Teatyna. Przełożył z francuskiego X. S. U. W. C. (b), Warszawa 1858, str. VI+260. (c)

(Pisownię i słownictwo nieznacznie uwspółcześniono; przypisy literowe od red. Ultra montes).

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Pozwolenie Władzy Duchownej:

 

Gdy Dziełko od dawna w świecie Katolickim znane, pod tytułem: Utarczka Duchowa, nie tylko nic w sobie nie zawiera przeciwnego św. Wierze Katolickiej i dobrym obyczajom, ale i owszem wielce służy do poznania, pokonania samego siebie, oraz dojścia do chrześcijańskiej doskonałości, przeto upowszechnienie tegoż drukiem, nader jest pożądanym.

 

Warszawa dnia 4 marca 1858 r.

 

X. A. Dąbrowicz, Cenz. Ksiąg duch. w Archid. Warsz.

 

–––––––––

 

APPROBATUR.

 

Varsaviae die 11 Martii 1858 anno.

 

Leo Topolski,

 

Judex Surrogatus C. M. V.

 

L. CZAJEWICZ, Secret.

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Przypisy:

(a) Tytuł oryginału włoskiego: Il combattimento spirituale.

 

Inne tłumaczenie na język polski: Ks. Wawrzyniec Scupoli, Teatyn, Walka duchowna, przetłómaczył Ks. Aleksander Jełowicki. Wydanie nowe. Kraków i Warszawa. NAKŁAD GEBETHNERA I WOLFFA. 1882.

 

Przekłady łacińskie:

 

1) Pugna spiritualis, Tractatus vere aureus de perfectione vitae christianae. A Vener. Dei Servo Laurentio Scupoli, Clerico Regulari, Italice scriptus, dein a variis in varias Linguas, atque a R. A. D. Jod. Lorichio, S. T. D. et P. in Acad. Friburg. Brisg. in Latinam versus. Editio nova correctior, Cui accesserunt, cum brevi notitia Vitae Auctoris, varia Encomia, quae de hoc Libello deprompsit S. Franciscus Salesius, et Regulae aliquot ad discretionem spirituum. Mechliniae 1825.

 

2) Certamen spirituale. Auctore P. Laurentio Scupoli, Clerico Regulari Theatino. Cum duabus appendicibus continentibus tractatus asceticos V. P. Alfonsi Rodriguez S. J. De Tentationibus et De Examine conscientiae. Cum approbatione. Ratisbonae et Romae MCMXIII (1913). (BIBLIOTHECA ASCETICA).

 

3) Theologia mystica et Epistola Christi ad hominem. Auctore Ioanne a Iesu Maria, Carmelita Discalceato. Pugna spiritualis. Secundum versionem latinam ab Olympio Masotto factam. Auctore Laurentio Scupoli, Ordinis Clericorum Regularium. Friburgi Brisgoviae [1912]. (BIBLIOTHECA ASCETICA MYSTICA).

 

4) Vene. Patris Laurentii Scupoli, Cler. Reg. Theatini, Certamen Spirituale, Ex Italico Latinitate donatum a Carolo Ant. Meazza. Tyrnaviae, Typis Acad. S. J. Anno 1749.

 

Opusculum alterum Vener. Patris Laurentii Scupuli, Cler. Reg. Theatini, Ex Italico Idiomate, a Carolo Antonio Meazza Latine redditum; In quo continentur quatuor sequentes Tractatus, cujusvis conditionis hominibus pernecessarii: I. Addita Certamini Spirituali. II. Via Paradisi, seu de Pace Cordis. III. De mentalibus Jesu Christi doloribus. IV. Modus juvandi, et consolandi cujuscunque generis infirmos. Versio reliquarum omnium accuratissima, et cum ejusdem Auctoris Manuscriptis diligentissime collata. Editio Tyrnaviensis Prima, A plurimis Typi mendis expurgata. Pars Secunda. Superiorum permissu. Tyrnaviae, Typis Academicis Soc. Jesu Anno 1746.

 

(b) X. S. U. W. C. = Ks. Stanisław Ulanecki, wikary z Czermiernik.

 

(c) Por. 1) Ks. Wawrzyniec Scupoli, a) Utarczka duchowa czyli nauka poznania, pokonania samego siebie, i dojścia do prawdziwej doskonałości chrześcijańskiej. b) O spokoju duszy i o szczęściu serca umierającego sobie samemu, aby żyło Bogu.

 

2) Tomasz à Kempis, De imitatione Christi. O naśladowaniu Jezusa Chrystusa.

 

3) Św. Robert kard. Bellarmin SI, a) Katechizm mniejszy czyli Nauki Chrześcijańska krótko zebrana (Compendium Doctrinae Christianae). b) Wykład nauki chrześcijańskiej. Katechizm większy (Catechismus, seu: Explicatio doctrinae christianae).

 

4) Św. Alfons Maria Liguori, a) O wielkim środku modlitwy do dostąpienia zbawienia i otrzymania od Boga wszystkich łask, jakich pragniemy. b) Myśli pobożne. c) Uwielbienia Maryi (De Mariae gloriis). d) Doskonałość chrześcijańska według nauk i pism św. Teresy. e) Opera dogmatica.

 

5) O. Tilmann Pesch SI, Chrześcijańska filozofia życia.

 

6) Abp Emil Guerry, Kodeks Akcji Katolickiej.

 

7) Ks. Alfons Rodriguez SI, O doskonałości chrześcijańskiej.

 

8) O. Maurycy Meschler SI, Trzy podstawy życia duchowego.

 

9) O. Fryderyk William Faber, Postęp duszy, czyli wzrost w świętości.

 

10) O. Jan Tauler OP, Ustawy duchowe. Dzieło z XIV wieku.

 

11) O. Gabriel Paláu SI, Katolik uczynkiem i prawdą.

 

12) O. Brunon Vercruysse SI, Przewodnik prawdziwej pobożności czyli nowe praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku o życiu Pana Naszego Jezusa Chrystusa.

 

13) OO. Redemptoryści, Książka Misyjna (modlitewnik).

 

14) Ks. Courbon, Życie w obecności Bożej.

 

15) Bp Karol Ludwik Gay, Sufragan Diecezji Poitiers, Wykład tajemnic Różańca świętego.

 

16) Św. Piotr z Alkantary, Pokój duszy.

 
© Ultra montes (www.ultramontes.pl)
Cracovia MMVIII-MMXV, Kraków 2008-2015

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: