NAUKI KATOLICKIE

W SPOSÓB KATECHIZMOWY

W KTÓRYCH WYŁOŻONE SĄ KRÓTKO

Z PISMA ŚWIĘTEGO I TRADYCJI:

HISTORIA, ZASADY RELIGII, MORALNOŚĆ CHRZEŚCIJAŃSKA,

SAKRAMENTY, MODŁY, OBRZĘDY I ZWYCZAJE KOŚCIOŁA

KS. FRANCISZEK POUGET

Heretycy, schizmatycy, apostaci (*)

Kacerze, odszczepieńcy i odstępcy od wiary wychodzą sami dobrowolnie z Kościoła, i osobną sobie zakładają społeczność. Św. Paweł zaś uczy nas, że osoby tego rodzaju idą na potępienie. Człowieka heretyka po pierwszym i po wtórym strofowaniu strzeż się, wiedząc, iż jest wywrócony, który takowy jest, i grzeszy, gdyż jest własnym sądem potępiony (1).

Te słowa św. Pawła, lubo zdają się ściągać do samych tylko kacerzy w błędzie zaciętych, jednakże stosują się one też dokładnie do odszczepieńców i odstępców. Bo przyczyna, dla której Apostoł chce, aby z kacerzem nie mieć żadnego uczestnictwa, jest ta, że kacerz zacięty w swoim błędzie, i gardzący przestrogami Kościoła, wydaje sąd przeciwko temuż Kościołowi, kiedy przeciwko niemu powstaje. Tym zaś sądem sam się potępia: bo ponieważ Jezus Chrystus obiecał Kościołowi być zawsze z nim (2), i zasilać go nieustannie duchem prawdy, więc powstawać przeciwko Kościołowi, i o błąd go oskarżać, jest jedno co samego Jezusa Chrystusa o niedotrzymanie danej obietnicy Kościołowi obwiniać; a zatem jest to nie tak targnąć się na Kościół, jako raczej na samego Jezusa Chrystusa, który jest Głową jego, Biskupem i Przewodnikiem. Potępiać zaś Jezusa Chrystusa, jest to własnym sądem siebie samego potępiać, podług wyrażenia św. Pawła.

Odszczepieńcy i odstępcy powstają przeciwko Kościołowi tak, jak i kacerze; bo jak pierwsi tak drudzy zarówno go potępiają, i odłączają się dobrowolnie od społeczności jego; więc swoim sądem sami się potępiają; a zatem, nie znajdują się na drodze zbawienia. Św. Juda Apostoł nazywa ich ludźmi cielesnymi, bez ducha, którzy sami się odłączają, i mają być pohańbieni, jako już potępieni. Ci są, którzy się sami odłączają, cieleśni, ducha nie mający... tych karzcie już osądzonych (3). (a)

–––––––––––

Nauki Katolickie w sposób katechizmowy, w których wyłożone są w krótkości z Pisma świętego i Podania: dzieje, zasady Religii, moralność chrześcijańska, Sakramenta, modły, obrzędy i zwyczaje Kościoła. Napisane niegdyś przez Xiędza Franciszka Pouget, przełożone z Francuskiego. Wydanie nowe, przejrzane i poprawione. Tom I. W Warszawie. W DRUKARNI BIBLIOTEKI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ. 1830, ss. 336-337.

(Pisownię i słownictwo nieznacznie uwspółcześniono; przypisy nienumerowane od red. Ultra montes).

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Pozwolenie Władzy Duchownej:

Dzieło: Nauki Katolickie w sposób katechizmowy, z Francuskiego języka na Polski niegdyś przez X. Józefa Jakubowskiego Zgromadzenia Xięży Misjonarzy Wizytatora przełożone, i w Warszawie w Drukarni tychże w roku 1790 wydane, i z niektórymi poprawkami do przedruku przygotowane, jako prawowierną czyli katolicką naukę wiary i obyczajów zawierające, i w niczym onej nieprzeciwne, godnym druku być sądzę.

W Warszawie dnia 16 stycznia 1829.

X. Paweł Rzymski.

Wizytator XX. Misjonarzy

Cenzor Xiąg duchownych

W Archidiecezji Warszawskiej.

IMPRIMATUR.

W Warszawie dnia 18 stycznia 1829.

JAN PAWEŁ WORONICZ,

Arcy-Biskup Warszawski

Prymas Królestwa mp.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Przypisy:

(1) Tit. III, 10-11.

(2) Matth. XXVIII, 18. 19. 20. Joan. XIV, 16. XVI, 13.

(3) Oby się bracia nasi oderwani raczyli zastanowić nad dowodami tej odpowiedzi, a przestali pomawiać Kościół katolicki o samowolne siebie potępienie przez rzucenie klątwy. Nie tak jest bracia! Kościół katolicki nikogo samochcąc nie potępia; ale raczej ogłasza na zaciętego odstępcę od swej jedności wyrok potępienia, który on sam wprzód, według zdania św. Pawła, na siebie wydał, a który sąd Boży niechybnie na wieki utwierdzi, jeżeli się on nie nawróci przed śmiercią. S. Jud. vers. 19 et 22. Obacz to rozumowanie obszerniej wywiedzione w Konfer. Bossueta biskupa Meldeńskiego z Klaudiuszem, i w 1 Nauce jego pasterskiej o obietnicach Kościołowi (b).

(*) Tytuł od red. Ultra montes.

(a) Por. Tekst łaciński: Sac. Franciscus Amatus Pouget, Institutiones catholicae in modum catecheseos. Haeretici, schismatici, apostatae.

(b) Tekst francuski w: Institutiones catholicae in modum catecheseos, in quibus quidquid ad Religionis Historiam et Ecclesiae Dogmata, Mores, Sacramenta, Preces, Usus et Caeremonias pertinet, totum id brevi compendio ex sacris fontibus Scripturae et Traditionis explanatur. Ex gallico idiomate in latinum sermonem translatae; adjectis singulis e Scriptura et Traditione petitis probationibus et testimoniis. Auctore eodem et interprete Francisco-Amato Pouget Montispessulanaeo, Presbytero Congregationis Oratorii Gallicani, Sacrae Facultatis Parisiensis Doctore Theologo. Nova editio. Ad normam ultimae editionis Neumasi (Avenione) excusa Anno 1765 diligenter elaborata. Tomus tertius. Lovanii. E Typographia J. P. G. Michel. Cum Approbatione MDCCLXXIV (1774), ss. 119-122.

Tekst łaciński w: Institutiones catholicae in modum catecheseos, in quibus quidquid ad Religionis Historiam et Ecclesiae Dogmata, Mores, Sacramenta, Preces, Usus et Caeremonias pertinet, totum id brevi compendio ex sacris Fontibus Scripturae et Traditionis explanatur. Ex gallico idiomate in latinum sermonem translatae; adjectis singulis e Scriptura et Traditione petitis probationibus et testimoniis. Auctore eodem et interprete Francisco-Amato Pouget Montispessulanaeo, Presbytero Congregationis Oratorii Gallicani, sacrae Facultatis Parisiensis Doctore Theologo, Abbate Beatae Mariae de Campo-Bono. Tomus primus. Venetiis. Ex Typographia Balleoniana. MDCCLXXXII (1782). Superiorum Permissu, ac Privilegio, s. 233.

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: