KATECHIZM

 

RZYMSKO-KATOLICKI

 

KS. JÓZEF DEHARBE SI

 

 

Zarys dziejów religii

 

–––––––

 

Dzieje Jezusa Chrystusa

 

21. Świat zażywał spokoju; August był cesa­rzem rzymskim, a Herod Idumejczyk królem Judei. Wówczas spełniły się obietnice Boże i przepowiednie Proroków. W stajence, w miasteczku Betlejem, na­rodził się Jezus Chrystus, Syn Boży, Odkupiciel świata, z Maryi, dziewicy, która pochodziła z królewskiej rodziny Dawida. Aniołowie zwiastowali to pasterzom w Be­tlejem, a gwiazda mędrcom we wschodnich krajach. Już w pierwszej młodości Dziecięcia Bożego, czynił za Nim poszukiwania Herod okrutny, aby Je zabił; lecz na rozkaz Boży uszedł Józef, opiekun Jezusa, z Nim i Jego Matką Maryją do Egiptu, i powrócił dopiero po śmierci Heroda. Odtąd żył Jezus w Nazarecie, mia­steczku Galilei, w spokojnym zaciszu, był posłusznym Matce swej Najświętszej i opiekunowi, i wzrastał w wieku, mądrości i łasce przed Bogiem i ludźmi. W dwunastym roku swego życia poszedł z Matką i opiekunem swoim do Jerozolimy na święta Wielkanocne, pozostał tam przez trzy dni w kościele, i zadziwił nawet uczonych w zakonie mądrością pytań swych i odpowiedzi. Gdy miał lat trzydzieści, udał się do Jana nad rzekę Jor­dan i rozkazał mu, aby Go ochrzcił. Wtedy zstąpił Nań Duch Święty w postaci gołębia, i dał się słyszeć głos z nieba: "Ten jest mój Syn miły, w którym upo­dobałem sobie" (Mt. 3, 17).

 

22. Potem poszedł Jezus na puszczę. A gdy tam przebył dni 40 na modlitwie i poście, zaczął opowiadać Ewangelię, to jest, radosną wieść o królestwie Bożym na ziemi. Przechodząc miasta i wsie, głosił naukę zba­wienia i udowadniał swoje Boskie posłannictwo i pra­wdziwość swej nauki świętością swego życia, cudami i przepowiedniami. Lud słuchał nauk Jego z podziwem. Wielką rzeszą ciągnął za Nim, a wielbiąc i sławiąc Go jako prawdziwego Mesjasza, mówił: "Nigdy tak człowiek nie mówił" (Jan. 7, 46). Z pośród uczniów swoich wybrał Jezus 12, których nazwał Apostołami czyli posłańcami. Mieli oni być świadkami Jego nauk i czynów, a co widzieli i słyszeli od Niego, mieli po Jego odejściu ze świata opowiadać wszystkim narodom. Obok nich wybrał także 72 uczniów, których wysyłał po dwu do miejsc, gdzie sam miał przyjść. Otóż 12 tych Apostołów, 72 uczniów i inni wyznawcy Jezusa, stanowili początek owego społeczeństwa wszystkich wiernych, które nazywamy Kościołem Chrystusowym, a którego, według obietnicy Jezusa, nigdy nie przemogą bramy (moce) piekielne.

 

Najwyższym widzialnym rządcą, czyli widzialną głową tego Kościoła, postanowił Pan Jezus Piotra; przeto nazwał go skałą czyli opoką, na której postanowił zbudować swój Kościół, i przyobiecał mu klucze kró­lestwa niebieskiego, czyli najwyższą władzę w Kościele.

 

23. Jezus świadczył Żydom największe dobro­dziejstwa: przywracał ślepym wzrok, głuchym słuch, uzdrawiał kaleki i chorych, wskrzeszał umarłych, w ogóle przynosił ulgę wszelkiej nędzy. A jednak miał wielu nieprzyjaciół, szczególniej wśród Faryzeuszów i uczonych w zakonie, ponieważ wyrzucał im grzechy ich i zbrodnie, nie chciał zakładać państwa ziemskiego, ani wynosić ich do wysokich godności.

 

Czyhali oni na każde Jego słowo i czyn, lecz nie mogli Go obwinić o żaden grzech. W trzecim roku na­uczania, krótko przed świętami wielkanocnymi, wskrzesił Jezus Łazarza, który już dni cztery leżał w grobie. Lud powziąwszy wiadomość o tym cudzie, objawiał głośno swą radość, a gdy Chrystus wjeżdżał do Jero­zolimy, wyruszył wielką rzeszą na Jego spotkanie z pal­mami w ręku, i ścieląc swe szaty po drodze, wołał: "Hosanna synowi Dawidowemu!". To radosne powi­tanie Jezusa, spotęgowało jeszcze wściekłość Jego nie­przyjaciół, tak iż umyślili Go zabić.

 

24. Wiedział Jezus, że nadszedł dlań czas gorzkiej męki; więc, zdając się na wolę Ojca niebieskiego, oczekiwał śmierci.

 

Gdy tedy, według przepisu zakonu, pożywał z Apo­stołami baranka wielkanocnego, wziął chleb w swe święte i czcigodne ręce, wzniósł wzrok ku niebu do Boga, swego Ojca wszechmocnego, i czyniąc Mu dzięki, błogosławił chleb, łamał i dawał swym uczniom, mó­wiąc: "Bierzcie i jedzcie, to jest ciało moje, które za was będzie wydane". Poczym wziął kielich z winem, znowu dzięki czynił, błogosławił i dawał go uczniom, mówiąc: "Pijcie z niego wszyscy; to jest krew moja, nowego przymierza, która będzie przelana za was i za wielu, ku odpuszczeniu grzechów. Ile razy to czynić będziecie, na moją pamiątkę czyńcie". Tak ustanowił Jezus ucztę świętą, na której On sam pod postaciami chleba i wina oddaje się swoim wyznawcom na pokarm duszy. Po ostatniej wieczerzy, zapowiedział Jezus, że zdradzi Go Judasz, że się Go zaprze Piotr, i z naj­czulszą miłością żegnał Apostołów. Przyrzekł im zesłać innego pocieszyciela, Ducha Świętego, Ducha prawdy, który miał ich nauczyć wszystkiego i pozostać z nimi na wieki. Potem poszedł do ogrodu Getsemani, na górze Oliwnej, aby się modlił.

 

25. Tutaj widział w duszy całą mękę swoją. Przy­szła nań trwoga śmiertelna, i pot Jego kroplami krwi spływał na ziemię. I modlił się: "Ojcze! Jeśli można, weźmij ten kielich ode mnie. Lecz nie moja, ale Twoja wola niech się stanie". Tymczasem zbliżał się Judasz, zdrajca, wiodąc tłum zbrojnych, któremu Jezus pozwolił się pojmać, związać i przed Wysoką Radę zaprowadzić, wyszydzony, oplwany i policzkowany, przez arcykapła­nów winnym śmierci uznany, został oddany rzymskiemu staroście, Piłatowi Poncjuszowi, a przez tego królowi Herodowi, od obydwu jednak uznany za niewinnego. Mimo to, ubiczowany i cierniem ukoronowany, został wreszcie skazany na śmierć krzyżową, na gwałtowne naleganie arcykapłanów i żydowskiego ludu, który prze­niósł nad Niego łotra Barabasza.

 

26. Jak gdyby był jakim złoczyńcą, otoczony sie­paczami, dźwigając krzyż ciężki, szedł Jezus z Jero­zolimy na miejsce stracenia, na górę Kalwarię, gdzie Go ukrzyżowano między dwoma łotrami. Spełniło się, co przepowiedzieli Prorocy; przebito gwoźdźmi Jego ręce i nogi; żołnierze podzielili pomiędzy siebie Jego szaty, a o suknię rzucili los. Spragnionemu podali za napój ocet i żółć. Nawet arcykapłani i starsi ludu szydzili zeń; lecz Jezus znosił wszystko z cierpliwością i łagodnością, najwyższego podziwienia godną, modląc się za nieprzyjaciół swych i mówiąc: "Ojcze! przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią". Trzy godziny wisiał Jezus na krzyżu, wśród straszliwych boleści. Zaćmiło się słońce, i okryła się żałobą cała przyroda. W końcu zawołał Jezus wielkim głosem: "Wykonało się! Ojcze! w ręce Twoje oddaję ducha mojego", skłonił głowę i skonał. W tej chwili zadrżała ziemia, pękły skały, rozdarła się zasłona w kościele od góry do spodu, otwarły się groby i wiele zmarłych ciał Świętych, powstawszy, dały się widzieć w Jerozolimie. Setnik i żoł­nierze u krzyża stojący, wołali strwożeni: "Zaprawdę, ten był Synem Bożym!". Tak stał się Jezus ubłaganiem za grzechy nasze, lecz nie tylko za nasze, ale i za grzechy całego świata (I Jan. 2, 2).

 

27. Jezus umarł w piątek, około trzeciej godziny po południu. Żołnierz przebił Mu włócznią lewy bok, z którego wypłynęła krew i woda. Ciało z krzyża zdjęte pochowano ze czcią w grobie nowym, w skale wydrą­żonym. Podejrzliwi Żydzi opieczętowali grób i postawili straż przy nim. Ale dnia trzeciego, przed wschodem słońca, zatrzęsła się ziemia, zstąpił z nieba lśniący anioł i odwalił kamień grobowy, a ukrzyżowany Chrystus powstał z martwych pełen chwały. Przez dni 40 ukazywał się często swym uczniom, pouczał ich o królestwie Bożym, to jest o Kościele, dał im władzę odpuszczania grzechów i ustanowił Piotra św. głową Kościoła, mó­wiąc: "Paś baranki moje, paś owce moje" (Jan. 21, 15-17), a stanąwszy po raz ostatni pośród nich, dał im roz­kaz, aby, szedłszy na cały świat, opowiadali Ewangelię wszystkim narodom, i chrzcili je w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Dał im nadto tę samą władzę, którą wziął był od Ojca niebieskiego i przyrzekł, że będzie z nimi po wszystkie dni, aż do skończenia świata. Na górze Oliwnej wzniósł ręce nad nimi, i błogosławiąc im, wstąpił w ich oczach na niebiosa.

 

 

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

 

21. Za którego cesarza i za którego króla narodził się Odkupiciel? Gdzie? Z kogo? Kto dowiedział się najpierw o Jego narodzeniu i przez kogo? Jak został przyjęty przez króla Judzkiego? Co uczynił święty Józef? Gdzie przebywał Jezus w młodości swojej, powróciwszy z Egiptu? Jak żył tutaj? Czym wsławił dwu­nasty rok swego życia? Czym trzydziesty rok? Co się stało przy Jego chrzcie?

 

22. Co uczynił Jezus po chrzcie? Co znaczy wy­raz: Ewangelia? Czym udowodnił Jezus swoje Boskie posłannictwo? Jak przyjmował Go lud? Czy wybrał On Apostołów? W jakim celu wybrał ich? Czy wybrał też innych uczniów? W jakim celu? Którzy ludzie stanowili początek Kościoła chrześcijańskiego? Jaką obietnicę dał Chrystus Pan Kościołowi? Kogo ustanowił jego najwyż­szym rządcą? Którymi słowami dał to do zrozumienia?

 

23. Jakim był Jezus dla Żydów? Jakimi byli Żydzi dla Jezusa? Dlaczego nienawidzili Go szczególnie uczeni w piśmie i Faryzeusze? Czy mogli w Nim znaleźć kiedykolwiek winę? Czym wsławił Chrystus Pan trzeci rok swego nauczycielstwa? Co zdziałał tym cu­dem u ludu, a co u swoich nieprzyjaciół?

 

24. Jak oczekiwał Jezus bliskiej męki? Jak odbył ostatnią wieczerzę z swymi Apostołami? Co rozkazał im po skończonej wieczerzy? Co ustanowił tymi słowy? Jakie przyrzeczenie dał im po ostatniej wieczerzy? Do­kąd udał się potem?

 

25. Co cierpiał na górze Oliwnej? Jak modlił się tam? Jak i przez kogo został pojmany? Dokąd został potem zaprowadzony? Jak obchodzono się z Nim przed Wysoką Radą? Jak obchodził się z Nim Piłat i Herod? Co więcej cierpiał Chrystus Pan?

 

26. Jak został wyprowadzony i ukrzyżowany? Jak spełniły się przy tym przepowiednie Proroków? Jak obszedł się Jezus na krzyżu z swoimi nieprzyjaciółmi? Jak długo wisiał na krzyżu? Jaki cud zdarzył się wówczas? Jak umarł Jezus? Które cuda wsławiły Jego śmierć? Jaki był pożytek z Jego śmierci?

 

27. W którym dniu i o której godzinie umarł Jezus? Jak przekonano się o Jego śmierci i co nastąpiło wskutek tego? Co stało się potem z ciałem świętym? Cóż uczynili wówczas Jego nieprzyjaciele? Kiedy i gdzie wstał Chrystus Pan z martwych? Jak długo przebywał jeszcze na ziemi i co uczynił? Jaki był ostatni Jego rozkaz i ostatnia obietnica? Gdzie i jak wstąpił na niebiosa?

 

–––––––––––

 

 

Katechizm rzymsko-katolicki podług Ks. J. Deharbe T. J. dla szkół ludowych. We Lwowie. NAKŁADEM ZAKŁADU NARODOWEGO IMIENIA OSSOLIŃSKICH. 1885, ss. 18-24.

 

© Ultra montes (www.ultramontes.pl)

Powrót do spisu treści
Katechizm rzymsko-katolicki

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: