KATECHIZM

 

RZYMSKO-KATOLICKI

 

KS. JÓZEF DEHARBE SI

 

 

CZĘŚĆ TRZECIA

 

–––––––

 

O środkach łaski

 

O łasce w ogólności

 

1. P. Czy może człowiek o własnych siłach pełnić przykazania Boskie i osiągnąć zbawienie?

 

O. Nie może, lecz potrzebuje do tego koniecznie łaski Boskiej; bo Chrystus Pan powiedział: "Beze mnie nic nie możecie uczynić" (Jan XV, 5).

 

2. P. Co to jest łaska Boska?

 

O. Łaska Boska jest to wewnętrzna, nadprzyrodzona pomoc czyli dar, który nam daje Bóg dla zasług Jezusa Chrystusa, abyśmy mogli przykazania Boskie pełnić, i osiągnąć zbawienie wieczne.

 

3. P. Iloraka jest ta nadprzyrodzona pomoc czyli łaska Boska?

 

O. Łaska Boska jest dwojaka: 1) łaska posiłkująca czyli dopomagająca, także uczynkową zwana, która pobudza człowieka i dopomaga mu do wykonywania dobrych uczynków; 2) łaska Boska poświęcająca albo usprawiedliwiająca, także stałą zwana, która zdobi duszę i czyni ją świętą.

 

 

§ 1. O łasce posiłkującej (uczynkowej)

 

4. P. Co działa w nas łaska posiłkująca?

 

O. Łaska posiłkująca oświeca nasz rozum i pobudza wolę, abyśmy unikali złego, a chcieli i wykonywali dobre.

 

5. P. Czy łaska Boska jest nam koniecznie potrzebna?

 

O. Łaska Boska jest nam tak potrzebną, że bez niej nie zdołamy ani chcieć, ani wykonać najmniejszej rzeczy, która by zasługiwała na niebo.

 

6. P. Czy wszystkim ludziom udziela Bóg łaski swojej?

 

O. Bóg udziela wszystkim ludziom dostatecznej łaski, aby mogli osiągnąć zbawienie.

 

7. P. Cóż powinien czynić człowiek ze swojej strony, aby mu łaska Boska pomogła do zbawienia?

 

O. Każdy człowiek powinien z łaską współdziałać, a nigdy się jej nie sprzeciwiać.

 

8. P. Czyliż człowiek może sprzeciwić się łasce Boskiej?

 

O. Człowiek może sprzeciwić się łasce Boskiej, bo ona nie zmusza woli człowieka, lecz pozostawia jej zupełną swobodę.

 

Upomnienie: Proś Boga codziennie o łaskę Jego i strzeż się, abyś nie zamykał przed nią serca twego. Chrystus Pan mówi do wszystkich, więc i do ciebie: "Oto stoję u drzwi i kołacę; jeśliby kto usłyszał głos mój i otworzył mi drzwi, wnijdę do niego i będę z nim wieczerzał, a on ze mną" (Apok. III, 20).

 

 

§ 2. O łasce poświęcającej czyli usprawiedliwiającej

 

9. P. Co jest łaska poświęcająca?

 

O. Łaska poświęcająca jest niezasłużonym, nadprzyrodzonym darem, którego Duch Święty udziela duszom naszym, i przez który stajemy się z grzeszników sprawiedliwymi, dziećmi Boga, i dziedzicami nieba.

 

*10. P. Dlaczego nazywa się łaska poświęcająca "darem niezasłużonym"?

 

O. Łaska poświęcająca nazywa się "darem niezasłużonym", bo nam jej Bóg udziela bez zasług z naszej strony, jedynie z miłosierdzia i miłości ku nam.

 

11. P. Dlaczego nazywa się łaska poświęcająca także "usprawiedliwiającą"?

 

O. Łaska poświęcająca nazywa się także "usprawiedliwiającą", ponieważ przez nią staje się człowiek usprawiedliwionym, to znaczy: przechodzi ze stanu grzechu do stanu sprawiedliwości i świętości.

 

*12. P. Cóż jest usprawiedliwienie grzesznika?

 

O. Usprawiedliwienie grzesznika jest: 1) oczyszczeniem ze wszystkich, przynajmniej ciężkich grzechów, i odpuszczeniem kary wiecznej; 2) uświęceniem i wewnętrznym odrodzeniem człowieka.

 

*13. P. Od kogo pochodzi początek usprawiedliwienia grzesznika?

 

O. Początek usprawiedliwienia grzesznika pochodzi od Boga, który łaską swoją grzesznika uprzedza, to znaczy: oświeca i pobudza go, aby się nawrócił.

 

*14. P. Co powinien uczynić grzesznik sam, jeśli chce być usprawiedliwionym?

 

O. Grzesznik powinien z pomocą łaski Boskiej: 1) wierzyć, mieć nadzieję i rozpocząć miłować Boga, a za grzechy żałować; 2) przyjąć sakrament chrztu, albo, jeśli już jest ochrzczony, sakrament pokuty.

 

*15. P. Cóż otrzymuje grzesznik w sakramencie chrztu albo pokuty?

 

O. Grzesznik otrzymuje w sakramencie chrztu albo pokuty łaskę poświęcającą, przez którą staje się rzeczywiście usprawiedliwionym, miłym Bogu, dzieckiem Jego i dziedzicem nieba.

 

16. P. Jak długo pozostaje łaska poświęcająca w duszy sprawiedliwego?

 

O. Łaska poświęcająca pozostaje tak długo w duszy usprawiedliwionego, dopóki tenże nie popełni grzechu śmiertelnego.

 

*17. P. Jakie uczynki może usprawiedliwiony wykonywać za pomocą łaski?

 

O. Usprawiedliwiony może wykonywać uczynki dobre, zasługujące na niebo.

 

*18. P. Czyliż w stanie grzechu śmiertelnego nie może człowiek wykonywać uczynków dobrych?

 

O. Może człowiek i w stanie grzechu śmiertelnego wykonywać uczynki dobre, lecz one nie mają przed Bogiem zasługi na nagrodę wieczną.

 

*19. P. Czy tedy dobre uczynki, wykonane w stanie grzechu ciężkiego, są całkiem niepożyteczne?

 

O. Nie; są one owszem bardzo pożyteczne, bo mogą wyjednać u Boga miłosiernego łaskę nawrócenia, a czasem i odwrócenie kar doczesnych. – Tak wyjednali sobie Niniwici postem i pokutą, że Pan Bóg nie zniszczył ich miasta, jak to był zagroził.

 

20. P. Co wysługujemy sobie przez dobre uczynki, które wykonujemy w stanie łaski?

 

O. Przez dobre uczynki, wykonane w stanie łaski, wysługujemy sobie: 1) pomnożenie łaski poświęcającej; 2) wieczne zbawienie.

 

† 21. P. Skądże mają takie uczynki dobre tę wartość i zasługę?

 

O. Z nieskończonych zasług Jezusa Chrystusa, którego żywymi członkami stajemy się przez łaskę poświęcającą.

 

22. Czy każdy chrześcijanin powinien wykonywać dobre uczynki?

 

O. Każdy chrześcijanin powinien wykonywać dobre uczynki, bo "jak drzewo każde, które nie przynosi dobrych owoców, będzie wycięte i w ogień wrzucone", tak i człowiek, który nie wykonuje dobrych uczynków, będzie potępiony.

 

23. P. Które uczynki dobre poleca nam Pismo św. szczególnie?

 

O. Szczególnie poleca nam Pismo św. modlitwę, post i jałmużnę, a te trzy zawierają wszystkie inne uczynki pobożności, umartwienia, i miłości bliźniego.

 

24. P. Co głównie podoba się Bogu w naszych dobrych uczynkach?

 

O. Głównie podoba się Bogu dobry zamiar czyli intencja, przez którą możemy u Niego wyjednać sobie wielką nagrodę, nawet za najdrobniejsze uczynki.

 

25. P. Co jest dobry zamiar czyli intencja?

 

O. Dobry zamiar czyli intencja, jest to dobra wola służenia Bogu, i oddawania Mu czci.

 

26. P. W jaki sposób można obudzić dobrą intencję?

 

O. Dobrą intencję można obudzić w sposób następujący: "Boże mój! ofiaruję wszystkie moje myśli, uczucia, słowa i uczynki ku Twojej czci i chwale". Albo krócej: "Boże mój i Panie! Wszystko niech będzie ku Twojej chwale".

 

27. P. Kiedy powinniśmy obudzać dobrą intencję?

 

O. Jest to rzecz zbawienna, obudzać dobrą intencję często, każdego dnia, a szczególnie z rana.

 

28. P. Których środków powinniśmy używać do pozyskania łaski Boskiej?

 

O. Do pozyskania łaski Boskiej powinniśmy przede wszystkim używać sakramentów świętych i modlitwy.

 

29. P. Czy przez sakramenty święte i modlitwę dostępujemy łaski Boskiej w jednakowy sposób?

 

O. Nie; bo sakramenty święte sprawują w nas łaskę same przez się, modlitwa zaś tylko wyprasza nam łaskę.

 

Upomnienie: Staraj się przechowywać ustawicznie łaskę poświęcającą w sercu, wystrzegając się grzechów i pełniąc dobre uczynki.

 

–––––––––––

 

 

Katechizm rzymsko-katolicki podług Ks. J. Deharbe T. J. dla szkół ludowych. We Lwowie. NAKŁADEM ZAKŁADU NARODOWEGO IMIENIA OSSOLIŃSKICH. 1885, ss. 225-231.

 

© Ultra montes (www.ultramontes.pl)

Cracovia MMXV, Kraków 2015

Powrót do spisu treści
Katechizm rzymsko-katolicki

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: