Ojców Naszych

WIARA ŚWIĘTA

(mały katechizm)

KS. ZYGMUNT CHEŁMICKI

–––––

CZĘŚĆ PIERWSZA

O WIERZE

Pytanie: Jaka nauka jest najważniejsza i najpotrzebniejsza?

Odpowiedź: Nauka religii.

P. Dlaczego?

O. Ponieważ nas uczy o Bogu, oraz o naszym stworzeniu i przeznaczeniu.

P. Kto nas stworzył?

O. Pan Bóg.

P. Na co nas stworzył i przeznaczył?

O. Abyśmy Go znali, miłowali, Jemu służyli i potem z Nim w niebie królowali.

P. Co to jest niebo?

O. Jest to miejsce szczęścia wiekuistego, gdzie Bóg daje się oglądać tym, którzy Mu wiernie za życia służyli.

P. Skąd się dowiadujemy jak służyć Panu Bogu?

O. Z nauki chrześcijańskiej.

P. Jaki jest widzialny znak wyznawcy nauki chrześcijańskiej?

O. Znak Krzyża Świętego, który jak najczęściej czynić należy, mówiąc przy tym: "W Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego, Amen".

P. Kto nam podał naukę chrześcijańską?

O. Sam Chrystus Pan.

P. W czym się ona w krótkości zawiera?

O. W Składzie Apostolskim, który tak się zwie, ponieważ, jak niesie podanie, ułożyli go Apostołowie, gdy po zesłaniu Ducha Świętego mieli się rozejść po świecie, aby opowiadać naukę Jezusa Chrystusa (zob. Pacierz).

P. Czy wystarcza znać i umieć Skład Apostolski?

O. Nie wystarcza, trzeba jeszcze wierzyć we wszystko, co w sobie zawiera.

P. Co znaczy wierzyć?

O. Uznawać za nieomylną prawdę to, co Bóg objawił, Apostołowie nauczali i Kościół Święty do wierzenia podaje.

P. Czy wszystko, w co wierzyć mamy, możemy zrozumieć?

O. Nie wszystko, gdyż rozum nasz jest niedoskonały i często rzeczy stworzonych zrozumieć nie może, a cóż dopiero prawd nadprzyrodzonych.

P. Jak się nazywają prawdy nadprzyrodzone dla rozumu naszego niedostępne?

O. Tajemnice Wiary Świętej.

P. Jak dowiedzieliśmy się o tajemnicach Wiary Świętej?

O. Przez Objawienie Boże.

P. Co to jest Objawienie Boże?

O. Jest to nauczanie przez Pana Boga, którego dokonał albo Sam, jak np. gdy na górze Synaj ogłosił 10 przykazań, lub gdy Chrystus Pan na ziemi nauczał, albo przez ludzi na ten cel przez Siebie wybranych, jak Prorocy, Apostołowie, a wreszcie Kościół Święty rzymskokatolicki.

P. Co jest najpierwszym i najgłówniejszym przedmiotem Wiary?

O. Pan Bóg.

P. Skąd wiemy, że Bóg jest?

O. Z istnienia świata, ze świadectwa największych uczonych, wszystkich narodów, własnego naszego sumienia, a wreszcie z Objawienia Bożego.

P. Kim jest Bóg?

O. Jest duchem nieskończenie doskonałym, Stworzycielem i Panem nieba i ziemi, od którego wszystko dobre pochodzi.

P. Co to jest duch?

O. Jest to istota nie posiadająca ciała, której ani widzieć, ani dotykać się nie można, a która jednak żyje i istnieje.

P. Dlaczego zwiemy Boga duchem najdoskonalszym?

O. Ponieważ wszystkie przymioty ducha posiada w stopniu najwyższym.

P. Które są najgłówniejsze przymioty Pana Boga?

O. Że jest wieczny, wszechmocny, wszędzie obecny, wszystko wiedzący, nieskończenie święty, nieskończenie sprawiedliwy, nieskończenie dobry.

P. Dlaczego nazywamy Boga stworzycielem?

O. Ponieważ świat i wszystko cokolwiek istnieje stworzył, czyli uczynił z niczego.

P. Dlaczego zowiemy Go Panem nieba i ziemi?

O. Ponieważ nie tylko wszystko stworzył, ale wszystkim rządzi i wszystko utrzymuje przez swoją Opatrzność.

P. Czy Bóg jest jeden?

O. Jest jeden w trzech osobach: Bóg Ojciec, Syn Boży, Duch Święty.

P. Jak te trzy osoby nazywamy?

O. Trójcą Przenajświętszą, którą wyznajemy czyniąc znak Krzyża Świętego.

P. Jakie są najprzedniejsze stworzenia Boże?

O. Aniołowie i ludzie.

P. Co to są Aniołowie?

O. Są to duchy dobre i czyste.

P. Na co zostali stworzeni?

O. Aby Boga chwalili i ludziom w zbawieniu pomagali.

P. Jak zwiemy Aniołów, którzy szczególnie nami się opiekują?

O. Aniołami stróżami; każdy z nas posiada Anioła stróża, który nad nim czuwa i mu pomaga.

P. Jaki jest nasz obowiązek względem Aniołów stróżów?

O. Wdzięczność, szacunek i posłuszeństwo.

P. Czy wszyscy Aniołowie wytrwali w dobrym?

O. Nie wszyscy. Wielu z nich nieposłuszeństwem obraziło Pana Boga, za co strąceni zostali z nieba do piekła i stali się złymi duchami, czyli szatanami.

P. Co czynią szatani?

O. Szkodzą nam i usiłują skłonić do złego.

P. Co to jest człowiek?

O. Jest to stworzenie Boże, złożone z ciała i duszy nieśmiertelnej, stworzonej na obraz i podobieństwo Pana Boga.

P. Które są główne przymioty duszy?

O. Rozum i wola. Przez rozum poznajemy Pana Boga i Jego przykazania, przez wolę wypełniamy je.

P. Ilu ludzi stworzył Pan Bóg?

O. Na początku stworzył ich dwoje: mężczyznę Adama i niewiastę Ewę.

P. Gdzie ich osadził?

O. W raju.

P. Jakimi ich stworzył?

O. Dobrymi, szczęśliwymi, wolnymi od grzechu, cierpień, smutków i śmierci.

P. Czy mieli takimi pozostać zawsze?

O. Tak, o ile byliby dochowali posłuszeństwa Panu Bogu.

P. Czy go dochowali?

O. Nie, ponieważ jedli owoc zakazany z drzewa wiadomości złego i dobrego.

P. Jak się nazywa to pierwsze nieposłuszeństwo?

O. Grzechem pierworodnym.

P. Co znaczy grzech pierworodny?

O. Oznacza grzech, który wprawdzie popełnili pierwsi rodzice nasi, ale który drogą opłakanego spadku przechodzi na nas wszystkich, tak, iż w nim się rodzimy.

P. Jakie są skutki grzechu pierworodnego?

O. Na ciele uciążliwość pracy, cierpienia, choroby, śmierć; na duszy utrata łaski Bożej, synostwa Bożego i prawa do nieba, oraz przyćmienie rozumu i osłabienie woli.

P. Czy Bóg na zawsze odrzucił ludzi od siebie?

O. Nie, ulitował się nad nimi i już pierwszym rodzicom naszym w raju przyrzekł zesłać Odkupiciela.

P. Kto był tym Odkupicielem?

O. Jezus Chrystus, druga osoba Trójcy Świętej, Syn Boży, Bóg odwieczny, który w czasie stał się człowiekiem i narodził się z Najświętszej Maryi Panny.

P. Jak nazywamy stanie się człowiekiem Jezusa Chrystusa?

O. Tajemnicą Wcielenia Syna Bożego.

P. Kim więc jest Jezus Chrystus?

O. Prawdziwym Bogiem i prawdziwym człowiekiem.

P. Gdzie się narodził Jezus Chrystus?

O. W Betlejem.

P. Kto był matką Pana Jezusa?

O. Najświętsza Maryja, uboga dziewica z rodu królewskiego Dawida, którą dla jej cnót i pobożności wybrał Bóg, spośród wszystkich niewiast, na Matkę Syna swego i o tym ją powiadomił przez Anioła Gabriela.

P. Jakimi słowy zwiastował Maryi Anioł tę wiadomość?

O. "Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą". Słowa te rozpoczynają modlitwę zwaną "Pozdrowieniem anielskim" (zob. Pacierz), które winniśmy odmawiać przy każdym pacierzu, w każdej okoliczności i potrzebie.

P. Kim był święty Józef?

O. Oblubieńcem Najświętszej Maryi Panny, opiekunem i żywicielem Pana Jezusa.

P. Gdzie opowiedziany został żywot Pana Jezusa?

O. W czterech Ewangeliach, spisanych przez Apostołów Mateusza i Jana i ich uczniów Marka i Łukasza, nazwanych odtąd Ewangelistami.

P. Jak długo Pan Jezus pozostawał widzialnie na tym świecie?

O. Przez 33 lata, z których 30 spędził w ukryciu, pod opieką Józefa i Maryi, w ciągu trzech zaś działał i nauczał publicznie.

P. Co znaczy, że nauczał publicznie?

O. Opowiadał Ewangelię czyli to wszystko, co ludzie wiedzieć i czynić powinni, aby osiągnąć zbawienie.

P. Co znaczy, że działał publicznie?

O. Boskość swoją, posłannictwo i naukę potwierdzał cudami, które spełniał nie w ukryciu, lecz w obecności ludzi, niekiedy wobec licznych tłumów.

P. W jaki sposób dokonał Pan Jezus Odkupienia naszego?

O. Przez gorzką mękę i okrutną śmierć swoją na krzyżu. Tym sposobem spłacił winę naszą wobec Boga, zaciągniętą przez grzech pierworodny i przywrócił nam prawo do królestwa Bożego.

P. W czym szczególnie objawił Pan Jezus swoją Boską moc?

O. W Zmartwychwstaniu swoim. Po śmierci bowiem swojej, złożony do grobu strzeżonego przez żołnierzy rzymskich, trzeciego dnia powstał żywy i ukazał się pobożnym niewiastom, Apostołom i uczniom swoim i przez dni czterdzieści przebywał na ziemi.

P. Co uczynił Pan Jezus dnia 40-go?

O. Zawiódł Apostołów na górę Oliwną i tam w ich obecności w Niebo wstąpił.

P. Czy Pan Jezus wróci jeszcze na tę ziemię w widzialnej postaci?

O. Tak jest, przyjdzie na sąd ostateczny wydać wyrok na żywych i umarłych.

P. Co Pan Jezus przed Wniebowstąpieniem swoim przyrzekł Apostołom?

O. Zesłać Ducha Świętego, który też rzeczywiście w 50-tym dniu po Zmartwychwstaniu, w dniu tzw. Zielonych Świątek, zstąpił w postaci ognistych języków na Apostołów zebranych w wieczerniku.

P. Kto to jest Duch Święty?

O. Trzecia osoba Trójcy Przenajświętszej, Bóg prawdziwy, równy Bogu Ojcu i Synowi.

P. Co otrzymujemy przez Ducha Świętego?

O. Łaskę uświęcającą i siedem Jego darów (zob. Pacierz).

P. Co uczynił Pan Jezus, zanim widzialnie w niebo wstąpił?

O. Ustanowił Kościół.

P. Co to jest Kościół?

O. Społeczeństwo lub zgromadzenie wszystkich chrześcijan, wyznających religię rzymskokatolicką, pozostających pod zwierzchnictwem Papieża, jako namiestnika i widzialnego zastępcy Chrystusa Pana.

P. Jakie są przymioty prawdziwego Kościoła?

O. Że jest jeden, święty, apostolski, katolicki czyli powszechny.

P. Jak dzieli się Kościół?

O. Na słuchający i nauczający.

P. Kto stanowi Kościół słuchający?

O. Wszyscy wierni.

P. Co polecił Chrystus Pan Kościołowi nauczającemu?

O. Spełniać w dalszym ciągu Jego posłannictwo przez nauczanie wiernych i prowadzenie ich do zbawienia.

P. Kto spełnia to posłannictwo w Kościele nauczającym?

O. Papież, który jest głową widzialną Kościoła, oraz biskupi i kapłani.

P. Jakim przymiotem obdarzył Pan Jezus w tym celu głowę Kościoła, czyli Papieża?

O. Nieomylnością, dzięki której papież, gdy występuje jako najwyższy nauczyciel wiernych, w rzeczach Wiary i moralności ogólnej ogłasza nieomylną prawdę.

P. Kto należy do Kościoła?

O. Wierni na ziemi, dusze w czyśćcu i Święci w niebie. Wszyscy oni stanowią jedno żywotne społeczeństwo.

P. W czym się ta żywotność społeczna objawia?

O. We wzajemnych usługach i pomocach, jakie jedni drugim oddają.

P. Jak się ta wzajemna usłużność i pomoc nazywa?

O. Świętych obcowaniem.

P. Jaką władzę jeszcze Kościół posiada?

O. Władzę odpuszczania grzechów.

P. Co czeka niechybnie każdego człowieka?

O. Śmierć, przez którą ciało rozłącza się z duszą; pierwsze powraca do ziemi, z której jest wzięte, druga staje przed sądem Boga.

P. Czy ciała na zawsze pozostaną w ziemi?

O. Nie, lecz na sąd ostateczny zmartwychwstaną, aby, połączywszy się na powrót z duszą, wraz z nią otrzymać nagrodę, lub karę wiekuistą.

P. Czy, prócz sądu ostatecznego, nie ma innego sądu?

O. Owszem, jest sąd szczegółowy, zaraz po śmierci, na mocy którego dusze zmarłych idą do nieba, czyśćca lub piekła.

P. Co to jest niebo?

O. Miejsce szczęścia wiekuistego, gdzie sprawiedliwi, którzy albo nie grzeszyli, albo za grzechy swoje w zupełności odpokutowali, oglądają Boga.

P. Co to jest czyściec?

O. Miejsce, w którym sprawiedliwi, zanim wejdą do nieba, oczyszczają się z grzechów powszednich, albo ponoszą karę za te grzechy, których na ziemi jeszcze całkowicie nie odpokutowali.

P. Co to jest piekło?

O. Miejsce kary wiekuistej na grzeszników, którzy w ciężkich grzechach bez pokuty zeszli z tego świata.

–––––––––

Ojców Naszych Wiara Święta. Katechizm przystępnie wyłożony i przykładami objaśniony. Przejrzał, poprawił i streszczeniem uzupełnił Ks. Zygmunt Chełmicki. Wydanie nowe. Warszawa [1906], ss. 14-23.

( PDF )

Powrót do spisu treści małego katechizmu

Ojców naszych Wiara Święta

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: