PAMIĘTNIK

**(COMMONITORIUM)**

ROZPRAWA PIELGRZYMA

o starożytności i powszechności wiary katolickiej

przeciw niezbożnym nowościom wszystkich kacerzy

ŚW. WINCENTY Z LERYNU

–––––––––

SPIS TREŚCI

Święty Wincenty Leryneński i jego "Commonitorium"

Treść "Commonitorium"

PAMIĘTNIK

św. Wincentego Leryneńskiego

(† 450)

Rozprawa Pielgrzyma o starożytności i powszechności wiary katolickiej przeciw niezbożnym nowościom wszystkich kacerzy

Rozdział I. Powód napisania tego pamiętnika.

Rozdział II. Zasada ogólna rozeznawania prawdy wiary katolickiej od fałszu kacerskiej nieprawości.

Rozdział III. Co czynić na wypadek różności zdań jednego lub wielu?

Rozdział IV. Przykład przewrotności donatystów i arian jawnym jest dowodem, ile nieszczęść sprowadza narzucenie nowego dogmatu.

Rozdział V. Winniśmy naśladować męczenników, których żadna przemoc nie mogła odwieść od obrony wiary ojców.

Rozdział VI. Im kto więcej przywiązanym jest do wiary, ten skwapliwiej opiera się nowym wymysłom. Dlatego papież Stefan św. z wielką stanowczością wystąpił przeciw powtarzaniu chrztu.

Rozdział VII. Kacerze jak synowie Chama wyjawiają chętnie błędy mężów świętych i przywodzą na swą obronę ciemne ich wyrażenia. Pilnie strzec się należy takich, którzy śmią odmieniać wiarę.

Rozdział VIII. Wykład słów św. Pawła do Galatów, 8 w. I rozdz.

Rozdział IX. Do wszystkich się odnosi to, co św. Paweł zalecił Galatom.

Rozdział X. Czemu często z dopuszczenia Bożego wielcy mężowie stają się sprawcami nowości w Kościele?

Rozdział XI. Przykłady z dziejów kościelnych stwierdzają prawdziwość słów Mojżeszowych.

Rozdział XII. Wykład błędów Fotyna, Apolinarego i Nestoriusza.

Rozdział XIII. Jasny wykład nauki katolickiej o Trójcy Świętej i Wcieleniu.

Rozdział XIV. Jezus Chrystus jest prawdziwym – nie pozornym tylko człowiekiem.

Rozdział XV. Połączenie Słowa z naturą ludzką dokonało się w chwili dziewiczego poczęcia, dlatego Najświętszą Maryję Pannę prawdziwie Bogarodzicą wyznawać należy.

Rozdział XVI. Streszczenie powyższych wywodów o wierze katolickiej i różnych kacerstwach.

Rozdział XVII. Jako błąd Orygenesa był wielkim kuszeniem dla Kościoła.

Rozdział XVIII. I Tertulian również był sprawcą wielkiego kuszenia w Kościele.

Rozdział XIX. Czego się mamy uczyć z tych przykładów?

Rozdział XX. Kto jest prawdziwym katolikiem, i jako za powstaniem kacerskiej nowości wnet można poznać ważkie zboże a liche plewy.

Rozdział XXI. Wykład słów Pawłowych: "O Tymoteuszu, strzeż tego, co ci powierzono".

Rozdział XXII. Wykład szczegółowy tychże słów św. Pawła do Tymoteusza.

Rozdział XXIII. O postępie w wierze, jaki bywa w Kościele uwzględniany.

Rozdział XXIV. Objaśnia dalej słowa Apostoła z I listu do Tym. VI, 20.

Rozdział XXV. Dla łatwiejszego oszukania kacerze używają świadectw Pisma św.

Rozdział XXVI. W powoływaniu się na Pismo św. kacerze naśladują diabła.

Rozdział XXVII. Jakiego trzymać się prawidła w tłumaczeniu Pisma św.?

Rozdział XXVIII. Jakim sposobem rozpoznane i potępione być mogą nowości kacerskie po przywiedzeniu zdań dawnych Ojców, zgadzających się ze sobą?

Rozdział XXIX. Streszczenie tego, co wyżej powiedziano.

Rozdział XXX. O Soborze Efeskim.

Rozdział XXXI. Stałość Ojców efeskich w zbijaniu nowości i w starożytności obronie.

Rozdział XXXII. Starania papieży Celestyna i Sykstusa około potępienia nowości.

Rozdział XXXIII. Synowie Kościoła katolickiego winni się trzymać wiary Ojców i przy niej zostawać.

–––––––––––

"Homiletyka". Pismo miesięczne poświęcone kaznodziejstwu i życiu duchownemu. Tom II. Włocławek. Druk H. Neumana. 1898, ss. 331-340; 571-575. – Tom III. Włocławek 1899, ss. 114-117; 158-163; 280-284; 427-430; 482-486; 667-672. – Tom V. Włocławek 1900, ss. 811-814. – Tom VII. Włocławek 1901, ss. 531-534. – Tom VIII. Włocławek 1902, ss. 11-13; 151-153; 237-240; 352-354; 467-473. ( PDF ) (1)

(Pisownię i słownictwo nieznacznie uwspółcześniono).

Przypisy:

(1) Por. 1) Tekst oryginalny: a) S. Vincentius Lirinensis, Commonitorium adversus haereses. Tractatus Peregrini pro catholicae fidei antiquitate et universitate adversus profanas omnium haereticorum novitates. Posonii 1764.

b) S. Vincentii Lirinensis Commonitorium, [in:] Sanctorum Patrum opuscula selecta. Ad usum praesertim studiosorum theologiae. IX. Edidit et commentariis auxit H. Hurter S. J., Oeniponti. LIBRARIA ACADEMICA WAGNERIANA. 1870, pp. 145-253.

2) Inne przekłady polskie: a) Książki Wincentego Francuza, o Dawności y o Szerokości Powszechnej Wiary Krześciańskiey: Dzisiejszych czasów barzo potrzebne: przed Tysiącem y Stem lat pisane. Teraz Nowo na Polski język przełożone, przez Jana Herbesta z Nowego Miasta 1563.

b) Wincentego Liryneńskiego kapłana za dawnością i powszechnością świętej wiary katolickiej przeciwko wszystkich kacerzów bezbożnych nowościom pamiętnik z łacińskiego po polsku wyłożony przez Xiędza Rafała Skrzyneckiego. W Kaliszu w drukarni J. K. M. i Rzeplitej 1780.

c) Przekład o. Innocentego Seweryna Krzyszkowskiego S. T. D. trynitarza ("Dzieje dobroczynności" t. II, III i V 1823 i 1824 r. Wilno).

d) Św. Wincenty z Lerynu, Pamiętnik. Commonitorium. Przełożył, wstęp i objaśnienia dał Jan Stahr. Poznań 1928. FISZER I MAJEWSKI. KSIĘGARNIA UNIWERSYTECKA. (Pisma Ojców Kościoła w polskim tłumaczeniu. Pod naczelną redakcją Prof. Uniwersytetu Poznańskiego Dr. Jana Sajdaka. Tom VIII).

3) Tertulian, 1) Preskrypcja przeciw heretykom ( PDF ). 2) O dyscyplinie i obyczajach heretyków.

4) Św. Cyprian Biskup Kartagiński, a) O jedności Kościoła Katolickiego. b) O śmiertelności.

5) Św. Fulgencjusz z Ruspe Biskup, De fide ad Petrum, seu de regula verae fidei. Extra Ecclesiam non est salus. O wierze do Piotra, czyli o regule prawdziwej wiary. Poza Kościołem nie ma zbawienia.

6) Ks. Piotr Skarga SI, O jedności Kościoła Bożego pod jednym pasterzem i o greckim i ruskim od tej jedności odstąpieniu, oraz Synod Brzeski i Obrona Synodu Brzeskiego.

7) Ks. Jacek Tylka SI, Dogmatyka katolicka. Traktat o Kościele Chrystusowym.

8) Ks. Władysław Lohn SI, Chrystus nauczający. Ustanowienie i skład Urzędu Nauczycielskiego.

9) Ks. Maciej Sieniatycki, a) Apologetyka czyli dogmatyka fundamentalna. b) Zarys dogmatyki katolickiej.

10) Bp Franciszek Lisowski, Św. Tomasz z Akwinu o rozwoju dogmatów.

11) Ks. Antoni Langer SI, Rozwój wiary.

12) Bp Władysław Krynicki, Dzieje Kościoła powszechnego.

13) Ks. Andrzej Retke, Patrologiae Compendium scholis accomodatum.

14) Bp Józef Sebastian Pelczar, a) Obrona religii katolickiej. Tom I. Jak wielkim skarbem jest religia katolicka i dlaczego ta religia ma dzisiaj tylu przeciwników. b) Religia katolicka, jej podstawy, jej źródła i jej prawdy wiary. Rozprawy dogmatyczne dla ludzi wykształconych.

15) Ks. Marian Morawski SI, Dogmat Łaski. 19 wykładów o porządku nadprzyrodzonym.

16) Ks. Franciszek Kwiatkowski SI, Matka Boga. (Wykład sodalicyjny w rocznicę Soboru Efeskiego).

(Przypis od red. Ultra montes).

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: