DE IMITATIONE CHRISTI

 

LIBRI QUATUOR

 

THOMAS A KEMPIS

 

 

O NAŚLADOWANIU

 

JEZUSA CHRYSTUSA

 

KSIĄG CZWORO

 

TOMASZ À KEMPIS

 

––––––––

 

LIBER TERTIUS

 

De interna consolatione

 

KSIĘGA TRZECIA

 

O wewnętrznym pocieszeniu

 

––––––

 

CAPUT XLIX.

 

De desiderio aeternae vitae, et quanta sint certantibus bona promissa

 

ROZDZIAŁ XLIX.

 

O pożądaniu wiecznego żywota; i jak wielkie dobra obiecane są tym, którzy wytrwale walczą

 

1. Fili, cum tibi desiderium aeternae beatitudinis desuper infundi sentis, et de tabernaculo corporis exire concupiscis, ut claritatem meam sine vicissitudinis umbra contemplari possis: dilata cor tuum, et omni desiderio hanc sanctam inspirationem suscipe. Redde amplissimas supernae bonitati gratias, quae tecum sic dignanter agit, clementer visitat, ardenter excitat, potenter sublevat, ne proprio pondere ad terrena labaris. Neque enim hoc cogitatu tuo aut conatu accipis, sed sola dignatione supernae gratiae et divini respectus: quatenus in virtutibus et majori humilitate proficias et ad futura certamina te praepares, mihique toto cordis affectu adhaerere ac ferventi voluntate studeas deservire.

 

1. Chrystus. Synu, kiedy uczuwasz, że zlewa się na ciebie łaska pożądania wiecznej szczęśliwości; kiedy z więzów ciała wyjść pragniesz, abyś mógł wpatrywać się bez przeszkody w niczym nie przyćmioną światłość moją; otwórz serce twoje i oddaj je całe temu świętemu natchnieniu. Czyń najpełniejsze dzięki Temu, który jest najwyższą dobrocią, który cię tak łaskawie nawiedza, tak żarliwie podnieca, tak potężnie wznosi, byś własnym ciężarem ku rzeczom ziemskim nie spadał. Albowiem natchnienie to nie jest dziełem twojego usiłowania i rozmyślania, lecz jedynie litościwego wejrzenia Bożego i łaski Bożej: ku temu, abyś pomnażał się w cnoty, wzrastał w pokorę, usposabiał się i umacniał do przyszłych bojów i abyś usiłował całym sercem garnąć się do mnie i całą wolą mi służyć.

 

 

2. Fili, saepe ignis ardet, sed sine fumo flamma non ascendit. Sic et aliquorum desideria ad coelestia flagrant, et tamen a tentatione carnalis affectus liberi non sunt. Idcirco nec omnino pure pro honore Dei agunt, quod tam desideranter ab eo petunt. Tale est et tuum saepe desiderium, quod insinuasti fore tam importunum. Non enim est hoc purum et perfectum, quod propria commoditate est infectum.

 

2. Synu, ogień goreje, lecz płomień nie wznosi się bez dymu. Tak niektórzy goreją żądzą rzeczy Niebieskich, a jednak od pokus zmysłowych wolnymi nie są. A przeto w gorących modłach swoich niezupełnie są czyści, nie samego tylko Boga mają na celu. Takim jest częstokroć i twoje żądanie, które zdradza się niecierpliwą prośbą twoją. Albowiem nie jest czystym i doskonałym to, co jest skażone żądzą osobistych widoków.

 

 

3. Pete, non quod tibi est delectabile et commodum, sed quod mihi est acceptabile atque honorificum: quia si recte judicas, meam ordinationem tuo desiderio et omni desiderato praeferre debes ac sequi. Novi desiderium tuum, et frequenter gemitus audivi. Jam velles esse in libertate gloriae filiorum Dei; jam te delectat domus aeterna et coelestis patria gaudio plena: sed nondum venit hora ista, sed est adhuc aliud tempus, scilicet tempus belli, tempus laboris et probationis. Optas summo repleri bono, sed non potes hoc assequi modo. Ego sum; exspecta me, dicit Dominus, donec veniat regnum Dei.

 

3. Proś, nie o to co tobie miłym i dogodnym być może, lecz o to, co się zgadza z wolą i z chwałą moją: albowiem, jeśli zdrowo sądzisz, zrządzenie moje nad wszelki przedmiot pożądania twego przenosić, i za nim iść powinieneś. Znam ja pragnienie serca twego, i słyszałem częste jęki twoje. Już byś chciał być w chwale i swobodzie synów Bożych: już wzdychasz do domu wieczności i do Ojczyzny Niebieskiej napełnionej radością i weselem: lecz jeszcze nie nadeszła godzina twoja: lecz trwa jeszcze dla ciebie czas inny, to jest czas walki, czas pracy, czas próby. Pragniesz być napełniony najwyższym dobrem, lecz tego teraz dostąpić nie możesz. Jam jest, czekaj mię, mówi Pan, ażby przyszło Królestwo Boże (1).

 

 

4. Probandus es adhuc in terris et in multis exercitandus. Consolatio tibi interdum dabitur, sed copiosa satietas non concedetur. Confortare igitur, et esto robustus tam in agendo quam in patiendo naturae contraria. Oportet te novum induere hominem et in alterum virum mutari. Oportet te saepe agere, quod non vis; et quod vis, oportet relinquere. Quod aliis placet, processum habebit; quod tibi placet, ultra non proficiet. Quod alii dicunt, audietur, quod tu dicis, pro nihilo computabitur. Petent alii, et accipient; tu petes, nec impetrabis.

 

4. Musisz jeszcze być doświadczany na tej ziemi, i w wielu rzeczach ćwiczyć się musisz. Będzieć niekiedy dane pocieszenie, ale nie tak obfite, żeby cię zupełnie nasycić mogło. Umacniaj się więc i bądź silnym (2), tak w czynieniu jak i w znoszeniu rzeczy przeciwnych skłonności twojej. Trzeba, abyś się oblókł w nowego człowieka (3), i odmienił się w innego męża (4). Trzeba częstokroć to czynić, czego nie chcesz; a tego, co chcesz, nie czynić. Innym wszystko po myśli iść będzie; tobie zaś nie będzie się wiodło podług myśli twojej. Co inni mówią, będzie słuchane; co ty mówisz, za nic mieć będą. Inni będą prosić, i otrzymają; ty prosić będziesz, a nie uprosisz.

 

 

5. Erunt alii magni in ore hominum, de te autem tacebitur. Aliis hoc vel illud committetur, tu autem ad nihil utilis judicaberis. Propter hoc natura quandoque contristabitur; et magnum, si silens portaveris. In his et similibus multis probari solet fidelis Domini servus, qualiter se abnegare et in omnibus frangere queat. Vix est aliquid tale, in quo tantumdem mori indiges, sicut videre et pati, quae voluntati tuae adversa sunt; maxime autem, cum disconvenientia, et quae minus utilia tibi apparent, fieri jubentur. Et quia non audes resistere altiori potestati, sub dominio constitutus: ideo durum tibi videtur ad nutum alterius ambulare, et omne proprium sentire omittere.

 

5. Inni będą wielkimi w ustach ludzkich, a o tobie będzie milczenie. Innym to lub tamto będzie poruczone, a ciebie za niezdolnego i wcale niepożytecznego mieć będą. Dlatego, zasmucisz się niekiedy; a wiele dokażesz, gdy to upokorzenie w milczeniu zniesiesz. Tymi i wielu podobnymi sposobami, zwykł bywać doświadczany wierny sługa Pański, aby się okazało, jak dalece siebie samego zaprzeć, i we wszystkim przełamać się umie. Mało jest zdarzeń, w których byś tak potrzebował umrzeć sam sobie, jak kiedy ci przychodzi wiedzieć i znosić rzeczy przeciwne twej woli; a mianowicie, gdy ci rozkazują to czynić, co ty za mniej użyteczne, albo za niestosowne uważasz. A iż poddany zwierzchniej władzy, jej rozkazom oprzeć się nie możesz, dlatego tak ci jest przykro iść za wolą drugiego, a własne chcenie poświęcić.

 

 

6. Sed pensa, fili, horum fructum laborum, celerem finem atque praemium nimis magnum: et non habebis inde gravamen, sed fortissimum patientiae tuae solamen. Nam et pro modica hac voluntate, quam nunc sponte deseris, habebis semper voluntatem tuam in coelis. Ibi quippe invenies omne quod volueris, omne quod desiderare poteris. Ibi aderit tibi totius facultas boni sine timore amittendi. Ibi voluntas tua, una semper mecum, nil cupiet extraneum vel privatum. Ibi nullus resistet tibi, nemo de te conqueretur, nemo impediet, nihil obviabit: sed cuncta desiderata simul erunt praesentia, totumque affectum tuum reficient et adimplebunt usque ad summum. Ibi reddam gloriam pro contumelia perpessa, pallium laudis pro moerore, pro loco novissimo sedem regni in saecula. Ibi apparebit fructus obedientiae, gaudebit labor poenitentiae, et humilis subjectio coronabitur gloriose.

 

6. Lecz zważ, synu, na owoc tych trudów, na ich prędki koniec, na zapłatę zbytnio wielką (5); a zamiast nieznośnego ciężaru, cierpliwość twoja znajdzie w nich największą pociechę. Albowiem w zamian za marną wolność, którą tu chętnie poświęcisz, wieczną wolę w Niebie mieć będziesz. Tam zaiste znajdziesz wszystko, co zechcesz, wszystko co zapragnąć zdołasz. Tam będziesz mieć obfitość wszelkiego dobra, bez obawy utraty jego. Tam wola twoja zawsze ze mną zjednoczona, nic osobnego pożądać nie będzie. Tam nikt ci się nie sprzeciwi, nikt ci ani przeszkodzi, ani zawadzi, nikt się nie użali na ciebie; lecz wszystko co tylko pożądać zdołasz, będzie razem przed tobą, i będzie zaspakajać i w nieskończone czasy nasycać wszelkie zachcenia twoje. Tam ci oddam chwałę za obelgi cierpliwie zniesione, czarę wesela za smutek, a stolicę wiecznego Królestwa za ostatnie miejsce. Tam się okaże owoc posłuszeństwa, tam trud pokuty znajdzie radość swoją, a pokorne poddanie się koroną chwały uwieńczone będzie.

 

 

7. Nunc ergo inclina te humiliter sub omnium manibus: nec sit tibi curae, quis hoc dixerit vel jusserit. Sed hoc magnopere curato, ut sive Praelatus sive minor aut aequalis aliquid a te expoposcerit vel innuerit, pro bono totum accipias, et sincera voluntate studeas adimplere. Quaerat alius hoc, alius illud; glorietur ille in illo, et iste in isto, laudeturque millies mille: tu autem nec in isto, nec in illo, sed in tui ipsius gaude contemptu, et in mei solius beneplacito ac honore. Hoc optandum est tibi, ut sive per vitam, sive per mortem Deus semper in te glorificetur.

 

7. Teraz przeto poddaj się z pokorą pod rękę wszystkich: i nie zważaj na to, kto by to rzekł, albo rozkazał. Lecz o to najusilniej się staraj, abyś przyjmował za dobre, a szczerze i chętnie wykonywał to wszystko, cokolwiek by czy to przełożony, czy niższy, czy równy, od ciebie zażądał. Niech jeden szuka tego, a drugi owego, niech jeden chełpi się z tego, a drugi z owego; niechaj tysiące tysiąców ich wielbią: ty zaś ani w tym, ani w owym, lecz tylko w pogardzie samego siebie, i w zamiłowaniu woli i czci mojej, szukaj radości i chluby. Tego tylko masz pragnąć, aby bądź przez żywot, bądź przez śmierć, Bóg zawsze uwielbion był w Tobie (6).

 

–––––––––––

 

 

Venerabilis Thomae a Kempis de Imitatione Christi libri quatuor. Praemissae sunt Orationes selectae et missae preces, nec non devotio viae crucis piissima. Editio stereotypa, accuratissime emendata. (Exemplar primum). Ratisbonae. Sumtibus G. Josephi Manz. 1854, pp. 240-245.

 

O naśladowaniu Jezusa Chrystusa ksiąg czworo, z łacińskiego przetłumaczył X. Alexander Jełowicki. Wydanie drugie. Poznań. Nakładem Księgarni Katolickiej. 1886, ss. 299-305.

 

Przypisy:

(1) Łk. XXII, 18.

 

(2) Jozue I, 6.

 

(3) Efez. IV, 24.

 

(4) I Król. X, 6.

 

(5) Rodz. XV, I.

 

(6) Filip. I, 20.

 

© Ultra montes (www.ultramontes.pl)

Cracovia MMXV, Kraków 2015

Powrót do spisu treści
DE IMITATIONE CHRISTI 
O naśladowaniu Chrystusa

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: