O NAŚLADOWANIU

JEZUSA CHRYSTUSA

KSIĄG CZWORO

TOMASZ À KEMPIS

––––––––

LIBER QUARTUS

De Sacramento Altaris

KSIĘGA CZWARTA

O Sakramencie Ciała i Krwi Pańskiej

––––––

CAPUT X.

Quod sacra Communio de facili non est relinquenda

ROZDZIAŁ X.

Od zamiaru przyjęcia Komunii świętej, łatwo odstępować nie należy

Vox Dilecti.

1. Frequenter recurrendum est ad fontem gratiae et divinae misericordiae, ad fontem bonitatis et totius puritatis: quatenus a passionibus tuis et vitiis curari valeas, et contra universas tentationes et fallacias diaboli fortior atque vigilantior effici merearis. Inimicus sciens, fructum et remedium maximum in sacra Communione positum, omni modo et occasione nititur fideles et devotos, quantum praevalet, retrahere et impedire.

Głos Chrystusa.

1. Potrzeba, abyś się często uciekał do źródła łaski i miłosierdzia Bożego, do źródła wszelkiej dobroci i czystości; ażebyś tym sposobem zdołał się uleczyć od wad i namiętności twoich, i stał się czujniejszym i mężniejszym przeciwko wszystkim pokusom i zdradom szatańskim. Nieprzyjaciel zbawienia, widząc, że św. Komunia zawiera w sobie najobfitsze owoce, i najdzielniejsze lekarstwo, stara się sposobami i przeszkodami odciągać i odwracać od niej wszystkich pobożnych i wiernych.

2. Cum enim quidam sacrae Communioni se aptare disponunt, pejores satanae immissiones et illusiones patiuntur. Ipse nequam spiritus, ut in Job scribitur, venit inter filios Dei, ut solita illos nequitia sua perturbet, aut timidos nimium reddat et perplexos: quatenus affectum eorum minuat vel fidem impugnando auferat, si forte aut omnino Communionem relinquant, aut cum tepore accedant. Sed non est quidquam curandum de versutiis et phantasiis illius, quantumlibet turpibus et horridis; sed cuncta phantasmata in caput ejus sunt retorquenda. Contemnendus est miser et deridendus, nec propter insultus ejus et commotiones, quas suscitat, sacra est omittenda Communio.

2. I dlatego, niektórzy wtedy najwięcej doznają najsilniejszych pokus szatańskich, kiedy się gotują do Komunii św. Duch złości, jako w księgach Joba napisano jest, sam przychodzi pomiędzy synów Bożych, a zwykłą złośliwością swoją niepokoi i trwoży; zmniejsza w nich wiarę, ostudza miłość i żarliwość; ażeby albo odstąpili od Komunii świętej, albo z oziębłością do niej przystępowali. Lecz nie potrzeba zważać na jego zdrady i ułudzenia jakkolwiek bezecne i szpetne; lecz całą ich szkaradę na głowę jego zrzucić należy. Odepchnij nędznika tego z pośmiewiskiem i z pogardą, a nie zaniedbuj bynajmniej Komunii świętej, dlatego, że on Cię rozburza i trwoży.

3. Saepe etiam impedit nimia sollicitudo pro devotione habenda, et anxietas quaedam de confessione facienda. Age secundum consilium sapientum, et depone anxietatem et scrupulum, quia gratiam Dei impedit et devotionem mentis destruit. Propter aliquam parvam turbationem vel gravitatem, sacram ne dimittas Communionem; sed vade citius confiteri, et omnes offensiones aliis libenter indulge. Si vero tu aliquem offendisti, veniam humiliter deprecare, et Deus libenter indulgebit tibi.

3. Częstokroć też, zbytnia żądza widocznej żarliwości, i zbytnie trwogi względem odbytej spowiedzi, oddalają od Komunii św. Postępuj w tej mierze, podług zdania roztropnych kierowników, a złóż wszelką troskę i trwogę daremną: która łasce Bożej i myślom pobożnym na zawadzie stawa. Jeśli czujesz jaki niepokój lub ciężar w sumieniu twoim, nie odkładaj Komunii; lecz idź co prędzej do spowiedzi, a chętnie przebacz innym wszelkie obrazy twoje. Jeśli zaś obraziłeś kogo, proś go pokornie, aby ci przebaczył, a Bóg chętnie odpuści tobie.

4. Quid prodest diu tardare confessionem, aut sacram differre Communionem? Expurga te quam primum, exspue velociter venenum, festina accipere remedium, et senties melius, quam si diu distuleris. Si hodie propter istud dimittis, cras forsitan aliud majus eveniet: et sic diu posses a Communione impediri et magis ineptus fieri. Quanto citius vales, a praesenti gravitate et inertia te excutias: quia nihil importat diu anxiari, diu cum turbatione transire, et ob quotidiana obstacula se a divinis sequestrare. Imo plurimum nocet, diu Communionem protelare; nam et gravem torporem consuevit inducere. Proh dolor! quidam tepidi et dissoluti moras confitendi libenter accipiunt, et Communionem sacram idcirco differri cupiunt, ne ad majorem sui custodiam se dare teneantur.

4. Na coć się przyda długie odwlekanie Spowiedzi i Komunii? Oczyść się jak najprędzej, wyrzuć co rychlej jad z siebie, spiesz do lekarstwa, a lepiej ci z tym będzie, jak gdybyś długo odwlekał. Jeśli dziś odkładasz dla tej rzeczy, jutro może ci się coś ważniejszego przydarzyć: a tak mógłbyś się długo pozbawiać Komunii, i coraz mniej zdolnym do niej się stawać. Wyrwij się z obecnej ociężałości i nieczułości, jak możesz najprędzej; bo na nic się nie przyda, długo się niepokoić, długo się trwożyć, i dla codziennych przeszkód pozbawiać się świętości Bożych. I owszem, wielce szkodzi długie odwlekanie Komunii, albowiem to do wielkiej oziębłości doprowadzać zwykło. Lecz o boleści! Niektórzy oziębli i rozwiąźli chętnie chwytają się wszelkiej odwłoki w przystępowaniu do Spowiedzi i do Komunii, nie chcąc się zobowiązywać do większej żarliwości i do troskliwszego czuwania nad sobą.

5. Heu, quam modicam caritatem et debilem devotionem habent, qui sacram Communionem tam faciliter postponunt! Quam felix ille et Deo acceptus habetur, qui sic vivit, et in tali puritate conscientiam suam custodit, ut etiam omni die communicare paratus et bene affectatus esset, si ei liceret, et sine nota agere posset! Si quis interdum abstinet humilitatis gratia, aut legitima impediente causa, laudandus est de reverentia. Si autem torpor obrepserit, se ipsum excitare debet et facere, quod in se est; et Dominus aderit desiderio suo pro bona voluntate, quam specialiter respicit.

5. Niestety! jakże mało miłości i nabożeństwa mają ci wszyscy, którzy tak łatwo odkładają Komunię świętą. O! jak szczęśliwy i Bogu przyjemny jest ten, który tak żyje i tak strzeże czystości sumienia swego, iż każdego dnia gotów jest, i pragnąłby co dzień przystępować do Stołu Pańskiego, gdyby mu wolno było, i gdyby mu to czynić wypadało. Jeśli się kto wstrzymuje niekiedy od Komunii świętej przez pokorę, albo z powodu słusznej przeszkody, uczucie takiego poszanowania jest chwalebnym. Lecz gdyby go gnuśność owładała i łudziła, powinien zrzucić ją z siebie i pobudzać się do żarliwości z całych sił swoich; a Bóg wesprze go, przez wzgląd na dobrą wolę, na którą szczególniej zważa.

6. Cum vero legitime praepeditus est, habebit semper bonam voluntatem, et piam intentionem communicandi, et sic non carebit fructu Sacramenti. Potest enim quilibet devotus, omni die et omni hora, ad spiritualem Christi Communionem salubriter et sine prohibitione accedere. Et tamen certis diebus et statuto tempore Corpus sui Redemptoris cum affectuosa reverentia sacramentaliter debet suscipere, et magis laudem Dei et honorem praetendere, quam suam consolationem quaerere. Nam toties mystice communicat, et invisibiliter reficitur, quoties incarnationis Christi mysterium passionemque devote recolit, et in amorem ejus accenditur.

6. Kto zaś słusznymi przeszkodami wstrzymany, będzie miał wszakże szczerą wolę i pobożną chęć przystąpienia do Stołu Pańskiego, ten nie będzie pozbawionym świętych pożytków tego Sakramentu. Każdy zaś pobożny może każdego dnia i każdej godziny, zbawiennie przystępować w duchu do Komunii Chrystusowej. Jednakże, każdy wierny Chrystusowy, powinien z uczuciem czci i miłości przyjmować sakramentalnie Ciało swojego Odkupiciela, w pewnych dniach i w przepisanym czasie; mając na celu więcej chwałę Bożą, aniżeli własną pociechę. Tylekroć zaś przyjmuje w duchu Ciało i Krew Pańską, i niewidomie posila nimi swą duszę, ilekroć tajemnicę Wcielenia i mękę Chrystusa pobożnie rozpamiętywa, i goreje miłością Jego.

7. Qui autem se non praeparat aliter, nisi instante festo, vel consuetudine compellente, saepius imparatus erit. Beatus, qui se Domino in holocaustum offert, quoties celebrat aut communicat. Non sis in celebrando nimis prolixus aut festinus, sed serva bonum communem modum, cum quibus vivis. Non debes aliis generare molestiam et taedium, sed communem servare viam secundum majorum institutionem, et potius aliorum servire utilitati, quam propriae devotioni vel affectui.

7. Kto zaś nie inaczej gotuje się do Komunii, jak tylko w dzień święta, lub gdy zwyczaj nagli, ten częściej źle przygotowanym będzie. Błogosławiony, który się Bogu oddaje w ofierze, ilekroć odprawia Mszę świętą, albo przystępuje do Komunii świętej. W odprawianiu Mszy świętej, nie bądź ani zbyt powolnym, ani zbyt spiesznym, ale zachowaj dobry powszechny zwyczaj tych, w pośród których żyjesz. Nie masz innym sprawiać przykrości i unudzenia, lecz powinieneś iść drogą zwyczajną, przepisaną przez starszych twoich: i raczej służyć ku pożytkowi drugich, aniżeli dogadzać uczuciu własnej pobożności.

–––––––––––

Venerabilis Thomae a Kempis de Imitatione Christi libri quatuor. Praemissae sunt Orationes selectae et missae preces, nec non devotio viae crucis piissima. Editio stereotypa, accuratissime emendata. (Exemplar primum). Ratisbonae. Sumtibus G. Josephi Manz. 1854, pp. 320-324.

O naśladowaniu Jezusa Chrystusa ksiąg czworo, z łacińskiego przetłumaczył X. Alexander Jełowicki. Wydanie drugie. Poznań. Nakładem Księgarni Katolickiej. 1886, ss. 383-388.

Cracovia MMXVI, Kraków 2016

Powrót do spisu treści
DE IMITATIONE CHRISTI
O naśladowaniu Chrystusa

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: