PARTES JUDAEORUM ET GENTILIUM
IN PASSIONE CHRISTI

UDZIAŁ ŻYDÓW I POGAN
W MĘCE CHRYSTUSA

LUDOLPHUS DE SAXONIA

[Dicit Dominus Jesus]: Et consummabuntur omnia, quae de Filio hominis, id est Virginis, per Prophetas sunt scripta, et bene dicit: omnia; nam tria praedixerant de Christo, scilicet: quid esset acturus, quid passurus, quid pro utroque recepturus. Congrue autem se Filium hominis nominat, ubi se passurum praedicat, ut intelligatur quod secundum humanam naturam, non secundum divinam, passurus erat. Deinde explicat quae ventura super eum erant, et seriatim ordinem Passionis enarrat: Tradetur enim, scilicet a Juda, principibus sacerdotum, et Scribis et senioribus; et condemnabunt eum morte, id est per falsos testes, judicantes eum esse reum mortis, nullo juris ordine servato. Et quia non habebant potestatem interficiendi, eo quod judicium sanguinis esset eis ablatum per Romanos, qui eis dominabantur, ideo subjungit: Et tradent eum, scilicet principes et Scribae cum accusatione criminis, Gentibus, scilicet Pilato Praesidi, et suis militibus ministris Romanorum, ad perficiendum illud quod ipsi non poterant, scilicet mortem Christi. Et ipsi quidem Gentiles illudent ei, verbis et contumeliis; et conspuent eum, oris immunditiis; et flagellabunt eum, virgis et nodis; et occident eum, crucifigendo clavis ferreis. Injuria nimia ubi falsi tradunt veritatem, fatui illudunt sapientiam, rei flagellant innocentiam, miseri conspuunt gloriam, mortui occidunt vitam. Unde Bernardus: «Heu, fratres carissimi! libertas captivorum traditur, speculum sine macula et candor lucis aeternae conspuitur, Dominus omnium flagellatur et vita hominum occiditur. Quid instat nisi ut omnes eamus, et cum eo moriamur?» Et iterum: «Traditur, tanquam reus; ad illudendum, tanquam fatuus; ad flagellandum, tanquam vilis; ad occidendum, tanquam praevaricator Legis:» haec Bernardus. Mystice Dominus traditur a simoniacis, illuditur ab hypocritis, flagellatur a tyrannis, conspuitur a blasphemis, occiditur ab haereticis et apostatis.
 
 

[Mówi Pan Jezus]: I wypełni się wszystko, co o Synu człowieczym, to jest o Synu Dziewicy, napisane jest przez Proroków (1), i dobrze mówi, że: wszystko; albowiem trzy rzeczy przepowiedzieli Prorocy o Chrystusie, mianowicie: co będzie czynił, co będzie cierpiał, co dla swych dzieł i cierpień przyjmie na siebie. Stosownie zaś nazywa siebie Synem człowieczym, kiedy przepowiada swoje cierpienia, aby rozumiano, że będzie cierpiał wedle natury ludzkiej, a nie Boskiej. Następnie wyjaśnia co przyjdzie na Niego, i wedle porządku kolejne zdarzenia z Męki opowiada: Będzie wydany, mianowicie przez Judasza, przedniejszym kapłanom i uczonym w Piśmie i starszym, i skażą go na śmierć (2), to jest z pomocą fałszywych świadków, osądzą, że jest winien śmierci, nie zachowując przy tym żadnego porządku prawnego. A ponieważ nie mieli władzy uśmiercania, dlatego że prawo karania śmiercią było im odebrane przez Rzymian, którzy nad nimi panowali, dlatego dodaje: I wydadzą go, mianowicie przedniejsi kapłani i uczeni w Piśmie z oskarżeniem o zbrodnię, Poganom, mianowicie namiestnikowi Piłatowi i jego żołnierzom pozostającym w służbie rzymskiej (a), w celu doprowadzenia do skutku tego czego sami nie mogli, mianowicie śmierci Chrystusa. I zaiste ci sami Poganie wyszydzą Go, słowami i zniewagami; i będą plwać na Niego, ustami pełnymi nieczystości; i ubiczują Go rózgami i pletniami; i zabiją Go, przybijając do krzyża gwoździami żelaznymi. Nader wielka to zniewaga, kiedy fałszywi wydają (zdradzają) prawdę, głupcy wyszydzają mądrość, winni biczują niewinność, nędzni opluwają chwałę, umarli zabijają życie. Stąd św. Bernard mówi: «Ach, bracia najmilsi! wolność niewolnikom jest wydawana, zwierciadło bez skazy i blask światła wiecznego jest opluwany, Pan wszystkiego (b) jest biczowany i Ten który jest życiem ludzi jest zabijany (c). Co innego nam pozostaje, jeżeli nie to abyśmy wszyscy poszli, i z Nim umarli?». I ponownie: «Jest wydawany, jakoby winowajca; dla wyszydzenia, jakoby głupiec; dla ubiczowania, jakoby nikczemny; dla zabicia, jakoby zdrajca Prawa»; tyle św. Bernard. Mistycznie Chrystus Pan jest wydawany przez symoniaków (d), wyszydzany przez hipokrytów (e), biczowany przez tyranów (f), opluwany przez bluźnierców, zabijany przez heretyków (g) i apostatów (h).

Ludolf z Saksonii

Z języka łacińskiego tłumaczył Mariusz Gruszeczka

Tekst łaciński cyt. za: Ludolphus de Saxonia, Vita Jesu Christi ex Evangelio et approbatis ab Ecclesia Catholica Doctoribus sedule collecta. Editio novissima curante L. - M. Rigollot, Sac. Pars secunda, t. III. Parisiis-Romae MDCCCLXX (1870), pp. 162-163.

Przypisy:
(1) Łk. XVIII, 31

(2) Mk X, 33; por. Mt. XX, 18-19.

(a) "pozostającym w służbie rzymskiej" (ministris Romanorum) – dosł. "urzędnikom Rzymian".

(b) "Pan wszystkiego" (Dominus omnium) – lub: "Pan wszystkich ludzi".

(c) "Ten który jest życiem ludzi jest zabijany" (vita hominum occiditur) – dosł. "życie ludzi jest zabijane".

(d) "symoniaków" = świętokupców.

(e) "hipokrytów" = obłudników.

(f) "tyranów" = okrutników.

(g) "heretyków" = błędnowierców, kacerzy.

(h) "apostatów" = odstępców od wiary, odszczepieńców.

© Ultra montes (www.ultramontes.pl)
Cracovia MMV, Kraków 2005

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: