O NAŚLADOWANIU

JEZUSA CHRYSTUSA

KSIĄG CZWORO

TOMASZ À KEMPIS

––––––––

LIBER TERTIUS

De interna consolatione

KSIĘGA TRZECIA

O wewnętrznym pocieszeniu

––––––

CAPUT XXVII.

Quod privatus amor a summo bono maxime retardat

ROZDZIAŁ XXVII.

Miłość siebie samego najbardziej nas odwodzi od najwyższego dobra

1. Fili, oportet te dare totum pro toto, et nihil tui ipsius esse. Scito, quod amor tui ipsius magis nocet tibi, quam aliqua res mundi. Secundum amorem et affectum, quem geris, quaelibet res plus vel minus adhaeret. Si fuerit amor tuus purus, simplex et bene ordinatus, eris sine captivitate rerum. Noli concupiscere, quod non licet habere; noli habere, quod te potest impedire et libertate interiori privare. Mirum, quod non ex toto fundo cordis te ipsum mihi committis cum omnibus, quae desiderare potes vel habere.

1. Chrystus. Synu, potrzeba, ażebyś dał wszystko za wszystko, i żadnej cząstki siebie nie zachował dla siebie. Wiedz, że miłość siebie samego więcej ci szkodzi, niżeli jakakolwiek rzecz na świecie. Każda rzecz mniej lub więcej panuje nad tobą, podług stopnia miłości i skłonności, którą masz ku niej. Jeśli miłość twoja będzie czystą, prostą i porządną, nie staniesz się niewolnikiem żadnej rzeczy. Nie pożądaj tego, czego mieć nie godzi się; nie miej tego, co może ci zawadzać i pozbawiać wewnętrznej swobody. Dziwna to rzecz, że nie oddajesz mi się z całego serca, z tym wszystkim co mieć albo pożądać możesz.

2. Quare vano moerore consumeris? Cur superfluis curis fatigaris? Sta ad beneplacitum meum, et nullum patieris detrimentum. Si quaeris hoc vel illud, et volueris esse ibi vel ibi, propter tuum commodum et proprium beneplacitum magis habendum: nunquam eris in quietudine nec liber a sollicitudine, quia in omni re reperietur aliquis defectus, et in omni loco erit, qui adversetur.

2. Po co próżnym smutkiem udręczasz się? po co się męczysz zbytnim staraniem i troską? Zamiłuj upodobanie moje, a nie popadniesz w żadną szkodę. Jeżeli szukasz tego lub owego, i chciałbyś być tam lub owdzie, dla swojej dogodności i dla sprzyjania upodobaniu twojemu, nigdy nie doznasz pokoju, ani będziesz wolny od frasunku: ponieważ w każdej rzeczy ukrywa się jakiś niedostatek i w każdym miejscu jakaś przeciwność.

3. Juvat igitur non quaelibet res adepta vel multiplicata exterius, sed potius contempta et decisa ex corde radicitus. Quod non tantum de censu aeris et divitiarum intelligas, sed de honoris etiam ambitu ac vanae laudationis desiderio, quae omnia transeunt cum mundo. Munit parum locus, si deest spiritus fervoris; nec diu stabit pax illa quaesita forinsecus, si vacat a vero fundamento status cordis, hoc est, nisi steteris in me; permutare te potes, sed non meliorare. Nam occasione orta et accepta invenies, quod fugisti et amplius.

3. A więc nie jaki bądź nabytek, albo rozmnożenie dóbr ziemskich, lecz raczej pogarda ich i zupełne wyrwanie ich z serca i precz odrzucenie wielce służy do odzyskania najwyższego dobra. Toż samo masz rozumieć nie tylko o złocie i bogactwach, lecz i o zaszczytach, i o pożądaniu próżnej chwały; bo to wszystko przemija ze światem. Bez ducha żarliwości żadne miejsce nie jest dostateczną ochroną; ani też długo nie potrwa ów pokój szukany zewnątrz, jeżeli podstawą jego nie jest serce, to jest jeśli nie opierasz się na mnie: sam zmienić się możesz, ale naprawić się nie możesz. Bo za lada pokuszeniem spotkasz to, przed czym umykałeś, i jeszcze więcej.

Oratio pro purgatione cordis et coelesti sapientia

MODLITWA

o oczyszczenie serca i o niebieską mądrość

4. Confirma me, Deus, per gratiam sancti Spiritus. Da mihi virtutem corroborari in interiori homine, et cor meum ab omni inutili sollicitudine et angore evacuare, nec variis desideriis trahi cujuscunque rei vilis aut pretiosae, sed omnia inspicere sicut transeuntia, et me pariter cum illis transiturum: quia nihil permanens sub sole, ubi omnia vanitas et afflictio spiritus. O quam sapiens, qui ita considerat!

4. Uczeń. Utwierdź mię, Panie, łaską Ducha Świętego. Mocą Twoją umocnij mię wewnątrz (1), i oczyść serce moje ze wszelkiej niepotrzebnej troski i tęsknoty, abym się nie dał ułowić pożądaniu jakiej bądź rzeczy, czy drogiej, czy lichej; lecz abym patrzał na wszystko, jako na rzeczy znikome, z którymi i ja przeminę. Bo nic nie masz trwałego pod słońcem, a wszędzie tylko marność, i utrapienie ducha (2). O! jak jest mądry, kto tak sądzi.

5. Da mihi, Domine, coelestem sapientiam, ut discam te super omnia quaerere et invenire, super omnia sapere et diligere, et cetera secundum ordinem sapientiae tuae, prout sunt, intelligere. Da prudenter declinare blandientem et patienter ferre adversantem, quia haec magna sapientia, non moveri omni vento verborum, nec aurem male blandienti praebere Sireni; sic enim incepta pergitur via secure.

5. Daj mi, o Panie! mądrość Niebieską, ażebym się nauczył Ciebie nade wszystko szukać i znaleźć, Ciebie nade wszystko kochać, rozumieć i cenić; a wszystkie rzeczy tak pojmować, jako są podług porządku mądrości Twojej. Daj mi roztropność do unikania pochlebców, daj cierpliwość do znoszenia prześladowców. Zaiste, wielka to mądrość nie dać się zachwiać powiewem słów, i nie podawać ucha zdradliwemu pochlebstwu: i ten to jest sposób bezpiecznego postępowania zaczętą drogą.

–––––––––––

Venerabilis Thomae a Kempis de Imitatione Christi libri quatuor. Praemissae sunt Orationes selectae et missae preces, nec non devotio viae crucis piissima. Editio stereotypa, accuratissime emendata. (Exemplar primum). Ratisbonae. Sumtibus G. Josephi Manz. 1854, pp. 186-189.

O naśladowaniu Jezusa Chrystusa ksiąg czworo, z łacińskiego przetłumaczył X. Alexander Jełowicki. Wydanie drugie. Poznań. Nakładem Księgarni Katolickiej. 1886, ss. 240-243.

Przypisy:

(1) Efez. III, 16.

(2) Ekl. I, 17.

Cracovia MMXIII, Kraków 2013

Powrót do spisu treści
DE IMITATIONE CHRISTI
O naśladowaniu Chrystusa

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: