SUMMARIA DOCTRINAE SPIRITUALIS

–––––

CAPUT II

De affectibus quibus nos exercere debemus

1. Nempe, erga Deum. 2. Erga nosmetipsos. 3. Erga proximum. 4. Circa temporalia.

De affectibus erga Deum.

Sed debes praecipue septiformi affectu exerceri ad Dominum, scilicet:

1. Amore ardentissimo; 2. timore summo; 3. honore debito; 4. zelo constantissimo. Et illis debet jungi: 5. gratiarum actio, et vox laudis; 6. omnimodae obedientiae promptitudo; et 7. suavitatis divinae pro posse degustatio. Utpote dicendo:

Bone Jesu, fac, ut totis medullis et mente, te amem, summe timeam, reverear, et pro omni honore tuo fortissime zeler, ita quod omne tuum opprobrium, tanquam tuae gloriae zelotypus, vehementissime exhorrescam, et potissime, si in me, aut a me, vel pro me, facta tibi sint opprobria ulla, Deus meus. Da etiam, ut te Dominum, tanquam tua creatura, humiliter adorem et recognoscam, et de omnibus beneficiis a te mihi impensis gratias semper agam, et hoc cum summa gratitudine cordis. Da etiam ut in omnibus semper te benedicam, laudem, et magnificem, et hoc cum summo jubilo, et tripudio cordis; et tibi in omnibus obtemperans, et obediens, semper reficiar dulcissima tua et ineffabili suavitate, cum sanctis tuis angelis et apostolis tuae mensae assistens, licet omnino indignus, et ingratus. Qui cum Patre etc.

De affectibus erga nosmetipsos.

Debet etiam circa seipsum se exercere alio septiformi affectu:

Primo, scilicet, quod totus de suis vitiis, et defectibus confundatur.

Secundo, ut peccata sua, tanquam offensiva Dei, et sui ipsius maculativa, acutissimo, et acerbissimo dolore plangat, et deploret.

Tertio, humiliatio sui, et conculcatio cum contemptu: ut scilicet totis viribus se sicut rem vilissimam, et fetidissimam spernat, et contemni appetat, ut dictum est.

Quarto, rigore severissimo: ut scilicet corpus suum asperrime maceret, et macerari appetat, tanquam peccato fetidum, imo tanquam latrinam, et sentinam, et tumulum omnium foeditatum.

Quinto, ira implacabili contra omnia vitia sua, et contra radices, et inclinationes vitiorum suorum.

Sexto, vigore pervigili, et strenuo: ut scilicet omnes sensus, actus, potentias suas semper cum quadam virilissima strenuitate in omne bonum teneat pervigiles, et attentos.

Septimo, discretione perfectae modestiae, seu moderandae: ut scilicet in omnibus districtissime servet mensuram, et modum, inter videlicet nimium, et non satis; ut nihil sit in eo superfluum, nil diminutum, aut defectivum; nec plus quam debet, aut minus quam deceat.

De affectibus erga proximum.

Debet etiam circa proximum se exercere alio septiformi affectu:

Primo quidem, per piam compassionem: ut scilicet ita sentiat aliorum mala, et incommoda, sicut sua.

Secundo, per dulcem congratulationem: ut scilicet de aliorum bonis laetetur, sicut de suis.

Tertio, per tranquillam supportationem, et condonationem: ut scilicet molestias, et injurias ab aliis illatas patienter toleret, et ex corde indulgeat, et condonet.

Quarto, per benignam affabilitatem: ut scilicet sit ad omnes benignus, et omnibus bonum affectet, et optet, et talem se exhibeat in gestibus suis, et verbis.

Quinto, per reverentiam humilem: scilicet ut omnes sibi praeferat, et omnes revereatur, et omnibus ex corde se subdat tanquam dominis suis.

Sexto, per concordiam unanimem: ut scilicet, quantum in se est, et quantum secundum Deum potest esse, unum sentiat cum omnibus; et ita sentiat, se esse omnes, et illos se, et omnium rectum velle pro suo reputet, et e contrario.

Septimo, per Christiformem sui pro omnibus oblationem: scilicet ut ad instar Christi pro omnium salute sit paratus et sollicitus ponere vitam suam, et die nocteque orare, et laborare, ut omnes in Christo inviscerentur, et Christus in eis.

Sed tamen, ne ex hoc credatur quin vitia hominum sint pro toto posse cavenda et fugienda, sciendum, quod, quandocumque ex societate malorum hominum, vel imperfectorum esset periculum, vel occasio retrahens vel impediens a perfectione, vel fervore praedictarum virtutum, debes a talibus, sicut a serpentibus, vel draconibus, elongari. Non enim est carbo ita ignitus, quin aqua frigescat, aut tepescat. Sic e contra, vix est carbo ita frigidus, qui non acervo carbonum ardentium accendatur. Alias, ubi periculum hujusmodi non imminet, etiam mera simplicitate debes aliorum non videre defectus; aut si videas, per compassionem supportare ut tuos.

De affectibus erga temporalia.

Ut autem utiliter ad temporalia, et aeterna te habeas perfecte, scito quod temporalia debes aspicere sub quadruplici sensu.

Primo scilicet, ut, tanquam peregrinus, et advena, sentias omnia ut extranea, et aliena: in tantum, ut tua vestis tuo sit sensui ita extranea, ac si esset in Hispania, vel in India.

Secundo, ut in tuo usu abundantiam timeas ut venenum, et ut mare submergens.

Tertio, ut in tuo usu omnem inopiam et egestatem sentias: quia ipsa est scala, per quam ascenditur ad coelestes divitias, et aeternas.

Quarto, ut societatem, contubernium, et apparatum divitum, et magnatum fugias, non tamen ex contemptu; et de societate pauperum glorieris; et in memoria, et aspectu, atque conversatione pauperum, et despectorum totus laeteris, quasi in expressa imagine Christi, et eis quasi regibus cum summa alacritate, et jucunditate, et reverentia associeris.

–––––––––––

Opuscula ascetica sancti Vincentii Ferrerii, accedit De adhaerendo Deo B. Alberti Magni aureus libellus. Editio nova. Curante R. P. Matthaeo-Joseph Rousset Ordinis Praedicatorum. Parisiis. SUMPTIBUS P. LETHIELLEUX, EDITORIS, pp. 89-94.

Reditus ad indicem
Tractatus de vita spirituali

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: