KATECHIZM POLEMICZNY

 

CZYLI

 

WYKŁAD NAUK WIARY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

 

PRZEZ ZWOLENNIKÓW LUTRA, KALWINA I INNYCH Z NIMI SPOKREWNIONYCH

ZAPRZECZANYCH LUB PRZEKSZTAŁCANYCH

 

O. JAN JAKUB SCHEFFMACHER SI

 

––––––––––

 

ROZDZIAŁ XII

 

O Soborach czyli Zebraniach kościelnych

 

––––––

 

Nauka I

 

P. Ilorakie są Sobory?

 

O. Dwojakie.

 

P. Jakie mianowicie?

 

O. Sobory powszechne i partykularne czyli szczegółowe.

 

P. Co się rozumie przez Sobór powszechny?

 

O. Jest to zebranie, na które wszyscy Biskupi świata chrześcijańskiego są zaproszeni i na którym przewodniczy albo sam Papież osobiście, albo przez swoich Legatów lub Pełnomocników.

 

P. Co się rozumie przez Sobór partykularny, zwany inaczej nacjonalnym albo prowincjonalnym?

 

O. Sobór prowincjonalny jest to zebranie Biskupów, na które wezwani zostali wszyscy Biskupi pewnej prowincji, kraju lub państwa.

 

P. Czy Sobór może się omylić w rzeczach wiary?

 

O. Sobory powszechne w rzeczach wiary są nieomylne; lecz Sobory partykularne mogą pobłądzić.

 

P. Czemuś powiedział, że Sobory powszechne w rzeczach wiary są nieomylne?

 

O. Bo w przypadku, gdyby Sobór powszechny w rzeczach wiary był omylnym, to by cały Kościół mógł pobłądzić, co jest rzeczą niemożebną.

 

P. Czemuś powiedział, że cały Kościół w błąd by popadł w przypuszczeniu, gdyby powszechny Sobór w rzeczach wiary pobłądził?

 

O. Ponieważ wszyscy zgromadzeni Biskupi, podobnież miejsce całego Kościoła zastępują i takowy przedstawiają, jako zgromadzeni na sejmach Deputowani przedstawiają całe państwo i kraj.

 

P. Jak się trzeba na decyzję powszechnego Soboru zapatrywać?

 

O. Jako na wyrocznię Ducha Świętego.

 

P. Przytocz mi słowa, które na zebraniu Apostolskim w Jerozolimie, przytoczono? (Dz. Ap. XV, 28).

 

O. "Zdało się Duchowi Świętemu i nam, abyśmy więcej nie kładli na was ciężaru".

 

P. Jestżeż to wielkim grzechem nie chcieć się poddać wyrokowi powszechnego Soboru?

 

O. Tak jest, byłoby to wielką pychą, zarozumiałością, niemniej kacerstwem, którym się popada w klątwę kościelną i odpada się od jedności Kościoła.

 

P. Czemu mówisz, że byłoby to pychą, zarozumiałością i kacerstwem?

 

O. Bo by to znaczyło, jakoby ktoś chciał wyżej stawiać swoje własne mniemanie, albo swój szczególny pogląd, nad wyrok całego Kościoła, który przecież przez uczonych mężów orzeczony został.

 

P. Nie można by powiedzieć, że się ma obowiązek ulegać orzeczeniom Soboru o tyle tylko, o ile orzeczenie takowe jest zgodne z Pismem św.?

 

O. To byłoby niedorzecznością.

 

P. A to dlaczego?

 

O. Dlatego, że tym samym by się uznawało, że Kościół (reprezentowany przez swoich Biskupów) może czegoś uczyć, co by z Pismem św., czyli ze Słowem Bożym się nie zgadzało, co jest niemożebnym.

 

P. Czemu mówisz, że takie zachowanie się byłoby nierozumnym?

 

O. Ponieważby tym sposobem chciano okazać, że się ktoś chce czynić sędzią tych, których Bóg sam, jako Sędziów spraw spornych w rzeczach wiary ustanowił.

 

Dodatek tłum. polskiego.

 

P. Czemu mówiłeś, że Sobory partykularne mogą pobłądzić?

 

O. Bo one nie przedstawiają całego Kościoła.

 

Nauka II

 

P. Wiele było powszechnych Soborów?

 

O. Osiemnaście.

 

P. Gdzie się odprawił pierwszy Sobór?

 

O. W Nicei, w. r. 325.

 

P. Gdzie drugi?

 

O. W Konstantynopolu, w r. 381.

 

P. Gdzie trzeci?

 

O. W Efezie, w r. 431.

 

P. Gdzie czwarty?

 

O. W Chalcedonie, w r. 451.

 

P. Wiele się Soborów odprawiło w Konstantynopolu?

 

O. Cztery.

 

P. Wiele w Rzymie?

 

O. Pięć.

 

P. Wiele w Nicei?

 

O. Dwa.

 

P. Wiele w Lionie?

 

O. Dwa.

 

P. Gdzie się odprawiły inne Sobory powszechne?

 

O. Jeden w Wiennie we Francji, jeden we Florencji we Włoszech.

 

P. Który jest ostatni powszechny Sobór?

 

O. Sobór Trydencki (1).

 

P. Czemu zaliczasz ten Sobór do liczby Soborów powszechnych?

 

O. Ponieważ na ten Sobór wezwani byli wszyscy Biskupi całego chrześcijaństwa; ponieważ tenże Sobór odbywał się pod prezydencją papieskich Legatów i ponieważ wyroki tegoż Soboru przez Papieża zatwierdzone zostały.

 

P. Ilu Kardynałów znajdowało się na tym Soborze?

 

O. Sześciu.

 

P. Ilu Patriarchów?

 

O. Trzech.

 

P. Ilu Arcybiskupów?

 

O. Trzydziestu dwóch.

 

P. Ilu Biskupów?

 

O. Dwustu dwudziestu ośmiu.

 

P. Czy także luterscy i kalwińscy predykanci na ten Sobór byli zaproszonymi?

 

O. Nalegano na nich, aby się na nim zjawili, poręczano im wszelkie możebne bezpieczeństwa, jakie sobie tylko mieć życzyli, czego się w aktach tegoż Soboru doczytać można.

 

P. Czy protestanci mają rozumną podstawę do pogardzenia tym Soborem, ponieważ się na nim nie znajdowali?

 

O. Nie, gdyż to od nich zależało na nim się znajdować.

 

P. Czy protestanci są sumiennie obowiązani poddać się orzeczeniom tego Soboru?

 

O. Tak jest, ponieważ na nim ich sprawa przez prawych i właściwych Sędziów sądzoną była.

 

P. Którzy to są prawowici Sędziowie w rzeczach wiary?

 

O. Biskupi.

 

P. Dlaczego?

 

O. Dlatego, że oni od Boga na to są postanowieni.

 

P. Co mówi św. Paweł do Biskupów w Dziejach Apostolskich? (XX, 28).

 

O. "Pilnujcie sami siebie i wszystkiej trzody, nad którą was Duch Święty postanowił Biskupami, abyście rządzili Kościół Boży".

 

P. Co wnosisz z tego zdania?

 

O. Wnoszę, że Biskupi nie mogliby Kościołem rządzić, gdyby im władza i prawo nie przysługiwało rozsądzania o rzeczach wiary, utwierdzenia nauki prawdziwej a odrzucania fałszywej.

 

P. Co pisze św. Paweł Apostoł do Tymoteusza Biskupa? (I Tym. VI, 20).

 

O. "Tymoteuszu, strzeż nauki tobie powierzonej".

 

P. Jaki stąd wyprowadzasz wniosek?

 

O. Ten, że jest obowiązkiem Biskupów czuwać nad dobrą i fałszywą nauką.

 

––––––––––

 

 

Katechizm Polemiczny czyli Wykład nauk wiary chrześcijańskiej przez zwolenników Lutra, Kalwina i innych z nimi spokrewnionych zaprzeczanych lub przekształcanych, pierwotnie w języku francuskim ułożony przez O. J. J. Szeffmachera Zgrom. Jezusowego, z poprzedzeniem listów dwóch nawróconych pastorów, wykazujących powody nawracania się licznych Protestantów na łono Kościoła Katolickiego. Przełożył z francuskiego na język niemiecki J. M. nauczyciel religii, a z niemieckiego na język polski przełożył i uwagami objaśnił X. Nestor Higin Soter Bieroński kanonik, proboszcz małogoski, prof. semin. kieleckiego. Częstochowa 1883, ss. 173-177.

 

Przypisy:

(1) Autor pisał niniejsze dziełko przed ostatnim powszechnym Soborem Watykańskim. (Przyp. tłum. polskiego). (a)

 

(a) Zob. Bp Władysław Krynicki, Sobór Watykański. (Przyp. red. Ultra montes).

 
© Ultra montes (www.ultramontes.pl)

Kraków 2010

Powrót do spisu treści dzieła o.  Jana Jakuba Scheffmachera pt.
Katechizm polemiczny

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: