De mirabili effectu divini amoris. – De Imitatione Christi. III. 5.

THOMAE A KEMPIS

DE IMITATIONE CHRISTI

LIBRI QUATUOR

TEXTUM EDIDIT,

CONSIDERATIONES

AD CUIUSQUE LIBRI SINGULA CAPITA EX CETERIS EIUSDEM

THOMAE A KEMPIS OPUSCULIS COLLEGIT ET ADIECIT

HERMANNUS GERLACH

––––––––

LIBER III.

DE INTERNA CONSOLATIONE

–––––

CAPUT V.

De mirabili effectu divini amoris

1. Benedico te, Pater caelestis, Pater Domini mei Iesu Christi, quia mei pauperis dignatus es recordari. O Pater misericordiarum et Deus totius consolationis, gratias tibi, qui me indignum omni consolatione quandoque tua recreas consolatione. Benedico te semper et glorifico, cum unigenito Filio tuo et Spiritu Sancto paraclito in saecula saeculorum. Eia, Domine Deus, amator sancte meus, cum tu veneris in cor meum, exultabunt omnia interiora mea. Tu es gloria mea et exultatio cordis mei. Tu spes mea et refugium meum in die tribulationis meae.

2. Sed quia adhuc debilis sum in amore et imperfectus in virtute, ideo necesse habeo a te confortari et consolari; propterea visita me saepius et instrue disciplinis sanctis. Libera me a passionibus malis, et sana cor meum ab omnibus affectionibus inordinatis, ut intus sanatus et bene purgatus, aptus efficiar ad amandum, fortis ad patiendum, stabilis ad perseverandum.

3. Magna res est amor, magnum omnino bonum, quod solum leve facit omne onerosum et fert aequaliter omne inaequale. Nam onus sine onere portat et omne amarum dulce ac sapidum efficit. Amor Iesu nobilis ad magna operanda impellit et ad desideranda semper perfectiora excitat. Amor vult esse sursum, nec ullis infimis rebus retineri. Amor vult esse liber et ab omni mundana affectione alienus, ne internus eius impediatur aspectus; ne per aliquod commodum temporale implicationes sustineat aut per incommodum succumbat. Nihil dulcius est amore, nihil fortius, nihil altius, nihil latius, nihil iucundius, nihil plenius nec melius in caelo et in terra: quia amor ex Deo natus est, nec potest, nisi in Deo, super omnia creata quiescere.

4. Amans volat, currit et laetatur; liber est et non tenetur. Dat omnia pro

omnibus, et habet omnia in omnibus; quia in uno summo super omnia quiescit, ex quo omne bonum fluit et procedit. Non respicit ad dona, sed ad donantem se convertit super omnia bona. Amor modum saepe nescit, sed super omnem modum fervescit. Amor onus non sentit, labores non reputat; plus affectat, quam valet; de impossibilitate non causatur, quia cuncta sibi posse et licere arbitratur. Valet igitur ad omnia, et multa implet et effectui mancipat, ubi non amans deficit et iacet.

5. Amor vigilat et dormiens non dormitat. Fatigatus non lassatur, arctatus non arctatur, territus non conturbatur; sed sicut vivax flamma et ardens facula sursum erumpit secureque pertransit. Si quis amat, novit, quid haec vox clamet. Magnus clamor in auribus Dei est ipse ardens affectus animae, quae dicit: Deus meus, amor meus, tu totus meus, et ego totus tuus.

6. Dilata me in amore, ut discam interiori cordis ore degustare, quam suave sit amare et in amore liquefieri et natare. Tenear amore, vadens supra me, prae nimio fervore et stupore. Cantem amoris canticum, sequar te dilectum meum in altum, deficiat in laude tua anima mea, iubilans ex amore. Amem te plus quam me, nec me nisi propter te, et omnes in te, qui vere amant te, sicut iubet lex amoris lucens ex te.

7. Est amor velox, sincerus, pius, iucundus et amoenus; fortis, patiens, fidelis, prudens, longanimis, virilis et se ipsum numquam quaerens. Ubi enim se ipsum aliquis quaerit, ibi ab amore cadit. Est amor circumspectus, humilis et rectus, non mollis, non levis, nec vanis intendens rebus; sobrius, castus, stabilis, quietus et in cunctis sensibus custoditus. Est amor subiectus et oboediens praelatis, sibi vilis et despectus, Deo devotus et gratificus, fidens et sperans semper in eo, etiam cum sibi non sapit Deus: quia sine dolore non vivitur in amore.

8. Qui non est paratus omnia pati, et ad voluntatem stare dilecti, non est dignus amator appellari. Oportet amantem omnia dura et amara propter dilectum libenter amplecti, nec ob contraria accidentia ab eo deflecti.

Consideratio

Per caritatem venit Deus in mundum. Per caritatem reduxit hominem ad caelum. Per caritatem Christus descendit ad hominem peccatorem. Per caritatem et crucis ignominiam ascendit ad Patris dexteram et dedit homini maximum honorem (1).

Nobilis virtus est caritas, quae omnibus virtutibus supereminet et scientiis et donis. Haec Deum amplectitur et angelos sociat hominibus et de filiis hominum efficit filios Dei et amicos sanctorum. Haec de peccatoribus facit iustos, de servis liberos, de hostibus amicos, de peregrinis cives, de ignotis familiares, de superbis humiles, de perversis mites, de tepidis fervidos, de tristibus laetos, de tenacibus largos, de terrenis caelestes et de indoctis sapientes. Haec omnia operatur caritas, diffusa in credentium cordibus per Spiritum Sanctum datum eis de caelis (2).

Caritas omnia, quae videt et audit in creaturis, ad laudem et gloriam refert creatoris. Non enim est aliquid tam parvum et vile in rerum naturis, in quibus non luceat bonitas entis, opus artificis, potentia creantis, sapientia disponentis et providentia omnia rectissime gubernantis (2). Nullum studium elegantius, nullum opus eminentius, quam amare et laudare Deum, creatorem et redemptorem tuum, ex toto corde tuo, ex tota anima tua, ex tota mente tua et ex omnibus viribus tuis. Hoc age, quamdiu vivis, sentis et intellegis; hoc perfice opere et sermone, die ac nocte, mane, meridie, vespere, omni hora omnique momento. Ama, et amaberis. Lauda Deum, et laudaberis; glorifica Deum, et glorificaberis ab eo in corpore et in anima (3).

Caritas numquam est otiosa; operatur enim magna et sublimia, inclinat se etiam libenter ad humilia et abiecta. Non abhorret tangere infirmorum vulnera, lavare pedes, sternere lectulos, purgare vestes, tergere sordes. Ipsa patienter fert aspera, laetatur inter opprobria (4). Iugum Christi amantibus est suave. Dulcis Iesus omnia dulcia et levia facit (5).

Sicut ignis consumit ligna, sic caritas vitia extinguit. Cor mundat per contritionem, lavat per confessionem, abstergit per orationem, illuminat per sacram lectionem, accendit per devotam meditationem, coniungit animam Deo per ferventem amorem (6). Vis etenim amoris quiescere nescit; sed de suo amato incessanter quaerit, nuntios emittit, preces geminat, sed nec sic dimittit, quia amor omnino possidere vult, quod concupiscit (7). Cito et libere ad Deum anima pura pergit et super omnia mundi condita evolat, quae in terris nil commodi vel honoris concupiscit (8). Nescit modum tenere, sed super omnia caeli luminaria volitat, ut unicum dilectum suum et omnium rerum conditorem, omnibus praesidentem, inveniat, quatenus in eo felicissime gaudeat et secure quiescat (9).

Amor Iesu aeternus et immensus faciet hoc, ut te ipsum relinquas: et Iesum super omnia diligas (10). Amor Iesu dat totum quod est et habet: nec quaerit nisi quod novit Deo placere (11). Da huic cor tuum: et pete ut in eo scribat dulcissimum nomen suum. Da ei totum quod habes: et esto eius totus, amodo et usque in sempiternum (12).

––––––––––––

Thomae a Kempis De imitatione Christi libri quatuor. Textum edidit, Considerationes ad cuiusque libri singula capita ex ceteris eiusdem Thomae a Kempis opusculis collegit et adiecit Hermannus Gerlach. Editio tertia aucta et emendata. CUM APPROBATIONE REV. ARCHIEP. FRIBURGENSIS. Friburgi Brisgoviae. SUMPTIBUS HERDER, TYPOGRAPHI EDITORIS PONTIFICII. [1909], pp. 193-199.

Notae:

(1) Hortulus rosarum c. 13, n. 2.

(2) Ib. n. 1.

(3) Vallis liliorum c. 26, n. 1 2.

(4) Hortulus rosarum c. 13, n. 3.

(5) Ib. c. 8, n. 2.

(6) Ib. c. 13, n. 4.

(7) Soliloquium animae c. 12, n. 7.

(8) Hortulus rosarum c. 13, n. 5.

(9) Ib. n. 1.

(10) Sermones de vita et passione Domini 6, P. 3, p. 92 sq, l. 30.

(11) Ib. 16, P. 3, p. 157, l. 17.

(12) Ib. 6, P. 3, p. 92, l. 27.

Reditus ad indicem
DE IMITATIONE CHRISTI

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ: