KATECHIZM POLEMICZNY

CZYLI

WYKŁAD NAUK WIARY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

PRZEZ ZWOLENNIKÓW LUTRA, KALWINA I INNYCH Z NIMI SPOKREWNIONYCH

ZAPRZECZANYCH LUB PRZEKSZTAŁCANYCH

O. JAN JAKUB SCHEFFMACHER SI

––––––––––

ROZDZIAŁ VIII

O Najświętszej Ofierze

––––––

Nauka I

P. Kto Mszę świętą ustanowił, Chrystus czy Kościół?

O. Co do swej istoty Mszę św. ustanowił Chrystus, a Kościół dodał do niej obrzędy podrzędne.

P. Co nazywasz istotą Mszy świętej?

O. Istotą Mszy św. jest ofiarowanie Ciała i Krwi Chrystusowej.

P. Co rozumiesz przez rzeczy do istoty nienależące czyli przez obrzędy Mszy św. podrzędne?

O. Rozumiem używane przy tejże Mszy św. ceremonie czyli obrzędy.

P. Czy Chrystus podczas ostatniej wieczerzy swoje Ciało i Krew Niebieskiemu Ojcu za nas ofiarował?

O. Tak jest, ofiarował On Ciało i Krew swoją nie tylko na krzyżu, ale też i podczas ostatniej wieczerzy.

P. A to jakim sposobem?

O. Chrystus nie mówił: "to jest Ciało moje, które na krzyżu za was wydane będzie", ale: to jest Ciało moje, które się za was dawa, tj. w tej chwili, (1) w której do was mówię, dawa.

P. Nie możesz to lepiej objaśnić słowy, które wyrzekł nad kielichem?

O. Tak jest, bo w tekście greckim stoi u św. Łukasza r. XXII, 20. "Ten jest Kielich Testament Nowy, który za was wylany będzie" (2).

P. Co z tych wyrażeń wnosisz?

O. Że Kielich ze swoją Krwią nie na krzyżu, ale przy wieczerzy został wylanym (3).

P. Co za tym idzie, jeśli to jest prawdą, że Chrystus swoje Ciało i Krew podczas ostatniej wieczerzy ofiarował?

O. Za tym idzie, że kapłani muszą tęż samą ofiarę odprawiać czyli obchodzić.

P. Dlaczego?

O. Ponieważ otrzymali rozkaz czynić to, co Chrystus czynił, gdyż mówił: "To czyńcie na pamiątkę moją".

P. Jakże Dawid nazywał Chrystusa?

O. Zowie go Kapłanem według porządku Melchisedecha (Psalm CIX, 4).

P. Z jakiego powodu zowie go Dawid Kapłanem według porządku Melchisedecha?

O. Ponieważ Chrystus zarówno jak i Melchisedech użył do ofiary chleb i wino.

P. Dlaczego Chrystus zowie się wiecznym Kapłanem?

O. Ponieważ Ofiara Jego Ciała i Krwi przez ręce kapłanów sprawowana, trwa aż do końca świata.

P. Co mówią Prorocy odnośnie do tej Ofiary?

O. Prorok Malachiasz w rozdziale I, w wierszu 11 mówi: "Od wschodu słońca aż do zachodu wielkie jest Imię moje między narody, a na każdym miejscu poświęcają i ofiarują Imieniowi memu ofiarę czystą".

P. A co o tym prorokował Jeremiasz? (Rozdz. XXXIII, w. 18).

O. "Z kapłanów i Lewitów nie zaginie mąż od oblicza mego, któryby ofiarował... ofiarę po wszystkie dni".

P. Czy spełnianie tych proroctw znachodzi się u lutrów i kalwinów?

O. Nie, u nich nie ma żadnej ofiary. A więc zabrakło im kapłanów i Lewitów.

Nauka II

P. Ilorakie były ofiary w Starym Testamencie?

O. Czworakiego rodzaju: 1) Całopalna, 2) Dziękczynna, 3) Błagalna, 4) Przebłagalna.

P. Jaki był cel ofiar całopalnych?

O. Celem tych ofiar było uznanie najwyższego panowania Bożego nad całym światem i wszelkim stworzeniem.

P. Jaki był cel ofiary dziękczynnej?

O. Celem tej ofiary było okazanie wdzięczności za odebrane dobrodziejstwa.

P. Jaki był cel ofiar błagalnych?

O. Te ofiary czyniły się w celu wyjednania pożądanych łask od Pana Boga.

P. Jaki był wreszcie cel ofiar przebłagalnych?

O. Celem tych ofiar było pojednanie się z Bogiem i dostąpienie odpuszczenia grzechów.

P. Co mówi św. Augustyn o Mszy św. w księdze XVII O Mieście Bożym (De civitate Dei, cap. XX)?

O. Mówi, że ta ofiara ustanowioną została dla zastąpienia wszystkich ofiar Starego Przymierza.

P. Jak się wyraża św. Ireneusz w IV-tej księdze rozdz. 33?

O. Mówi, że Apostołowie tę ofiarę otrzymali od Chrystusa, a Kościół od Apostołów i spełniają ją po wszystkie czasy i po całym świecie, stosownie do proroctwa Malachiasza.

P. Czy Mszę św. odprawiano przed 350 laty?

O. Tak jest, jako to dowodzą najstarożytniejsze Łacińskie, Greckie i Arabskie Liturgie.

P. Czy można którego Kapłana, Biskupa lub Papieża wymienić, któryby pierwszy Mszę św. odprawować poczynał?

O. Nie, takiego nikt wymienić nie może.

P. Jaki stąd wyprowadzić należy wniosek?

O. Według prawidła podanego przez św. Augustyna, wywodzi się stąd wniosek, żeśmy Ofiarę Mszy świętej z rąk Apostolskich i Chrystusowych otrzymali.

P. Jak się to objaśnia?

O. Jeśli się jaki zwyczaj w całym Kościele stale utrzymuje, którego by ustawy przez żadnego Biskupa, Papieża lub przez żaden Sobór wstecz wskazać nie można, jest to znakiem, że zwyczaj taki przez samych Apostołów zaprowadzonym został.

Nauka III

P. Czy ofiara Mszy św. jest ofiarą przebłagalną?

O. Tak jest, jest ona ofiarą przebłagalną nie tylko za żywych, ale i za umarłych.

P. W jakim znaczeniu jest ona przebłagalną za żywych?

O. W tym znaczeniu, że nam zjednywa ducha żalu za grzechy i łaskę pokuty (4).

P. W jakim znaczeniu jest ona przebłagalną za dusze zmarłych?

O. W tym znaczeniu, że im zjednywa odpuszczenie kar doczesnych, które oni w przyszłym żywocie sprawiedliwości Bożej uiścić są obowiązani.

P. Jakże się dowodzi, że ofiara Mszy św. jest przebłagalną?

O. Słowy św. Mateusza: "To jest Krew, która za wielu przelana będzie na odpuszczenie grzechów" (Mt. XXVI, 28).

P. Jakże to jeszcze dowiedziesz?

O. Słowy św. Pawła do żydów: "każdy arcykapłan bywa postanowiony, aby ofiarował dary i ofiary za grzechy" (Hebr. V, 1).

P. Co stąd wnosisz?

O. Stąd wnoszę, że kiedy mamy kapłanów i arcykapłanów, to oni powinni ofiary za nasze grzechy składać.

P. Miałażby być więcej niż jedna ofiara przebłagalna? Alboż to ofiara na krzyżu nie jest ofiarą jedyną, która nas za nasze grzechy z Bogiem pojednała?

O. Ofiara na krzyżu i ofiara, którą się na ołtarzu składa, jest jedną i tąż samą ofiarą.

P. Czemu się ofiara krzyża codziennie na ołtarzu ponawia? Alboż ona sama nie była dostateczną do naszego wyzwolenia?

O. Ofiara na krzyżu jest nieskończonej mocy, ale potrzeba, by ludzie tej mocy stali się uczestnikami, a to nie może się stać inaczej tylko przez pewne środki.

P. Jakież to są środki, przez które stajemy się tej mocy uczestnikami?

O. Środkami tymi są: święte Sakramenty, Ofiara Mszy świętej, modlitwa i dobre uczynki.

P. Jakże się przeto Msza święta ma uważać?

O. Mszę świętą uważać trzeba jako szczególne narzędzie czyli szczególny środek, przez który moc ofiary krzyżowej staje się w szczególniejszy sposób naszym udziałem.

P. Czy w pierwszych wiekach chrześcijaństwa odprawiała się Msza święta za dusze zmarłych?

O. Tak jest, czego bardzo liczne mamy u Ojców świętych świadectwa.

P. Co o tym mówi Tertulian (De monogamia)?

O. Powiada, że wdowę, która by w rocznicę śmierci swego męża ofiary zań odprawiać nie dała, należy uważać, jako o mężu swoim zapominającą i jego się zapierającą.

P. Co mówi św. Cyprian (Lib. I. Ep. IX)?

O. Że nie trzeba Mszy świętej za takiego zmarłego ofiarować, któryby osobę duchowną opiekunem swoich dzieci postanowił (5).

P. Co powiada św. Augustyn w księdze 22, rozdz. 8 O mieście Bożym?

O. Opowiada, że pewien z jego kapłanów odprawiał Mszę w domu, który przez złe duchy był zaniepokojony i że tam nadal żaden ślad niepokoju się nie przydarzył.

––––––––––

Katechizm Polemiczny czyli Wykład nauk wiary chrześcijańskiej przez zwolenników Lutra, Kalwina i innych z nimi spokrewnionych zaprzeczanych lub przekształcanych, pierwotnie w języku francuskim ułożony przez O. J. J. Szeffmachera Zgrom. Jezusowego, z poprzedzeniem listów dwóch nawróconych pastorów, wykazujących powody nawracania się licznych Protestantów na łono Kościoła Katolickiego. Przełożył z francuskiego na język niemiecki J. M. nauczyciel religii, a z niemieckiego na język polski przełożył i uwagami objaśnił X. Nestor Higin Soter Bieroński kanonik, proboszcz małogoski, prof. semin. kieleckiego. Częstochowa 1883, ss. 136-142.

Przypisy:

(1) Τουτο εστιν το σωμα μου, τό υπέρ υμων διδομενον: hoc est corpus meum, quod pro vobis datur. (Luc. 22, 19).

(2) Τουτο το ποτήριον η καινή διαθήκη εν τω αίματι μου, το υπέρ υμων εκχυνόμενον. Łk. 22, 20. Porównaj z Mateuszem R. 26, 28 i Mark. R. 14, 24, gdzie równie εκχυνόμενον stoi.

(3) Na krzyżu została wylaną krew Pana Jezusa z ciała Jego, ale nie z kielicha. (Przyp. tłum. polskiego).

(4) Msza św. zjednać nam może odpuszczenie grzechów powszednich, gdy ją z należytym nabożeństwem i z żalem za te grzechy odprawiamy lub słuchamy, ale nam nie jedna bezpośrednio odpuszczenia grzechów śmiertelnych, bo te gładzić się tylko mogą bezpośrednio przez Chrzest i przez Pokutę. Pośrednio atoli jednając nam łaskę skruchy, sprawuje grzechów odpuszczenie i darowanie lub zgładzenie zasłużonej kary doczesnej. (Przyp. tłum pol.).

(5) Surowszą była wówczas pod tym względem karność Kościoła. Wynikało to stąd, że w czasie prześladowań, duchowni nie mogli przyjmować obowiązków prywatnych chociażby i pobożnych, które by ich od powszechnej posługi wiernych odrywały i wobec władz cywilnych religii katolickiej i jego duchowieństwu wrogich, odpowiedzialnymi czyniły, którym też z tego powodu czyniono by zarzuty, że się z krzywdą sierot chcą zbogacać. (Przyp. tłum. pol.).

Kraków 2010

Powrót do spisu treści dzieła o. Jana Jakuba Scheffmachera pt.
Katechizm polemiczny

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: