SYLLABUS

 

W WIEKU XX

 

HENRYK HELLO

 

DOKTOR TEOLOGII

 

–––––––

 

I.

 

ZARZUTY PRZECIW SYLLABUSOWI

 

1-o "Azali Syllabus jest dziełem Piusa IX?".

 

Takie jest pytanie, niedawno zadane przez młodego teologa współuczniom jednego z seminariów francuskich.

 

Czy Syllabus nie jest piśmidłem ułożonym z nienawiści do swego czasu przez nieprzejednanych katolików i narzuconym Piusowi IX przez tych fanatyków?

 

Czy Syllabus nie jest jedynym dokumentem swego rodzaju, przykro odznaczającym się wśród innych aktów papiestwa, które przyczyniły chwały Stolicy Apostolskiej w ciągu XIX wieku?

 

Jeśli Syllabus nie jest w sprzeczności z naukami Papieży, którzy zasiadali na Stolicy Apostolskiej od Piusa VI do Leona XIII i Piusa X, nie jest-li przynajmniej przesadą wyraźną ich słów i czynów?

 

Czy Syllabus nie obleka pozoru zuchwałego zaprzeczenia wobec wolności nowoczesnych, wobec zasad z 1789 r.? Czy nie jest on wyzwaniem klerykalizmu, wystosowanym do myśli współczesnej, do praw człowieka, do postępów rozumu i nauki?

 

Proszę to ocenić według następujących zdań, które Syllabus potępia:

 

Zdanie LXXVII. W epoce naszej nie należy uważać religii katolickiej jako jedyne wyznanie Państwa z wyłączeniem wszystkich innych wyznań.

 

Zdanie LXXVIII. Stąd słusznie w niektórych krajach z imienia katolickich, prawo zapewnia przybyszom publiczne wykonywanie własnych swoich obrzędów.

 

Zdanie LXXIX. Nieprawdą jest bowiem, jakoby wolność cywilna wszystkich wyznań jak również zupełna przyznana wszystkim władza otwartego i publicznego objawiania – jakichkolwiek bądź zdań i pomysłów, miały wieść do łatwiejszego popsowania obyczajów i umysłów u ludów i do rozpowszechniania zarazy indyferentyzmu.

 

Zdanie LXXX. Papież rzymski może i powinien pogodzić się i ułożyć z postępem, z liberalizmem i z cywilizacją nowoczesną.

 

2-o Przypuszczając nawet, że Syllabus jest dziełem Piusa IX i że jest godnym poważania, czy nie godzi się odróżnić tezę od hipotezy?

 

Syllabus bowiem zawiera ideał innych czasów, ale w obecnych okolicznościach, jedyną drogą jest przyjęcie społeczności wyłonionej z Rewolucji oraz "pogodzenie i układ z postępem, z liberalizmem i cywilizacją nowoczesną" (1).

 

3-o Zresztą, pomimo sympatii, okazywanej Syllabusowi przez nieprzejednanych katolików, nie mają oni prawa go narzucać: Syllabus, choćby nawet był dziełem Piusa IX, nie jest aktem ex cathedra.

 

Zarzuty powyższe obiegają świat.

 

–––––––––––

 

 

Syllabus w wieku XX. Przez Henryka Hello, Doktora teologii. Warszawa 1910, ss. 7-8.

 

Przypisy:

(1) Zdanie LXXX.

 

( PDF )

 

© Ultra montes (www.ultramontes.pl)

Powrót do spisu treści książki Henryka Hello pt.

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: