Papieska władza duchowna nad światem gwarantem wolności rządów i ludów. Ks. Ignacy Domagalski. Irlandia i Polska.

Papież Innocenty III

Papieska władza duchowna nad światem gwarantem wolności rządów i ludów

KS. IGNACY DOMAGALSKI

––––––––

Zarówno mogą być niesprawiedliwe rządy jak ludy, a w tej mierze bardzo smutne, straszne, nawet krwawe występują w historii ostateczności. Na to nie ma środka jak tylko powaga moralna, duchowa. Gdy powagi takiej braknie, wówczas kto mocniejszy, ten lepszy i buja siła przed prawem. Otóż dawniej Papieże byli tą powagą duchową, moralną, a raczej powiedzmy Bożą, która nad sprawiedliwością czuwała. Gromiła monarchę, rząd, gdy rząd zawinił, – gromiła lud, gdy lud na to zasłużył. Bano się Rzymu, bo gniew Rzymu, słowo Rzymu, wyrok jego, uważano za gniew, za słowo, za wyrok Nieba. Dlatego to w wiekach średnich małe państwa, drobne republiki bezpiecznie istniały koło siebie lub w sąsiedztwie wielkich krajów. Zaborcze zachcianki Germanizmu po wielekroć powściągał Papież, nawet nam Polakom przeciwko Teutońskim bez Wiary mnichom, lubo krzyżakami się zwali, sprawiedliwość wymierzał, gdyśmy sprawy dopilnowali.

Dzisiaj mocniejszy gniecie słabszego, a kto się bardzo silnym uczuje, ten zaraz wszystkim chce rozkazywać i do uniwersalnej dąży monarchii. I nie może być inaczej, bo na siłę fizyczną nie ma już hamulca, a pycha władcza granic nie zna, zatrzymać się nie umie i w środkach wcale nie przebiera. Dla niej łzy, krew, pożoga, przekleństwa ludów, to wieniec wawrzynowy. Stąd to armie ogromne są nieszczęsną koniecznością obecnego czasu, armie, co ujmują rąk do pracy, demoralizują kraje i zjadają budżet, na który się składa wysilony trud i pot milionów ludzi. Niech jednak armij nie będzie, to zaraz sąsiad zje sąsiada, naród narodowi na kark wskoczy, bo nie ma na to sądu.

Naprzód monarchowie, a potem ludy otrząsnęły się z władzy papieskiej, jako niby z niewoli. I cóż się stało? Owóż to, że jeśli monarchowie są górą, to ludy jęczą w niewoli despotyzmu. Jeżeli ludy górą, to znowu panuje krnąbrność, swawola, anarchia względem rządów a monarchów. Jedno złe, drugie niedobre. Ach czyż nie z despotyzmu rządów i swawoli ludów składa się cała nowsza historia od chwili jak protestantyzm rzucił się na Papiestwo w imię rzekomej wolności i ukuł ludom kajdany rzetelnej niewoli?

Dawniej Papieże napominali i nawet odsądzali monarchów od tronu, ale nie czynili tego nigdy z pychy, z kaprysu, ale dla sprawiedliwości. Historia bowiem wszystkich strofowanych i detronizowanych monarchów przez Papieży zna jako ciemięzców i wyrodków ludzkości. Nawrócił się który, to Papież natychmiast stawał się mu przyjacielem a ludom w tej chwili nakazywał ponowne posłuszeństwo.

Dzisiaj swawola ludów, rewolucja, nie tylko spycha z tronów, ale dobrych nawet monarchów zabija. Ileż w nowej historii było zamachów na głowy koronowane, ile detronizacyj, jak nieustanne są kłopoty rządów z swawolą rewolucyjną; z drugiej strony jak się mają ludy gdy rząd górę weźmie? Biedne katolickie kantony szwajcarskiej republiki, biedne Niemcy katolickie a nawet wierzący protestanci pruscy, biedni Polacy! Otóż co znaczą Korony i w ogóle rządy bez tiary, oto jaki jest los ludów bez wpływu Papieży!

Dzisiaj atoli górą są ludy, i rząd pruski sprzymierza się z rewolucją, z liberalizmem z dołu, a gdy lud górą, to znaczy despotyzm także górą, lecz nie o jednej głowie, ale o milionie głów szalonych, złośliwych, okrutnych. Bez Papieży, bez ich zwierzchniczej roli, nie ma równowagi między siłą a prawem! A tymczasem, ileż wrzasków na Papiestwo!

Ks. Ignacy Domagalski

–––––––––––

Fragment książki: Irlandia i Polska. W Krakowie. DRUKIEM W. KORNECKIEGO. 1876, ss. 43-44. (Treść przypisu). (1)

(Pisownię i słownictwo nieznacznie uwspółcześniono. Tytuł i ilustracje od red. Ultra montes).

Przypisy:

(1) Por. 1) Ks. Jan Rosiak SI, a) Chrystus mistyczny. b) Idąc nauczajcie. c) Wiara i "doświadczenie religijne". d) Suarez. 1548 – 1617. e) Tu es Petrus.