CONCILII TRIDENTINI
AD PAROCHOS
PII V. PONTIFICIS MAXIMI
ET DEINDE
––––––––––––
ŚW. SOBORU TRYDENCKIEGO
DLA PLEBANÓW UŁOŻONY
Z ROZKAZU PIUSA V. PAPIEŻA
WYDANY
ZALECONY
––––––––––
––––––––
CAPUT XV.
Et ne nos inducas in tentationem.
––––––
10. Quo modo daemon homines tentet.
(I) In malam partem tentantur homines, quum ad peccatum aut exitium impelluntur; quod proprium diaboli officium est. Is enim eo animo tentat homines, ut decipiat agatque praecipites: quamobrem tentator in divinis litteris (1) appellatur. In iis vero tentationibus modo intimos nobis admovens stimulos, animae affectiones et commotiones adhibet administras; modo nos exagitans extrinsecus, externis rebus utitur, vel prosperis ad efferendos, vel ad frangendos adversis; nonnunquam habet emissarios et excursores perditos homines, imprimisque haereticos, qui sedentes in cathedra pestilentiae (2), malarum doctrinarum mortifera semina dispergunt, ut illos, qui nullum delectum aut discrimen habent virtutis et vitiorum, homines per se proclives ad malum, nutantes ac praecipitantes impellat. (A)
––––––––––
––––––––
ROZDZIAŁ XVI.
I nie wwódź nas w pokuszenie
––––––
10. Jak szatan kusi ludzi?
W zły zaś sposób bywają kuszeni ludzie, kiedy ich do grzechu albo do zguby przywodzą, co jest właściwy urząd szatański. Bo ten dlatego kusi ludzi, aby ich oszukał i zepchnął z drogi. Dlatego też w Piśmie Bożym kusicielem go nazywają (1). W tych więc pokusach czasem nas wewnętrznie pobudzając, owo wzruszenie nasze, one duszne przypadki i pobudki, do swojej posługi obraca; a czasem też i wewnętrznie nas napastując, rzeczy zewnętrznych używa, albo szczęśliwych, chcąc ludzi w pychę podnieść, albo nieszczęśliwych, chcąc im rozpacz zjednać. (a) Czasem też ma posłańców i biegunów swoich, ludzi złośliwych, a osobliwie kacerzów, którzy siedząc na zaraźliwej stolicy, rozsiewają złych nauk śmiertelne nasienia, aby onych ludzi, którzy między cnotą i między grzechem rozeznać nie mogą, i skłonni są do złości, nachylonych prawie na dół zepchnęli. (B)
–––––––––
W zły sposób zaś bywa kuszenie, kiedy kto kogo do grzechu albo do zginienia wiedzie, co właściwa jest rzecz szatańska. Albowiem szatan dlatego kusi, aby oszukał ludzi, i do wiecznego zatracenia przywiódł. I przeto Pismo św. zowie go kusicielem (1), bo rozmaitych sztuk i fortelów zażywa, zwodząc ludzi, czasem myśli takowe człowiekowi podaje, których się człowiek prędko chwyci, czasem też zwierzchnymi tymi rzeczami, albo szczęściem doczesnym człowieka w pychę podniesie, albo nieszczęściem do niecierpliwości przywiedzie. Niekiedy też przez złych ludzi i fałszywych nauczycielów (*), którzy siedząc na katedrach zapowietrzonych nieprawych nauk, zaraźliwe nasiona zasiewają, ażeby tych którzy między cnotą a złymi obyczajami dobrze rozeznać nie mogą, nie będąc dobrze ugruntowani w wierze, ale się chwieją, oni na łeb popchnęli. (C)
–––––––––––
(A) Catechismus ex decreto Concilii Tridentini ad
parochos, Pii V. et Clementis XIII. Pont. Max. jussu editus. Ad editionem
Romae A. D. MDCCCXLV. publici juris factam accuratissime expressus. CUM PERMISSU REVERENDISSIMI ORDINARIATUS
ARCHIEPISCOPALIS BAMBERGENSIS. Editio stereotypa. (IVª). Ratisbonae. INSTIT. LIBRAR. PRIDEM G. J. MANZ. 1887, p. 422.
Catechismus Romanus ex decreto Concilii Tridentini ad parochos, Pii V. Pontificis Maximi jussu editus. Textus cum pluribus antiquissimis recensionibus et ipsa principe Manutiana collati atque recogniti: Editio quarta. Permissu Superiorum. Ratisbonae, Romae, Neo Eboraci et Cincinnati. SUMPTIBUS ET TYPIS FRIDERICI PUSTET, S. SEDIS APOST. ET SACR. RIT. CONGR. TYPOGR. MDCCCCVII (1907), pp. 456-457.
(B) Katechizm Rzymski, według uchwały Św. Soboru Trydenckiego dla Plebanów ułożony, z rozkazu najprzód Piusa V., potem Klemensa XIII. po łacinie wydany, na polski język w lat cztery po Soborze przetłómaczony przez Imci księdza Walentego Kuczborskiego, Archidiakona Pomorskiego, teraz zaś ze zmianą tekstów Pisma św. według tłóm. X. Wujka i zastąpieniem wyrazów zastarzałych nowszymi przedrukowany i kilkoma dodatkami pomnożony powtórnie wydany przez Ks. Józefa Krukowskiego Dra. Ś. T. i profesora przy Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Nakładem Autora. Kraków. W DRUKARNI WŁ. L. ANCZYCA I SPÓŁKI. 1880, s. 494.
Katechizm Rzymski, według uchwały Ś. Soboru Trydentskiego dla Plebanów ułożony, z rozkazu najprzód Piusa V., potem Klemensa XIII. po łacinie wydany, na polski język w lat cztery po Soborze przez Imci księdza Walentego Kuczborskiego, Archidiakona Pomorskiego przetłómaczony; teraz zaś z małemi poprawkami i z niektóremi dodatkami przedrukowany. Tom III. O dziesięciu przykazaniach Bożych, – O Modlitwie Pańskiej, – i dwa dodatki. Nakładem P. T. Prenumeratorów. Jasło, CZCIONKAMI DRUKARNI L. D. STŒGERA. 1866, s. 555.
(C) Katechizm Rzymski, z wyroku Śgo Soboru Trydentckiego ułożony, z rozkazu Piusa V. Papieża wydany, i od Klemensa XIII. szczególniej zalecony. Tom III. W Warszawie, NAKŁADEM WYDAWCY, W DRUKARNI KOMMISSYI RZĄD. W. R. i O. P. 1827, ss. 196-197.
(Pisownię i słownictwo nieznacznie uwspółcześniono).
Przypisy:
(1) Matth. 4, 3.
(2) Ps. I, 1.
(*) Tacy są heretycy i odstępcy od wiary prawdziwej.
Titulus marginalis:
(I) Tentatio deceptionis causa diaboli est propria. Aug. ep. 146 et alibi frequenter.
Tytył marginalny:
(a) Kacerze szatańscy posłowie.
© Ultra montes (www.ultramontes.pl)
Cracovia MMIX, Kraków 2009
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: