DOGMATYKA KATOLICKA

CZĘŚĆ OGÓLNA

KRÓTKO NAPISAŁ

KS. JACEK TYLKA

V. Traktat

O Kościele Chrystusowym

"Kościół" (jest to) "filar i utwierdzenie prawdy" (1 Tym. 3, 15).

Część II.

O Rzymskim Biskupie czyli o Papieżu

Rozdział I.

O NACZELNEJ WŁADZY BISKUPA RZYMSKIEGO CZYLI O PRYMACIE PAPIEŻA

Artykuł II.

O celu władzy naczelnej w Kościele

Że Kościół nie może się obejść bez pewnej powagi najwyższej, która by mogła rozstrzygać powstające spory i zapobiegać bezprawiom, to uznają i przeciwnicy Papiestwa z wyjątkiem tych marzycieli, którzy sądzą, że Kościół żadnej władzy nie potrzebuje podlegać i powinien się powodować samym tylko natchnieniem Ducha Świętego. Wszelako ci wszyscy, którzy odrzucili władzę Papieską, wytworzyli sobie pojęcia całkiem błędne o tej powadze, której chrześcijanie powinni ulegać: i tak jedni przypisują ją samemu Pismu św., które przecież nie może być nauczycielem i kierownikiem wiernych, nie może rozstrzygać wielu wątpliwości i sporów (p. wyżej o Piśmie św.); drudzy zaś poddają Kościół władcom świeckim wbrew wyraźnym orzeczeniom Pisma św. i wbrew całej Tradycji (p. wyżej, cośmy powiedzieli o niezależności Kościoła); wiadomo zaś dobrze z historii, jakie to poddanie Kościoła pod władzę świecką sprowadziło następstwa w krajach protestanckich i opanowanych przez schizmę. Jeszcze inni sądzą, że władza nadana Biskupom, z których każdy jest nauczycielem wiernych i którzy mogą decydować we wszystkich sprawach kościelnych, rozproszeni po całym świecie lub na Soborze powszechnym, że ta władza czyni całkiem zbytecznym kierownictwo naczelne Papieża. Przeciwko tym zdaniom zwraca się teza następująca:

Teza ta wypływa z orzeczenia Soboru Watykańskiego (1), gdzie czytamy o Piotrze, że Chrystus Pan "w nim ustanowił trwałą podstawę i widzialny fundament jedności". Sobór użył wyrazu "principium", oznaczającego początek, z którego rzecz jakaś wynika i bez którego nie może istnieć i wyrazu "fundamentum" fundament który oznacza, że władza ta jest Kościołowi równie potrzebna, jak wszelkim budowlom potrzebne są podwaliny.

1. Słowa Pisma św., powiedziane do Piotra św.: "iżeś ty jest opoka"; "potwierdzaj bracią twoją"; "paś baranki moje" wskazują, że Piotr otrzymał naczelną władzę na to, aby Kościół utrzymać w jedności (p. wyżej).

2. Potwierdzają tę prawdę i Ojcowie święci. Tak np. św. Cyprian (de unit. Eccl. n. 4) pisze: "prymat dano Piotrowi, abyśmy wiedzieli, że jeden jest Kościół Chrystusowy". A św. Hieronim mówi (contr. Jovin. l. 2. n. 26): "Dlatego jeden był wybrany z pomiędzy dwunastu, aby Kościół miał głowę i żeby nie było żadnych rozdziałów (schizmy)".

3. Uznają tę prawdę nawet i uczeni heretycy. H. Grotius (vot. pro pace art. 7) powiada: "Bez naczelnictwa Papieża nie byłoby sposobu ukończyć sporu i ustalić wiary".

4. Uznaje to i rozum, że w Kościele powinna panować najdoskonalsza jedność, a ta daje się wtenczas najlepiej osiągnąć, kiedy jeden ma naczelną władzę (2).

Dogmatyka katolicka. Część ogólna. Krótko napisał X. J. Tylka. Drugie wydanie. Tarnów 1900, ss. 351-353.

Przypisy:
(1) Proëm. const. de Ecclesia: (Christus in ipso Petro) instituit perpetuum unitatis principium ac visibile fundamentum.

(2) cfr. Palmieri, De Romano Pontifice cum proleg. do Ecclesia, Romae 1876, p. 359 et sqq.

© Ultra montes (www.ultramontes.pl)
Kraków 2005