O NAŚLADOWANIU

JEZUSA CHRYSTUSA

KSIĄG CZWORO

TOMASZ À KEMPIS

––––––––

LIBER TERTIUS

De interna consolatione

KSIĘGA TRZECIA

O wewnętrznym pocieszeniu

––––––

CAPUT V.

De mirabili effectu divini amoris

ROZDZIAŁ V.

O cudownym skutku miłości Bożej

1. Benedico te, Pater coelestis, Pater Domini mei Jesu Christi, quia mei pauperis dignatus es recordari. O Pater misericordiarum, et Deus totius consolationis, gratias tibi ago, qui me indignum omni consolatione quandoque tua recreas consolatione. Benedico te semper et glorifico, cum unigenito Filio tuo et Spiritu Sancto paracleto in saecula saeculorum. Eia, Domine Deus, amator sancte meus, cum tu veneris in cor meum, exultabunt omnia interiora mea. Tu es gloria mea et exultatio cordis mei. Tu spes mea et refugium meum in die tribulationis meae.

1. Uczeń. Błogosławię Cię Ojcze Niebieski, Ojcze Pana mojego Jezusa Chrystusa, żeś na mnie ubogiego wspomnieć raczył. O! Ojcze miłosierdzia, i Boże wszelkiej pociechy (1), dzięki Tobie, że mnie niegodnego żadnej pociechy, pociechą Twoją wspierać i ochładzać raczysz. Błogosławię Cię zawsze i wielbię z jednorodzonym Synem Twoim i z Duchem Świętym Pocieszycielem, na wieki wieków. Ach! Panie i Boże! Święty Miłośniku mój, gdy Ty zawitasz do serca mego, rozradują się wszystkie wnętrzności moje. Tyś chwałą moją i radością serca mego, Tyś nadzieją i ucieczką moją w dniach utrapienia (2).

2. Sed quia adhuc debilis sum in amore et imperfectus in virtute, ideo necesse habeo a te confortari et consolari. Propterea visita me saepius, et instrue disciplinis tuis. Libera me a passionibus malis, et sana cor meum ab omnibus affectionibus inordinatis, ut intus sanatus et bene purgatus, aptus efficiar ad amandum, fortis ad patiendum, stabilis ad perseverandum.

2. Lecz ponieważ jestem jeszcze zbyt słaby w miłości, i bardzo niedoskonały w cnocie, dlatego bardzo potrzebuję, abyś mnie wspierał, umacniał i pocieszał; dlatego częściej nawiedzaj mię i Twoją świętą nauką oświecaj mię. Od złych namiętności wybaw mię Panie, i od wszelkiej nieporządnej skłonności uzdrów serce moje, abym wewnątrz uzdrowiony i dobrze oczyszczony, stał się żarliwym w miłości Twojej, mężnym w cierpieniu i niezachwianym w wytrwaniu.

3. Magna res est amor, magnum omnino bonum, quod solum leve facit omne onerosum et fert aequaliter omne inaequale; nam onus sine onere portat et omne amarum dulce ac sapidum efficit. Amor Jesu nobilis ad magna operanda impellit, et ad desideranda semper perfectiora excitat. Amor vult esse sursum nec ullis infimis rebus retineri. Amor vult esse liber et ab omni mundana affectione alienus, ne internus ejus impediatur aspectus; ne per aliquod commodum temporale implicationes sustineat aut per incommodum succumbat. Nihil dulcius est amore, nihil fortius, nihil altius, nihil latius, nihil jucundius, nihil plenius nec melius in coelo et in terra; quia amor ex Deo natus est, nec potest, nisi in Deo, super omnia creata quiescere.

3. Miłość jest wielką rzeczą i wielkim ze wszech miar dobrem; przez miłość tylko wszelki ciężar staje się lekkim; przez miłość człowiek wszystkie koleje życia zarówno znosi. Albowiem miłość dźwiga bez utrudzenia ciężar wszelki, i wszelką gorycz w słodycz przemienia. Szlachetna miłość Jezusa zachęca do czynienia wielkich rzeczy i pobudza do pożądania coraz większej doskonałości. Miłość w górę się wznosi i poziomymi rzeczami więzić się nie daje. Miłość chce być swobodną i wolną od wszelkiego ziemskiego uczucia: ażeby nic nie zawadzało jej wewnętrznemu widzeniu; aby się wśród doczesnych pomyślności nie powikłała, aby wśród niepomyślności nie upadła. Nad miłość nie ma nic słodszego, nic mocniejszego, nic wznioślejszego, nic rozleglejszego, nic wdzięczniejszego, nic pełniejszego, nic lepszego w niebie i na ziemi: albowiem miłość od Boga pochodzi, a wzniesiona nad wszystkie stworzenia w Bogu tylko nasycić się i spocząć może.

4. Amans volat, currit et laetatur; liber est, et non tenetur. Dat omnia pro omnibus et habet omnia in omnibus, quia in uno summo super omnia quiescit, ex quo omne bonum fluit et procedit. Non respicit ad dona, sed ad donantem se convertit super omnia bona. Amor modum saepe nescit, sed super omnem modum fervescit. Amor onus non sentit, labores non reputat; plus affectat, quam valet; de impossibilitate non causatur, quia cuncta sibi licere et posse arbitratur. Valet igitur ad omnia, et multa implet et effectui mancipat, ubi non amans deficit et jacet.

4. Ten, który jest napełniony miłością, biega, lata, weseli się, swobodny jest i nic go nie wstrzyma. Daje wszystko za wszystko, i ma wszystko we wszystkim; albowiem spoczywa jedynie w Najwyższym, z którego wszelkie dobro pochodzi i płynie. Nie zważa na dary, lecz wznosi się nad wszelkie dobro i zwraca się ku Temu, który obdarza. Częstokroć miłość nie zna granic, lecz pała nad wszelką miarę. Miłość ciężaru nie czuje, na trud nie zważa: więcej chce, niż może; u niej nie masz nic niepodobnego, bo sądzi, że wszystko jej wolno, i że wszystko może. A więc wszystkiego jest zdolna i wiele dokaże i uskuteczni, tam gdzie ten, który nie ma miłości, ustaje i upada.

5. Amor vigilat et dormiens non dormitat, fatigatus non lassatur, arctatus non coarctatur, territus non conturbatur: sed sicut vivax flamma et ardens facula, sursum erumpit secureque pertransit. Si quis amat, novit, quid haec vox clamat. Magnus clamor in auribus Dei est ipse ardens affectus animae, quae dicit: Deus meus, amor meus; tu totus meus, et ego totus tuus.

5. Miłość czuwa, a nawet śpiąc nie śpi. Znużona nie ustaje, spętana nie traci swobody, straszona nie trwoży się; lecz jako płomień żywy i przenikliwy wznosi się ku Niebu i z pośród wszelkich zawad bezpiecznie wylata. Kto kocha, ten zna wołanie miłości. Wielkim głosem jest w uszach Boga samo żywe uczucie duszy, która mówi: O Boże mój, o Miłości moja. Ty bądź cały dla mnie, bo ja cały Twój jestem.

6. Dilata me in amore, ut discam interiori cordis ore degustare, quam suave sit amare et in amore liquefieri et natare. Tenear amore, vadens supra me, prae nimio fervore et stupore. Cantem amoris canticum, sequar te dilectum meum in altum, deficiat in laude tua anima mea, jubilans ex amore. Amem te plus quam me, nec me nisi propter te, et omnes in te, qui vere amant te, sicut jubet lex amoris lucens ex te.

6. Rozprzestrzeń mię w miłości Twojej, ażebym, w głębi mojego serca umiał czuć, jak to słodko jest kochać, i w miłości pływać i rozpływać się. Niechaj w zachwyceniu żarliwej miłości, zdeptam sam siebie. Niechaj pieśń miłości śpiewam, niech dusza moja wznosi się za Tobą do Nieba, o mój ulubiony! Niechaj w uniesieniu miłości, śpiewając i wykrzykując na chwałę Twoją, dusza moja zagubi się w Tobie. Niechaj Cię kocham więcej niż siebie, a siebie tylko dla Ciebie: a w Tobie wszystkich, którzy prawdziwie kochają Ciebie, jako nakazuje prawo miłości świecące z łona Twojego.

7. Est amor velox, sincerus, pius, jucundus et amoenus; fortis, patiens, fidelis, prudens, longanimis, virilis, et se ipsum nunquam quaerens. Ubi enim se ipsum aliquis quaerit, ibi ab amore cadit. Est amor circumspectus, humilis et rectus, non mollis, non levis, nec vanis intendens rebus; sobrius, castus, stabilis, quietus et in cunctis sensibus custoditus. Est amor subjectus et obediens Praelatis, sibi vilis et despectus, Deo devotus et gratificus, fidens et sperans semper in eo, etiam cum sibi non sapit Deus: quia sine dolore non vivitur in amore.

7. Miłość jest rącza, szczera, pobożna, wdzięczna i miła; mocna, cierpliwa, wierna, roztropna, szlachetna, mężna, a samej siebie nigdy nie szuka. Gdzie bowiem siebie samego kto szuka, tam nie ma miłości. Miłość jest przezorna, pokorna i prawa: nie miękka, nie płocha, nie skłaniająca się ku marnym rzeczom; wstrzemięźliwa, czysta, stała, spokojna, a wszystkie zmysły na czujnej ma straży. Miłość jest podległą i posłuszną zwierzchnikom, w oczach swoich lichą i godną pogardy, względem Boga wylaną i dziękczynną, i zawsze w Bogu pokłada ufność i nadzieję swoją, wtedy nawet, kiedy ostyga ku Niemu; bo bez boleści nie żyje się w miłości.

8. Qui non est paratus omnia pati, et ad voluntatem stare dilecti, non est dignus amator appellari. Oportet amantem omnia dura et amara propter dilectum libenter amplecti, nec ob contraria accidentia ab eo deflecti.

8. Nie jest godzien nazywać się miłośnikiem, kto nie jest gotów wszystko cierpieć i we wszystkim stosować się do woli Ukochanego. Miłośnik wszelką gorycz i cierpienie dla Ukochanego chętnie ponosić winien, a żadną przeciwnością nie ma się zrażać, i nigdy Go nie odstępować.

–––––––––––

Venerabilis Thomae a Kempis de Imitatione Christi libri quatuor. Praemissae sunt Orationes selectae et missae preces, nec non devotio viae crucis piissima. Editio stereotypa, accuratissime emendata. (Exemplar primum). Ratisbonae. Sumtibus G. Josephi Manz. 1854, pp. 125-130.

O naśladowaniu Jezusa Chrystusa ksiąg czworo, z łacińskiego przetłumaczył X. Alexander Jełowicki. Wydanie drugie. Poznań. Nakładem Księgarni Katolickiej. 1886, ss. 175-180.

Przypisy:

(1) II Kor. I, 3.

(2) Psalm XXXI, 7.

Cracovia MMXI, Kraków 2011

Powrót do spisu treści
DE IMITATIONE CHRISTI
O naśladowaniu Chrystusa

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: