O NAŚLADOWANIU

JEZUSA CHRYSTUSA

KSIĄG CZWORO

TOMASZ À KEMPIS

––––––––

LIBER TERTIUS

De interna consolatione

KSIĘGA TRZECIA

O wewnętrznym pocieszeniu

––––––

CAPUT L.

Qualiter homo desolatus se debet in manus Dei offerre

ROZDZIAŁ L.

Jak człowiek strapiony ma się oddawać w ręce Boga

1. Domine Deus, sancte Pater, sis nunc et in aeternum benedictus, quia sicut vis, sic factum est, et quod facis, bonum est. Laetetur in te servus tuus, non in se, nec in aliquo alio; quia tu solus laetitia vera, tu spes mea et corona mea, tu gaudium meum et honor meus, Domine. Quid habet servus tuus, nisi quod a te accepit, etiam sine merito suo? Tua sunt omnia, quae dedisti et quae fecisti. Pauper sum et in laboribus a juventute mea: et contristatur anima mea nonnunquam usque ad lacrymas, quandoque etiam conturbatur spiritus meus a se, propter imminentes passiones.

1. Uczeń. Panie Boże, Święty Ojcze, bądź błogosławiony teraz i na wieki; gdyż jak chcesz, tak się stało; a to co czynisz, dobre jest. Niech sługa Twój weseli się w Tobie, nie zaś w sobie, albo w czymkolwiek bądź innym: albowiem Tyś jeden prawdziwym weselem, Tyś nadzieją moją i koroną moją, Tyś radością moją i chwałą moją, o Panie! Cóż ma sługa Twój, czego by od Ciebie nie wziął (1), bez żadnej zasługi swojej. Wszystko coś dał, i coś uczynił, Twoje jest. Jamci jest ubogi, i w pracach od młodości mojej (2); dusza moja częstokroć aż do łez smutna, a niekiedy z powodu powstających namiętności, trwoży się w sobie.

2. Desidero pacis gaudium, pacem filiorum tuorum flagito, qui in lumine consolationis a te pascuntur. Si das pacem, si gaudium sanctum infundis, erit anima servi tui plena modulatione et devota in laude tua. Sed si te subtraxeris, sicut saepissime soles, non poterit currere viam mandatorum tuorum, sed magis ad tundendum pectus genua ejus incurvantur: quia non est illi sicut heri et nudiustertius, quando splendebat lucerna tua super caput ejus, et sub umbra alarum tuarum protegebatur a tentationibus irruentibus.

2. Pragnę wesela pokoju, błagam o pokój synów Twoich, których napełniasz światłością pocieszenia Twego. Jeśli udarujesz pokojem, jeśli zlejesz święte wesele, dusza sługi Twego będzie pełna radosnego brzmienia, i wielce pobożna w opiewaniu chwały Twojej. Lecz jeśli Ty, jako częstokroć zwykłeś, odstąpisz mię, nie zdołam bieżeć drogą przykazań Twoich (3); lecz padnę na kolana i w piersi bić się będę: bo nie jest mi wedle dni, których mię strzegłeś, kiedy światłość Twoja świeciła nad głową moją (4), a cień skrzydeł Twoich (5) od napaści pokus osłaniał mię.

3. Pater juste, sancte et semper laudande, venit hora, ut probetur servus tuus. Pater amande, dignum est, ut hac hora patiatur pro te aliquid servus tuus. Pater perpetuo venerande, venit hora, quam ab aeterno praesciebas affuturam, ut ad modicum tempus succumbat foris servus tuus, vivat vero semper apud te intus; paululum vilipendatur, humilietur et deficiat coram hominibus, passionibus conteratur et languoribus: ut iterum tecum in aurora novae lucis resurgat et in coelestibus clarificetur. Pater sancte, tu sic ordinasti et sic volusti; et hoc factum est, quod ipse praecepisti.

3. Ojcze sprawiedliwy, i zawsze chwalebny, przyszła godzina próby, w której ma być doświadczony sługa Twój. Ojcze miłosierny, słuszna jest, aby w tej godzinie sługa Twój nieco wycierpiał dla Ciebie. Ojcze godny wiecznego uwielbienia, przyszła godzina, którąś od wieków przejrzał, aby sługa Twój zewnątrz na chwilę upadł; lecz wewnątrz zawsze w Tobie żyć będzie. Niech więc będzie upokorzony i wzgardzony, niechaj upadnie przed ludźmi, niech go namiętności złamią, niech własna niemoc obali go: aby tylko w zorzy nowej światłości w Tobie powstał, i jaśniał blaskiem Niebieskiej chwały. Święty Ojcze, Tyś tak chciał, tak zrządził: i to jest świętym co sam rozkazałeś.

4. Haec est enim gratia ad amicum tuum, pati et tribulari in mundo pro amore tuo, quotiescumque et a quocumque et quomodocumque id permiseris fieri. Sine consilio et providentia tua et sine causa nihil fit in terra. Bonum mihi, Domine, quod humiliasti me, ut discam justificationes tuas, et omnes elationes cordis atque praesumptiones abjiciam. Utile mihi, quod confusio cooperuit faciem meam, ut te potius, quam homines ad consolandum requiram. Didici etiam ex hoc inscrutabile judicium tuum expavescere: qui affligis justum cum impio, sed non sine aequitate et justitia.

4. Cierpieć i znosić utrapienie na świecie dla miłości Twojej, ilekroć zechcesz, i przez kogo bądź zechcesz, jest to wielką korzyścią i łaską dla przyjaciela Twego. Nic się nie dzieje na ziemi bez przyczyny, bez sądu Twego i bez Opatrzności Twojej. Dobrze na mię, iżeś mię uniżył: abym się nauczył sprawiedliwości Twoich (6) a wszelką wyniosłość serca, i wszelką zarozumiałość precz odrzucił. Z pożytkiem to dla mnie, że zelżywość okryła oblicze moje (7): abym Ciebie, nie zaś ludzi, szukał ku pocieszeniu mojemu. Stąd też nauczyłem się lękać niezbadanych sądów Twoich: podług których i sprawiedliwego i złośliwego zasmucasz, ale zawsze słusznie i sprawiedliwie.

5. Gratias tibi ago, quia non pepercisti malis meis, sed attrivisti me verberibus amaris, infligens dolores et immittens angustias foris et intus. Non est, qui me consoletur, ex omnibus, quae sub coelo sunt, nisi tu Domine Deus meus, coelestis medicus animarum: qui percutis et sanas, deducis ad inferos et reducis. Disciplina tua super me, et virga tua ipsa me docebit.

5. Dzięki Ci Panie, żeś nie przepuścił złościom moim, żeś mię ukarał gorzką rózgą, obarczając mię boleściami, i zewnętrzne i wewnętrzne udręczenia i uciski na mnie zsyłając. Pomiędzy tym wszystkim co jest pod Niebem, nie masz nic, co by mię pocieszyć mogło, jedno Ty, Panie i Boże mój, Niebieski lekarzu duszy: albowiem Ty karzesz i zbawiasz, przywodzisz do piekła, i zaś wywodzisz (8). Prawo Twoje nade mną, i rózga Twoja, ta mię nauczy (9).

6. Ecce, Pater dilecte, in manibus tuis sum ego, sub virga correctionis tuae me inclino. Percute dorsum meum et collum meum, ut incurvem ad voluntatem tuam tortuositatem meam. Fac me pium et humilem discipulum, sicut bene facere consuevisti, ut ambulem ad omnem nutum tuum. Tibi me et omnia mea ad corrigendum commendo; melius est hic corripi, quam in futuro. Tu scis omnia et singula, et nil te latet in humana conscientia. Antequam fiant, nosti ventura; et non opus est tibi, ut quis te doceat aut admoneat de his, quae geruntur in terra. Tu scis, quid expedit ad profectum meum, et quantum deservit tribulatio ad rubiginem vitiorum purgandam. Fac mecum desideratum beneplacitum tuum, et ne despicias peccaminosam vitam meam, nulli melius nec clarius, quam tibi soli notam.

6. Ojcze ukochany, oto jestem w ręku Twoim, i nachylam się pod rózgę karania Twego. Uderzaj grzbiet i kark mój, uderzaj, abym hardość moją ugiął przed wolą Twoją. Uczyń mię pobożnym i pokornym uczniem, jakeś to dobrze zwykł czynić, abym się stał posłusznym na każde skinienie Twoje. Siebie i wszystko moje, ku poprawie Tobie poruczam: lepiej jest być karanym w tym, aniżeli w przyszłym życiu. Ty wiesz wszystko i przenikasz myśl każdą, i nic się nie utai przed Tobą w sumieniu ludzkim. Ty znasz przyszłe rzeczy pierwej niźli się staną; i nie potrzebujesz, aby Cię kto nauczał albo ostrzegał o tym, co się na ziemi dzieje. Uczyń ze mną podług upragnionego upodobania Twego, i racz nie gardzić grzesznym życiem moim, które Ty sam najlepiej i najjaśniej znasz i widzisz.

7. Da mihi, Domine, scire quod sciendum est, hoc amare, quod amandum est, hoc laudare, quod tibi summe placet; hoc reputare, quod tibi pretiosum apparet; hoc vituperare, quod oculis tuis sordescit. Non me sinas secundum visionem oculorum exteriorum judicare, neque secundum auditum aurium hominum imperitorum sententiare: sed in judicio vero de visibilibus et spiritualibus discernere, atque super omnia voluntatem beneplaciti tui semper inquirere.

7. Daj Panie, abym to umiał, co umieć potrzeba; abym to kochał, co kochać trzeba; abym to chwalił, co się Tobie najwięcej podoba; abym to cenił, co jest drogim przed Tobą; a tym pogardzał, czym się brzydzą oczy Twoje. Nie dopuszczaj, abym sądził według widzenia oczów, ani według słyszenia uszów (10); lecz spraw, abym w prawdziwym sądzie umiał oddzielić rzeczy zmysłowe od duchowych, a nade wszystko szukać zawsze woli i upodobania Twojego.

8. Falluntur saepe hominum sensus in judicando; falluntur et amatores saeculi, visibilia tantummodo amando. Quid est homo inde melior, quia reputatur ab homine major? Fallax fallacem, vanus vanum, caecus caecum; infirmus infirmum decipit, dum exaltat; et veraciter magis confundit, dum inaniter laudat. Nam quantum unusquisque est in oculis tuis, tantum est et non amplius, ait humilis sanctus Franciscus.

8. Zmysły ludzkie częstokroć w sądzeniu mylą się: mylą się także miłośnicy świata, miłując tylko rzeczy widome. Czyż człowiek jest lepszym przez to, że go drugi człowiek ocenia nad wartość jego? Omylny omylnego, marny marnego, ślepy ślepego, ułomny ułomnego zwodzi, chwaląc go i wynosząc: a w rzeczy samej bardziej go jeszcze poniża próżną pochwałą swoją. Albowiem czym kto jest w oczach Twoich, Panie, tym jest w istocie, a niczym więcej: mówi pokorny Franciszek św.

–––––––––––

Venerabilis Thomae a Kempis de Imitatione Christi libri quatuor. Praemissae sunt Orationes selectae et missae preces, nec non devotio viae crucis piissima. Editio stereotypa, accuratissime emendata. (Exemplar primum). Ratisbonae. Sumtibus G. Josephi Manz. 1854, pp. 245-251.

O naśladowaniu Jezusa Chrystusa ksiąg czworo, z łacińskiego przetłumaczył X. Alexander Jełowicki. Wydanie drugie. Poznań. Nakładem Księgarni Katolickiej. 1886, ss. 305-310.

Przypisy:

(1) I Kor. IV, 7.

(2) Psalm LXXXVII, 16.

(3) Psalm CXVIII, 32.

(4) Job. XXIX, 2.

(5) Psalm XVI, 9.

(6) Psalm CXVIII, 71.

(7) Psalm LXVIII, 8.

(8) Tob. XIII, 2.

(9) Psalm XVII, 36.

(10) Izaj. XI, 3.

Cracovia MMXV, Kraków 2015

Powrót do spisu treści
DE IMITATIONE CHRISTI
O naśladowaniu Chrystusa

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: