Żywot świętego Antoniego

ŚW. ATANAZY ALEKSANDRYJSKI

BISKUP I DOKTOR KOŚCIOŁA

––––––––

Św. Antoni a heretycy i schizmatycy (*)

A w wierze i bogobojności był godny najwyższego podziwu. Nigdy nie miał nic wspólnego ze schizmatyckimi melecjanami, bo od początku znał ich zło i odstępstwo, ani z manichejczykami czy jakimiś innymi heretykami nie prowadził rozmów na stopie przyjaźni, chyba że tylko w celu napominania ich, by wrócili do bogobojności. Bo wywodził i głosił, że przyjazna rozmowa z nimi jest szkodą i zatraceniem dla duszy. Również i herezja arian była dla niego wstrętna i wszystkim nakazywał, aby się do nich nie zbliżali i aby nie przyjmowali od nich fałszywej wiary. Raz, kiedy przyszło do niego kilku zwolenników Ariusza, wybadał i rozpoznał ich bezbożność i przepędził ich z góry, mówiąc, że tylko jad wężowy jest gorszy od tego, co mówią.

A kiedyś, gdy arianie kłamali, że Antoni myśli tak samo jak oni, oburzał się i gniewał na nich. Potem wezwany przez biskupów i wszystkich braci, opuścił pustynię i udał się do Aleksandrii (1). Tam napiętnował publicznie herezję arian, mówiąc o niej, że jest najgorsza i że jest zapowiedzią Antychrysta. A lud natomiast pouczał, że Syn nie jest stworzeniem Boga, ani nie powstał z niczego, co istnieje, ale jest współwieczny Ojcu, z istoty Słowem i Mądrością. Dlatego bezbożnością jest głoszenie, że istniał czas, kiedy Go nie było; był zawsze Słowem współistniejącym z Ojcem. Dlatego nie miejcie nic wspólnego z tymi całkowicie bezbożnymi arianami. "Cóż ma wspólnego światłość z ciemnością?" (2) Wy jesteście przecież bogobojnymi chrześcijanami, oni zaś, kiedy mówią, że Ten, który przez Ojca jest Synem Bożym i Słowem, jest stworzeniem, niczym nie różnią się od pogan, którzy służą raczej stworzeniu niż Stwórcy (3). Wierzcie zatem, że wszystko, co jest stworzone, odwraca się od nich (4), bo Stwórcę i Pana, w którym wszystko powstało, zaliczają do rzeczy, które On uczynił.

Wszystek lud się cieszył słysząc, że taki człowiek wyklina herezję wrogą Chrystusowi.

–––––––––––

Św. Atanazy Aleksandryjski, Żywot świętego Antoniego. Św. Antoni Pustelnik, Pisma. Przekład Zofia Brzostowska i inni. Warszawa 1987, ss. 97-98 (nn. 68-70). (a)

Przypisy:

(1) Między rokiem 326 a 335.

(2) 2 Kor. 6, 14.

(3) Por. Rzym. 1, 25.

(4) Por. Rzym. 8, 22.

(*) Podtytuł od red. Ultra montes.

(a) Por. 1) Abp Ignacy Hołowiński, Mistrzowie słowa. Św. Atanazy.

2) F. J. Holzwarth, Historia powszechna. a) Manicheizm. Laktancjusz. Arianizm, św. Atanazy, św. Hilary z Poitiers. b) Życie zakonne na Wschodzie. Św. Antoni, Pachomiusz, Epifaniusz, Efrem Syryjczyk.

3) Bp Władysław Krynicki, Dzieje Kościoła powszechnego.

4) Ks. Kazimierz Naskręcki, Grzechy przeciwko wierze.

5) Ks. Ignacy Grabowski, Prawo kanoniczne. O występkach przeciw wierze i jedności kościelnej.

6) Ks. Maciej Sieniatycki, a) Apologetyka czyli dogmatyka fundamentalna. b) Zarys dogmatyki katolickiej.

7) O. Mikołaj Jamin OSB, a) O jedności prawdziwej religii. b) Poza Kościołem nie ma zbawienia. c) Jezus Chrystus potępia tolerantyzm.

8) Św. Cyprian Biskup Kartagiński, a) O jedności Kościoła Katolickiego. b) O śmiertelności.

9) Kwintus Septymiusz Florens Tertulian, Preskrypcja przeciw heretykom.

10) Św. Wincenty z Lerynu, Pamiętnik (Commonitorium). Rozprawa Pielgrzyma o starożytności i powszechności wiary katolickiej przeciw niezbożnym nowościom wszystkich kacerzy.

(Przyp. od red. Ultra montes).

Cracovia MMXII, Kraków 2012

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: